Anadolu Arkeolojisi

Yanıt Açıklaması: Hititlerin başkenti olan Hattuşaş (Boğazköy), Çorum iline bağlı Boğazkale ilçesinde yer almaktadır. Başkenti adı Hattiler tarafından verilen “hattuş”tan türetilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Troia I. Yapı katlarındaki kap biçimlerinin tüm bölgede kullanılmıştır. Troia I yapı katlarında yaklaşık 90 m sur ile çevrili küçük bir yerleşim bu- lunmuştur. Güçlü kesme taştan yapılan eğimli surlarla çevrili kente anıtsal sayıla- bilecek kapılar ile girilmektedir. Bu kapı yapıları Anadolu’daki ilk kapı yapılarındandır. Sur içinde, Ege dünyasında çok sevilen bir yapı tipi olan megaron tipi yapıların ilk örnekleri bulunmuştur.

Yanıt Açıklaması: Obsidyen, doğal yollarla oluşan volkanik kökenli bir cam türüdür. Lavın havayla temas edip hızlıca soğuması ve kristalleşmeye yetecek kadar zaman geçmeden donmasıyla oluşur. Genellikle felsik lav akıntılarının, soğumanın hızlı olduğu kenar bölümlerinde bulunur. Kristal yapıda olmadığından, keskin inceliğe ulaşabilir. Bu özelliğinden ötürü eski dönemlerde ok ucu olarak kullanılmış ve ticareti yapılmıştır. Buna göre doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Mezolitik Çağ'da izlenen önemli bir yenilikte beslenmenin çeşitlenmesi olmuştur.Daha önceleri protein ağırlıklı beslenme türü hakimken bu dönemde çeşitli yemiş, bitki ve kökler de yemek alışkanlığının bir parçası haline gelmiştir. Cevap A şıkkıdır

Yanıt Açıklaması: Güneydoğu Toroslar’la ovanın kesiştiği dağ eteklerinde kurulu yerleşmelerde Çanak Çömleksiz Neolitik dönemden başlayarak emmer ve einkorn buğdayı, arpa, yulaf, çavdar, mercimek ve çeşitli baklagillerin tüketildiği saptanmıştır. Anadolu’da yapılan kazı çalışmaları, birçok yerleşmede yaklaşık MÖ 9. binlerden itibaren üretimciliğin başladığını gösterir. Bu tarih Anadolu’nun Neolitik dönem için ilklerin yaşandığı bir bölge olduğunu kanıtlar. Çayönü Tepesi (Diyarbakır) ve Cafer Höyük (Malatya) yerleşmelerinde Emmer buğdayının en eski kültüre alınmış formlarıyla karşılaşılır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Perakende hesaplar gümüş, toptan ticaret ise altın esas tutularak yapılıyordu. Aynı zamanda altın, gümüşten sekiz kat daha değerli idi. “Amutum” adıyla geçen bir maden ise, gümüflten kırk kat daha değerli tutuluyordu ve bir kilo amutum almak için kırk kilo gümüşe eşdeğerde olan bir mal vermek gerekiyordu. Muhtemelen bu maden, o dönemlerde yeni keşfedilen demir olmalıydı. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: MÖ 1200’lerden başlayarak Anadolu’ya gelen Avrupalı kavimler uzun yıllar boyunca göçebe olarak bir yerden diğerine gittiklerinden yoğun bir kalıntı bırakamamışlardır. Söz konusu kavimler içinde yerleşik düzene geçerek ilk devleti kuranlar Phrygler olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Phryg yerleşilmelerinden ve tümülüslerden ele geçirilen arkeolojik eserler Phrygler’in marangozluk, madencilik, seramik ve dokumacılık endüstrisinde üstün bir düzeye erişmiş olduklarını göstermektedir. Ülkenin kereste bakımından zenginliği, Phryglerde ahşap mimari, doğramacılık ve marangozluğun gelişmesinde etkili olmuştur. Gordion tümülüslerinin altındaki tamamen ahşaptan inşa edilmiş mezar odaları, çivi kullanılmadan, birbirine geçmelerle tutturulmuş, geometrik bezekli oyma ve kakmalarla bezenmiş mobilyalar ve panolar, gelişmiş Phryg marangozluğunun en güzel örneklerini oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Antalya’da Karain, Öküzini, Beldibi, Belbaşı ve Kumbucağı; Gaziantep’te Şarklı Mağara gibi mağara ya da kaya sığınakları ile Burdur’da Baradız, Konya’da Derviş’in Hanı, Şanlıurfa Bozova’daki Söğüt Tarlası ve Biris Mezarlığı gibi açık hava yerleşmeleri; Marmara bölgesinde de Ağaçlı, Büyük ve Küçük Çekmece yöresi bu dönemin bilinen merkezleri arasındadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Anadolu yarım adasında yaşayan halklar bu dönemde Mezopotamya ile güçlü ticari ilişkiler kurmuşlardır. Mezopotamya halklarından olan Asurlular ile yapılan ticari ilişkiler ve bunun sonucu olarak yapılan anlaşmalar kil tabletler üzerine işlenerek yazının Anadolu’ya geçmesine olanak sağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Mısır ve Hitit arasındaki savaştan uzun bir süre sonra, iki ülke arasında, tarihin bilinen ilk barış antlaşması olan Kadeş Barış Antlaşması imzalanmıştır (MÖ 1270). Bu antlaşma Mısır Kralı II. Ramses ve dönemin Hitit Kralı III. Hattuşili (MÖ 1275-1250) arasında yapılmıştır. Barış antlaşması metnine göre iki ülke birbirlerine karşı asla savaşmayacak, hatta başka devletlerin saldırılarına karşı birbirlerine asker ve savaş arabalarını gönderecek gibi maddeler içermektedir.

