Anadolu Arkeolojisi

Yanıt Açıklaması: İlk olarak 6. binin sonunda Orta Mezopotamya bölgesinde Samarra dönemi (Geç Neolitik Dönem) Tell Es Sawwan da keşfedilen ilk sulama kanallarının, yağmur görmeyen Güney Mezopotamya’nın da Obeyd döneminde sulu tarım sayesinde ilk defa yerleşime açılmasına sebep olmuştur. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Antiokheia, Seleukos kralı I. Seleukos (MÖ 312-281) basının anısına , Orontes (Asi) Irmağı üzerinde kurduğu bir kenttir. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kutsal olarak bilinen varlıklar çevresinde saygı, tapınma, dua, kurban gerektiren özel yer ve zamanlarda törenleri içeren inanç sistemine kült adı verilirdi.

Yanıt Açıklaması: Ulaşılması zor, dik ve sarp kayalıklara konuşlandırılmış, savunması kolay kaya yerleşimleri citadel olarak adlandırılır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Roma ordusu ve müttefikleri, Seleukos ordusunu MÖ 190 yılında Magnesia ad Sipylum’da yenmiş. Hemen arkasından da Side önlerindeki deniz savaşında Seleukos donanması Rodos ve Pergamon donanmasına yenilmiştir. Savaş sonrasında MÖ 188’de Apameia’da (Dinar) yapılan barış antlaşması ile Seleukoslar Toros Dağlarının kuzeyindeki bütün topraklarını Romalıların müttefiklerine bırakmış ve Roma’ya çok yüksek bir miktar savaş tazminatı ödemişlerdir. Pergamon Krallığı bu antlaşma ile Batı Anadolu'da geniş topraklara sahip olmuştur. Savaş sonrasında Seleukos Donanmasının Romalıların isteği doğrultusunda feshedilmesi nedeniyle, Anadolu’nun güney kıyılarında korsanlık başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Karia’daki Pers satraplarının en ünlüsü olan Mausollos, MÖ 377- 353 yılları arasında bölgede hüküm sürmüştür. Pers kralı tarafından satraplığa atanan Mausollos bölgenin yerli halkından gelmiştir. Yönetimi sırasında bir yandan Pers krallığı ile iyi ilişkiler kurmuş bir yandan da Ege’de hüküm süren Yunan kültürünün bölgede yaygınlaşmasına öncülük etmiştir. Mausollos için Halikarnassos’da bir anıt mezar yaptırılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Neoltik dönem boyunca, Anadolu'da ve Ön Asya'da görüldüğü gibi bütün ölülerin genellikle ev tabanlaının altına, (hocker pozisyonda) gömülmekteydi. Hocker pozisyonu: ölülerin bacaklarının karna çekili olarak, bebeğin anne karnındaki cenin duruşuna benzer biçimde yatıtılarak gömülmesidir. Diğer dönemlerde böyle bir uygulama yoktur. Cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İlk metal ürünlerin hammaddesi bakırdır. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Dinsel olarak baş tanrıça Kuvava yani Kybeledir.

Yanıt Açıklaması: Makedonia Kralı III. Aleksandros’un (Büyük İskender) generalleri Diadokhoslar olarak anılmaktadır. Ptolemaioslar ve Seleukoslar, Büyük İskender’in MÖ 323 yılında Babylonia’da (Babil) ölümü üzerine Makedonia İmparatorluğu’nun topraklarını bölgesel olarak yöneten ardıllarıdır. Orta Avrupa’da yaşayan ve Galler veya Keltler olarak tanınan halk toplulukları Anadolu’da Galatlar olarak adlandırılmaktadırlar. İç Anadolu’ya yerleşen Galat kabilelerinden Tektosaglar Ankyra’ya (Ankara), Tolistoboglar Pessinus’a (Ballıhisar - Eskişehir) ve Trokmeler Tavium’a (Büyüknefes Köy, Yozgat) ve çevresine yerleştiler.

Yanıt Açıklaması: Tapınaklar Arkaik çağda gelişim gösterirken Klasik çağda en gelişkin seviyesine ulaşmıştır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Troia’da ilk kazılar, Henrich Schliemann tarafından Homeros’un Iliada Destanı’ndan yola çıkarak 1870 yılında Troia’yı bulmak için başlamıştır. Amacı arkeolojik olmaktan çok defineciliğe yöneliktir ve Priamos’un efsanevi hazinesini aramıştır. Bilimsellikten uzak olan bu çalışmalardan sonra Wilhelm Dörpfeld tarafından ilk bilimsel çalışmalar yapılmaya başlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Parayı tarih sahnesinde ilk kez keşfeden uygarlık, Lidyalılardır.Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Roma İmparatorluğu'nun idari olarak Doğu ve Batı olarak bölünmesi Tetrarşi Dönemi'nde (MS 284-324) yaşanmıştır.

Yanıt Açıklaması: İlk defa Hippodamos tarafından düzene sokularak uygulanması yaygınlaştırılan bu düzenli kent planı sistemi aynı zamanda Hippodamik Planı olarak da adlandıırlmaktadır. Izgara Planına benzeyen bu kent planı Hippodamos’un yaşadığının sanıldığı MO¨ 5. yy.’da yaygınlaşmaya başlamış, Yunanistan ve İtalya’da pek çok yerde uygulanmasının yanı sıra Batı Anadolu’da da kullanılmıştır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yunan Sanatında Arkaik Dönem olarak adlandırılan ve MÖ 7.y.y. ortalarında başlayan dönemde Anadolu’da, Demir Çağı devletlerinden olan Lydialılar, güçlenerek, önce gücünü kaybeden Phrygia Krallığını, daha sonrada Batı Anadolu'daki kıyı kentleri egemenliğine alarak kuvvetli bir devlet kurar.

Yanıt Açıklaması: Nikaialı astronom ve matematikçi (İznik) Hipparkhos (MÖ yaklaşık 190-120) trigonometriyi keşfeden kişidir.

Yanıt Açıklaması: Sehirleşmenin pek çok sebebi madenlerin işlenmeye başlanması ve tarım toplumunun artı ürünün ortaya çıkması ile farklı iş kollarına yönelmesi temeline dayanır. Korunma ihtiyacı bu temeller arasında yer almamaktadır. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Diadokhoslar aralarında yönettikleri bölgeleri genişletmek için savaşmaya başladılar ve kendilerini MO¨ 306 sonrasında yönettikleri yerlerde kral ilan etmeye başladılar. Bu savaşlardan en önemlilerinden biri MO¨ 301’de yapılan İpsos (C¸ay yakınları, Afyonkarahisar) Savaşıdır. Antigonos ve oğlu Demetrios Anadolu’yu yönetirken, Makedonia ve Yunanistan’ı da kısmen ele geçirdiler.

Yanıt Açıklaması: Seçeneklerde Lydia'dan bahsedilmektedir. Doğru yanıt C seçeneğidir.