Anadolu Arkeolojisi

Yanıt Açıklaması: Pers Krallığına çok büyük bir darbe vuran İskender, Dareios’un karısı ve çocuklarını esir almış ve kendi adını taşıyan Alexandreia (İskenderun) kentini kurmuştur.

Yanıt Açıklaması: Daskyleion Stelleri Greko-Pers sanatında yapılmış olan kabartmalar arasında yer almaktadır. Kızılbel Tümülüsü ve Karaburun Tümülüsü Greko Pers resim sanatı içinde yer almaktadırlar. Mausoleion'da Trysa Anıt Mezarı gibi bir anıt mezardır.

Yanıt Açıklaması: Yazılı kaynakların da neredeyse hiçbir bilgi vermediği bu dönem ile ilgili bilgilerimiz son derece sınırlıdır. Bu nedenle Deniz kavimleri göçü sonrası dönem bilimsel literatürde “ Karanlık Çağ ” olarak adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Citadel: Ulaşılması zor, dik ve sarp kayalıklara konuşlandırılmış, savunması kolay kaya yerleşimleridir. Geç Hitit şehirlerinin etrafı sularla çevrili olup bu şehirlerde idari ve dinsel işlevli anıtsal yapılar, yerleşmenin tepesinde ek bir savunma sistemiyle citadel ile korunan ana bölümü oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ksenophon, Yunanlı Felsefeci, Asker. M.Ö. 430-355. Yunanlı felsefeci Sokrates’in öğrencisi olan Ksenophon hem Sokrates’in görüşleri üzerine yazdığı eserleri hem de bir asker olarak katıldığı Kyros’un seferinde tuttuğu günlüğü ile tanınmıştır. Seferin başarısızlığa uğraması ve Kyros’un ölümü üzerine sefere katılan Yunan askerlerini Yunanistan’a götürme görevi ona verilmiştir. Bu sefer sırasında tuttuğu günlükler Onbinlerin Yürüyüşü (Anabasis) olarak bilinmektedir.

Yanıt Açıklaması: Daskyleion kenti Bandırma'nın batısındaki Manyas gölünün yakınlarındadır. MO¨ 546 yılında Persler tarafından işgal edilerek bir satraplık merkezi haline getirilmiştir. Bu kent, tarihçi Herodotos'un Pers Satraplıkları listesinde 3. sırada yer almakta olup, kontrol alanları arasında Trakya, Orta Anadolu ve Kapadokya bulunmaktaydı.

Yanıt Açıklaması: Kent devletlerinin kendi yöneticilerinin olması, kendi yasaları ile yönetilmeleri, her kentin diğerlerinden bağımsız olması ve mümkün olabildiğince kendi kendine yetebilmeleri bu devletlerin temel özelliklerindendir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Eski Hitit Krallığı olarak anılan ve Telepinu’yla sona eren dönemin kazanımları geçici olmuştur. Ancak krallarının politikaları, daha sonraki büyük Hitit İmparatorluğu hükümdarlarının ana hatlarıyla izleyeceği bir model oluşturmuştur. İmparatorluk dönemi, MÖ 1450-1180 arasını kapsamaktadır. Yeni Hitit Devleti olarak anılan bu dönemle birlikte, Tunç Çağları sona ermiştir.

Yanıt Açıklaması: Yaklaşık “Holosen” iklimsel Çağ ile başlayan küresel ısınmaya bağlı olarak hayvan türlerinin dağılımında etkili olmuştur. Bütün sene boyunca yeterli yağış almasının sonucu olarak dağ yamaçlarında, vadi ve ovalarda yabani tahıl türlerinin yetişmesi, dağlar ve dağlar arası ovalarda yer alan ormanlık kesimlerde zengin yabani hayvan türlerini barındırması nedeniyle, insan toplulukları yabani tahılları önce bulundukları doğal ortamda biçerek bunlardan yararlanmaya, zamanla da ekip biçmeye başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: M.Ö.460-435 yılları arasında yaşamış Yunan'lı Tarihçi Thukydides Atina ile Sparta arasında başlayan ve güney Yunanistan’a yayılan savaşı “Peloponnessos Savaşı'nın Tarihi” adlı eserinde ele almıştır.