Yanıt Açıklaması: Güneydoğu Anadolu’da yaklaşık MÖ 2 bin 500 yıllarında toplam yerleşme alanları, kentlerin gelişmesi ile bazı baskın merkezler, köyler ve kasabalar ile çevrilmiş böylece kentlere bağlı bir yerleşme hiyerarşisi çıktığı anlaşılmaktadır. Kargamış, Titriş, Samsat, Lidar gibi yerleşmelerin önemli kentler olduğu anlaşılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Paleolitik dönem, gerek değişen çevre koşulları ve gerekse taş teknolojisindeki gelişime göre, “Alt”, “Orta”, ve “Üst” olmak üzere üç ana evreye ayrılmaktadır

Yanıt Açıklaması: Phrygler, MÖ 1200’lerden itibaren Makedonya ve Trakya’dan dalgalar halinde Anadolu’ya göç ettiği düşünülen Thrak kökenli bir topluluktur. Orta Anadolu’da MÖ 9. yüzyıl’dan itibaren siyasi bir güç olarak çok renkli büyük bir uygarlık kurmuşlardır.

Yanıt Açıklaması: Efsaneye göre Paris, Aphrodite’nin dünyan›n en güzel kadınını elde etme vaadini kabul ederek onu güzellik yarışmasında birinci seçer. Bu güzel kadın Sparta Kralı Menelaos’un karısı Helen’dir. Paris, Aphrodite’nin yardımıyla Sparta’ya gider, Helen’i kaçırır, prensi olduğu Troia şehrine geri döner. Bunun üzerine hakarete uğramış Menelaos, Akha ordularını toplayarak Troia’ya savaş açar ve böylece Troia savaşı başlamış olur.

Yanıt Açıklaması: Taş aletler eski önemini giderek kaybeder; bunun yerine, madencilik ve özellikle buna bağlı olarak bölgeler arası ticaret giderek daha da önem kazanır; bakırın yanında altın ve gümüş gibi değerli madenler de ilk defa işlenmeye başlanır. Şehirciliğe doğru giden bu gelişimin gerisinde yatan en önemli nedenin, o zamanki köylerde birikmeye başlayan “artı ürün” olduğu, artık tüm bilim adamlarınca kabul edilmektedir. Artı ürün, tarımla uğraşması gerekmeyen tüccarlık, zanaatkârlık, askerlik gibi çeşitli iş kollarının doğmasına, bu şekilde toplumlarda iş bölümünün giderek daha da yaygınlaşmasına ve daha da önemlisi, bunların tümünü denetleyecek bir yönetici sınıfının ortaya çıkmasını sağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Halaf yerleşimlerinde karşımıza çıkan ana mekanı daire, giriş kısmı dörtgen koridor planlı yapılar "tholos" olarak adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Efsaneye göre, savaşın nedeni ise Iolkos Kralı Pelans ile Thetis’in düğünlerine davet edilmeyen kavga tanrıçası Eris’in, sinirlenip bir oyun düzenlemesi ve Hera, Aphrodite ve Athena’nın oturduğu ziyafet sofrasına, üzerinde ‘en güzele’ yazılı bir elma atmasıyla başlamıştır.Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Su kaynakları yakınında anıt yapma geleneği, Geç Hititlerde de sürmüştür. Konya’nın Ereğli ilçesine 12 km uzaklıkta, bir su kaynağının kayalık yüzeyine oyulmuş olan 4.20 m boyundaki büyük kabartma, Aramlaşmış Hitit sanatının anıtsal bir örneği ve Geç Hitit döneminin en önemli sanat yapıtlarından biridir. Tanrı figürünün yüzü önündeki hiyerogliflerden, MÖ 742-727 yılları arasında, Kral Varpalavas tarafından yaptırıldığı tahmin edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Neolitik dönemde gelişen inanç sisteminin en çarpıcı göstergelerinden biri, ölü gömme ile ilgili uygulamalardır. Neolitik dönem boyunca, Anadolu’da ve O¨n As- ya’da görüldüğü gibi bütün ölülerin genellikle ev tabanlarnın altına, (hocker po- zisyonda) gömülmekteydi.