Ticaret Hukuku 2

Yanıt Açıklaması: Düzenleyenin bonoda bedel kısmını bilinçli olarak boş bırakma­sı ve gelecekte ortaya çıkacak borç tutarına uygun olarak bedel kısmının lehtar tarafından doldurul­masının kararlaştırılması durumunda açık bono söz konusu olur. Açık bononun söz konusu olduğu durumlarda lehtar, bononun boş bırakılan unsurlarını, düzenleyenle aralarındaki anlaşmaya uygun olarak doldurma yetkisine sahiptir. Boş bırakılan unsur­ların aradaki anlaşmaya aykırı olarak doldurulması durumunda ortaya bir kişisel defi çıkar. Açık bono­nun söz konusu olması için, boş bırakılan unsurların lehtar tarafından doldurulması konusunda tarafların anlaşmış olmaları gerekir.

Yanıt Açıklaması: Rüçhan Hakkı (Yeni Pay Alma Hakkı) Şirket sözleşmesinde veya artırma kararında aksi öngörülmemişse, her ortak, esas sermaye payı oranında, esas sermayenin artırılmasına katılmak hakkını haizdir. Genel kurulun sermaye artırımına ilişkin kararıyla, ortakların yeni payları almaya ilişkin rüçhan hakkı, ancak haklı sebeplerin varlığında ve genel kurulda temsil edilen oyların en az üçte ikisinin ve oy hakkı bulunan esas sermayenin tamamının salt çoğunluğu ile sınırlandırılabilir veya kaldırılabilir. Özellikle, işletmelerin, işletme kısımlarının, iştiraklerin devralınmaları ve işçilerin şirkete katılmaları haklı sebep olarak kabul edilebilir. Rüçhan hakkının kullanılabilmesi için en az on beş gün süre verilir.

Yanıt Açıklaması: Anonim şirketlerde pay sahipleri, sadece taahhüt etmiş oldukları sermaye payları ile ve şirkete karşı sorumludurlar. Anonim şirketlerde pay sahipleri bakımından tek borç ilkesi kabul edilmiş olup, ortağın şirket karşısındaki asli borcu taahhüt etmiş olduğu payların karşılığını şirkete ödemektir.

Yanıt Açıklaması: Senet, kıymetli evrakın maddi unsurunu oluşturmaktadır. Senet, “bir kişinin kendi aleyhine delil olmak üzere imzaladığı yazılı belge” olarak tanımlanabilir. Bu açıdan senet, irade açıklaması içeren yazılı bir belgedir ve bu belgede düzenleyen kişinin imzası bulunur. Bu belge genelde kağıt ola­rak karşımıza çıkmakla birlikte, üzerine yazı yaz­maya elverişli başka cisimlerin de senet oluşturmak amacıyla kullanılması mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Taşınır veya taşınmaz mallar üzerinde mülkiyet ve rehin gibi bir aynî hakkı temsil eden kıymetli evraka “emtia senetleri” adı verilir. Emtia senedinin sahibi, senedin ilişkili olduğu mal üzerinde aynî hakka sahip olur. Emtia senedinin devriyle senette temsil edilen hak da karşı tarafa geçer. Ancak, bir malı temsilen emtia senedi düzenlenmiş olsa bile bu malların mülkiyeti senet olmadan iyi niyetle kazanılabilir.

Yanıt Açıklaması: Bonoda bedel, kime veya kimin emrine ödenecek ise onun adı gösterilmelidir. Bu kişiye lehtar denir. Lehtar, gerçek ya da tüzel kişi olabilir. Lehtar hayali bir kişi de olabilir. Önemli olan bonoda bir lehtar gösterilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Konusu deniz yoluyla eşya taşıması olan taşıyan ile taşıtan arasında kurulan sözleşme.

