Arkeolojik Alan Yönetimi

Yanıt Açıklaması: Avustralya ICOMOS'u tarafından oluşturulan Burra Tüzüğü'nde ise daha önce Venedik Tüzüğü 1. maddesinde de vurgulanan "kültürel önem/anlam" kavramına dikkat çekilmiştir. Aynı zamanda Burra Tüzüğü, "tarihi bir yerin çevresinde, onunla ilgili alanlar ve nesneler onun kültürel değerine değer katıyorsa leorunrnalıdır" uyarısı yapılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'na 27.07.2004 tarih ve 5226 sayılı Yasa'yla getirilen yeniliklerden biri olarak il özel idareleri, büyükşehir belediyeleri ve ilçe belediyelerinin bünyesinde kurulmaları öngörülen Koruma Uygulama Denetim Büroları (KUDEB) uzun yıllardır uygulamalar konusunda yaşanan sorunları çözmek amacını taşımaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yönetim planı uygulanmadığı takdirde, planın hazırlanmış olmasının bir önemi yoktur. Yönetim planının yetkili makamlarca onaylanmasının ardından, eylemler planda önerildiği üzere kısa, orta ve uzun dönemde uygulanmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Korunması gerekli kültür varlığının devlet malı niteliğinde olmasının, bu mirasın korunmasında önemli bir katkı sağlayacağı ilk akla gelen çıkarım olacaktır. Ancak kültürel mirasa “nasıl olsa devlet sahip çıkıyor” algısına korumaya yönelik yasal yaptırımlar da eklenince bu değerlerin korunmasında “devlet” (yani toplumsal anlamda otorite) ile devlet kavramı (yönetim erkini elinde bulunduranlar) dışında kalanlar gibi sanal bir ayrım ortaya çıkması sonucunda yalnızlaşan ve ötekileştirilen ne yazık ki kültürel miras olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Komite, ikinci oturumunda (Washington, 1978) Michael Olyff tarafından tasarlanan Dünya Mirası amblemini kabul etti. Bu amblem, doğa ve kültür varlıklarının birbirine bağımlılığını sembolize etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Alan sınırı belirlenmesi

Yanıt Açıklaması: 1970’li yılların sonunda, Avustralya ICOMOS’u tarafından oluşturulan Burra Tüzüğü’nde, daha önce Venedik Tüzüğü 1.maddesinde da vurgulanan “kültürel önem/anlam” kavramının da arasında yer aldığı bir dizi kavrama açılımlar getirilmiştir. Bunlar arasında mekân, doku, değer, önem bildirgesi, anlama, yorumlama, değişim ve koruma kavramları gibi kavramlar bulunmaktadır. 1981, 1988 ve 1999 yıllarında revize edilen Burra Tüzüğü, koruma sürecini; 1. Önemin anlaşılması 2. Politikaların geliştirilmesi 3. Yönetim olmak üzere 3 temel adımda tariflemektedir.

Yanıt Açıklaması: Arkeolojik alanın gelecekte yönetimine ve korunmasına katkı sağlayabilecek bütün etkenlerin bu aşamada incelenmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda yapılan SWOT (Strenghts - Weaknesses - Opportunities - Threats / Güçlü - Zayıf - Fırsatlar - Tehditler) analizleri ile alanın güçlü ve zayıf yönleri ile arkeolojik alan için tehditler ve değişim fırsatları belirlenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Arkeolojik alanlar, bulundukları yerin çeşitliğinin, kimliğinin ve deneyiminin tarihî, kültürel ve sosyal kanıtlarıdır. Bu bağlamda, arkeolojik özellik taşıyan alanlar ve bu alanlardaki mimari yapılar, yapı buluntuları ve izleri, kültürel miras kapsamında, korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı niteliği taşımaktadır. Avustralya ICOMOS’u tarafından oluşturulan ‘Kültürel Öneme Sahip Yerlerin Korunması Amaçlı’ Burra Tüzüğü (1999), kültürel değere sahip olan yerlerin, insanların hayatlarını zenginleştirdiğini vurgular.