Yanıt Açıklaması: Lydia krallığının başkenti olan Sardeis kenti Manisa’nın Salihli ilçesine bağlı Sart köyü yakınlarındadır.

Yanıt Açıklaması: Volkanik bir kayaç olan obsidyenin Ön Asya bölgesindeki en zengin kaynakları Anadolu’dadır. Genel olarak Kapadokya ve Doğu Anadolu olmak üzere iki bölgede yoğunlaşan bu kaynakların Neolitik dönemin başından itibaren kullanıldığı ve 900 km. mesafedeki Eriha (Jericho) yerleşmesinde dahi (Filistin) uzak mesafelere kadar taşındığı bilinmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kroisos Medlere karşı sefer düzenlediğinde İran yönetiminde kansız bir devrim yapılmış ve yönetime Persler geçmiştir. Kroisos Pers Kralı Kyros ile yapmış olduğu savaşı kaybeder ve başkenti yağmalanır. MÖ 546 yılında Lydia krallığı yıkılır ve Batı Anadolu Pers yönetimi altına girer. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Büyük İskender’in doğu seferi sırasında Anadolu’ya girmesinden önce Anadolu’yu ilgilendiren en son önemli siyasi olaylardan biri de Anadolu’daki Pers krallığına bağlı satraplardan bazılarının, merkezi yönetimden duydukları hoşnutsuzluk sonucu ortaya çıkan bir ayaklanmadır. Antik yazarlardan Sicilyalı Diodoros, bize satraplar ayaklanması konusunda detaylı bilgiler verir. Ayaklanma, Diodoros’un belirttiğine göre, Anadolu’da Lykia, Pisidia, Pamphylia ve Kilikia bölgelerinin halkları tarafından da destek görmüştür.

Yanıt Açıklaması: İlk olarak Alman arkeolog Manfred Korfmann tarafından “Anadolu Yerleşim Planı” olarak adlandırılan E.T.Ç Batı Anadolu’ya özgü yerleşim planı, Küllüoba’nın batı yamacında küçük bu planın öncü özelliklerini taşır. İlk olarak Demircüyük’ten çok iyi bildiğimiz gibi klasik özelliklerini bu dönemin başında kazanır. Burada dışta zikzaklar yapan bir sur ve bu sura arkadan birleşen radyal açılımlı, birbirlerine bitişik, yan yana planlı, çoğunlukla iki odalı trapez şeklindeki uzun evler yer alır. Evlerde odaların köşelerinde fırınlar, ortalarında ise ocaklar vardır. Yerleşmenin ortasında ise bu evlerin açıldığı bir avlu bulunmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bugünkü Kocaeli yarımadası ve çevresinde Bithynia Krallığı kurulmuştur. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Atriumlu ev: Odaları merkezi ve tepesi açık bir avlunun etrafında yer alan ev planı tipidir. Orta Anadolu’da bulunan höyüklerde kerpiç konut mimarisi veya Lykia’da taş temelli ahşap yapılar devam etmiştir. Ephesus’daki Yamaç Evler, Atriumlu ev türünün güzel örnekleri arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Pontus Krallığını I. Mithridates kurmuştur.

Yanıt Açıklaması: MÖ 1200-1000 yılları arasında demirden yapılan silah ve araç-gereç üretimi Anadolu’da, özellikle de kırsal alanda hızla yayıldı ve nüfusun büyük çoğunluğunu oluşturan göçebe toplumların gündelik yaşamlarında, özellikle savaş, tarım ve inşaat alanlarında önemli değişimlere yol açtı. Bu süreç temel olarak iki evrede ortaya çıktı. İlk evrede, demirden silah ve araç gereç yapmayı öğrenen göçebe topluluklar köyler ve kaleler kurarak yerleşik düzene geçtiler. İkinci evrede ise bu dağınık topluluklar güçlü bir önderin yönetiminde birleşerek orta büyüklükte krallıklar kurdular.

Yanıt Açıklaması: Antik Yunan kentlerinde politik, dini, ticari faaliyetlerin gerçekleştirildiği geniş alanlara agora adı verilir.