Yanıt Açıklaması: Kambiyo senetleri ile borç altına girebilmek için sözleşme ile borçlanmaya ehil olmak yeterlidir. Buna göre bir kişinin kambiyo senetleri ile borç altına girebilmesi için fiil ehliyetine sahip olması gerekir. Fiil Ehliyeti: Bir kişinin kendi fiil ve işlemleriyle kendisini hak ve borç sahibi yapabilmesidir. Gerçek kişilerin fiil ehliyetine sahip olması için ergin olması, ayırt etme gücüne sahip olması ve kısıtlı olmaması gerekir. Tüzel kişilerde ise kanuna ve kuruluş belgelerine göre gerekli organlara sahip olmakla, fiil ehliyetini kazanılır.

Yanıt Açıklaması: Limited şirket sözleşmesinde bulunması zorun­lu kayıtlar şunlardır (TTK m.576): - Şirketin ticaret unvanı ve merkezinin bu­lunduğu yer - Esaslı noktaları belirtilmiş ve tanımlanmış bir şekilde, şirketin işletme konusu - Esas sermayenin itibarî tutarı, esas sermaye paylarının sayısı, itibarî değerleri, varsa im­tiyazlar, esas sermaye paylarının grupları - Müdürlerin adları, soyadları, unvanları, vatandaşlıkları - Şirket tarafından yapılacak ilanların şekli. - Esas sermaye paylarının devrinin sınırlandı­rılmasına ilişkin kanuni hükümlerden ayrı­lan düzenlemeler ise Şirket sözleşmesinde öngörüldükleri takdirde bağlayıcı olan kayıtlardandır.

Yanıt Açıklaması: Kanuni düzenlemeden ayrılan rekabet yasağına ilişkin hükümler, limited şirket sözleşmesinde bulunması zorunlu kayıtlardan biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Genelde aile işletmesi şeklinde yapılanmış anonim şirketler olup, sermayesi düşük, ortak sayısı da azdır, hatta tek ortaklı olarak da kurulabilmektedir. Bu ifade ile kapalı anonim şirketler tanımlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Şirketin borca batık olması hâlinde durumun mahkemeye bildirilmesi genel kurulun devredilemez yetkilerinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Halka açık şirketlerde, manipülasyon (piyasa dolandırıcılığı) yapılması hem şirkete hem de sermaye piyasasına olan güveni zedeleyebilir.

Yanıt Açıklaması: Emre yazılı senet ibaresi bononun unsurlarından birisidir.

Yanıt Açıklaması: Anonim şirkette sermaye miktarlarını bilmek.

Yanıt Açıklaması: Bono, düzenleyenin, lehtara belirli bir bedeli ödemeyi kayıtsız ve şartsız vadettiği kıymetli evrak niteliğinde bir senettir.

Yanıt Açıklaması: Düzenleme tarihi, bononun mutlak zorunlu unsurlarından biridir.

Yanıt Açıklaması: Hukuki açıdan “nitelikli bir havale” olan poliçeyle düzenleyen, muhataba, lehtara belirli bir miktar parayı ödemesi işini havale eder. Havale: Havale edenin, kendi hesabına, para, kıymetli evrak ya da diğer bir misli eşyayı havale alıcısına vermek üzere havale ödeyicisini; bunları kendi adına kabul etmek üzere havale alıcısını yetkili kıldığı bir hukuki işlemdir. Poliçede, bonodan farklı olarak, üçlü bir ilişki vardır. Bu ilişkide düzenleyen, muhatap ve lehtar olmak üzere üç kişi bulunur. Düzenleyen ile muhatap arasında karşılık, düzenleyen ile lehtar arasında bedel ve lehtar ile muhatap arasında da havale ilişkisi bulunur.

Yanıt Açıklaması: Denetçinin seçimi ile görevden alınması genel kurulun vazgeçilemez ve devredilemez yetkileri arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Yönetimde görevli kişilerin, özellikle kanunlara, esas sözleşmeye, iç yönergelere ve yönetim kurulunun yazılı talimatlara uygun hareket edip etmediklerinin bir anlamda işlerin akışına Üst Gözetim denir.