Yanıt Açıklaması: Mimari koruma süreci kapsamında, doğru koruma projesinin oluşturulabilmesi ve kültür varlığının korunarak gelecek nesillere aktarılabilmesi amacıyla farklı meslek disiplinleri birbirleri ile eş güdüm hâlinde çalışırlar. Mimarlar ve arkeologların dışında, malzeme koruma uzmanları, statik konusunda uzman ekipler, restoratörler vb. gibi meslek disiplinleri bu sürecin koruma kararları ve müdahale biçimleri üretilmesi kapsamında, sistemin içinde olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Kentsel arkeoloji yaklaşımının, bölgede yaşayan insanların kendi geçmişlerini öğrenmelerinde; yeni iş alanları yaratılması ve kentsel ekonominin canlandırılmasında önemli katkısı olan proje adı APPEAR’dır.

Yanıt Açıklaması: Koruma alanının kurumsal olarak düzenlenmesi ve koruma nesnesinin arkeolojik alanları ve kentsel sit alanlarını kapsayan genişliğe ulaşması 18. yüzyıldan günümüze uzanan bir evrim sürecidir.

Yanıt Açıklaması: A, B, C, D şıkları sürecin dört aşamasını oluşturmaktadır. E şıkkı süreci oluşturmaz.

Yanıt Açıklaması: Kültür Varlıklarının Zayıf Yönleri: Kırılgan olmaları, Yok olduklarında yerlerine yenisinin konamayacak olmaları, Taklit edilebilmeleri, Sonsuz bir kaynak olarak görülmeleri ve bu yönde kullanılmaları, Kalkınmayı engelleyen bir faktör olarak görülmeleri, Bazı çağdaş işlevler için uygun olmamaları.

Yanıt Açıklaması: Restitüsyon önerisi, bir kısmı ayakta kalabilmiş olan yapının, ilk inşa edildiği dönemdeki mimari biçimlenmesinin, plan şemasının, mimari süslemelerinin, kullanım özelliklerinin nasıl olduğunun ortaya çıkarılması amacıyla yapılan kuramsal bir çalışmadır.

Yanıt Açıklaması: 1975 yılında Amsterdam Deklarasyonunda (Avrupa Mimari Mirası Kartası) "Bütünleşik Koruma" (Integrated Conservation) kavramına açılımlar getirilerek, koruma politikalarının yasal, finansal, teknik ve yönetsel açılardan desteklenmesi gereğine vurgu yapılmış; çevreyi etkileyecek kararların oluşturulmasında, halkın bir paydaş olduğu belirtilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Soruda adı geçen toplantı 1984 yılında Floransa’da yapılmıştır. Toplantı sonunda ise “Arkeoloji ve Planlama Toplantısı Sonuçları” (Conclusions of the Colluquy on Archaeology and Planning) başlıklı bir metin kabul edilmiştir. Bu belgede ortak kültürel mirasın pek çok tehdide maruz kaldığı, arkeolojik mirasın savunmasız olduğu; arkeologlar, plancılar, kamu kuruluşları arasında diyalog ve anlayış eksikliği olduğu; yetersiz kaynak sorunu; uluslararası sözleşmelerin uygulamada dikkate alınmaması konularına dikkat çekilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Dünyanın en ünlü arkeolojik alanlarından biri olan kent, Çanakkale il sınırları içinde yer almaktadır. Homeros’un İlyada destanında Akhaların Troia’ya yaptıkları seferin sadece son günleri anlatılmakla birlikte, Troia Savaşı’nın da bir bölümüne yer verilir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de en fazla sit alanı İzmir, Konya, Muğla dadır.

Yanıt Açıklaması: Yapının ayakta kalabilmiş mevcut durumunun mimari olarak ifade edilmesine “yapının rölövesi” adı verilir. Rölöve çalışmaları iki temel adımda tanımlanabilir: Yapının ve yakın çevresinin ölçülmesi (arazi çalışması) ve arazide toplanan verinin işlenerek 2-boyutlu mimari çizime ve 3-boyutlu sayısal modellere dönüştürülmesi (ofis çalışması).