Yaşayan Dünya Dinleri

Yanıt Açıklaması: Allah’ın sıfatları ‘zâtî’ ve ‘sübûtî’ olmak üzere ikiye ayrılır. Zâtî sıfatlar, Allah’ın doğrudan ilahlığını ilgilendiren ve O’nu yaratılmışlardan ayıran temel sıfatlardır. Bu sıfatlar veya özelliklerin aksi yaratılmışlar için düşünülebilir fakat, Allah için aksi düşünülemeyecek olan sıfatlardır. Bu nedenle, bu sıfatlara ‘tenzihî sıfatlar’ da denmiştir. Zâtî sıfatlar 6 tanedir ve şunlardır: Vücut (yokluğu düşünülemez olan), Kıdem (varlığının başlangıcı olmayan), Bekâ (varlığının sonu olmayan), Vahdaniyet (benzeri olmayan anlamında tek olan), Muhalefetün Li’l-Havâdis (yaratılmışlara benzemeyen), Kıyam Binefsihî (varlığı için başkasına muhtaç olmayan). Subûtî sıfatlar ise, Allah’ın ne olduğunu ifade eden sıfatlardır. Subûtî sıfatlar 8 tanedir ve şunlardır: Hayat (hayat sahibi), İlim (herşeyi bilen), Semî (herşeyi işiten), Basar (herşeyi gören), Kudret (herşeye gücü yeten), Tekvin (herşeyi yaratan), İrade (dileyen) ve Kelâm (konuşan).

Yanıt Açıklaması: Dört kaynak teorisi”, bugünkü Tevrat’ın, dört farklı zamanda dört ayrı kişi veya grup tarafından kaleme alınmış metinlerin, M. Ö. IV. yüzyılda bir araya getirilmiş olduğunu ileri sürmektedir. Buna göre Tevrat, konolojik sıra itibarıyla Yahvist, Elohist, Deuteronomist ve Ruhban metinlerinden meydana gelmiştir. Masoretik metin ise Tanah’ın en eski ve tam yazma nüshasıdır.

Yanıt Açıklaması: Taoizm’in en önemli kutsal kitabı, Tao-Te-King’dir. Ancak, To-Te-King’den sonra çeşitli dönemlerde Taoizm’in kutsal kabul ettiği başka eserler de ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Hz. Muhammed’in sağlığında tespit edilen Kur’an, birinci halife Hz. Ebu Bekir zamanında vahiy katiplerinden Zeyd b. Sabit başkanlığındaki bir komisyon tarafından derlenmiş ve kitap haline getirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Ortodoks mezhebine göre kiliselerde yanılmaz, hata yapmaz bir otorite yoktur. İlahî varlık ve hidayet sırrı konularının kavranılamayacağı ve ifade edilemeyeceği kanaatindedirler.

Yanıt Açıklaması: Katolikler ve Ortodokslara göre Hıristiyan sakramentlerinin sayısı yedidir ve bunlar sırasıyla, vaftiz, evharistiya, konfirmasyon, tevbe, evlilik, rahip takdisi ve hastaların yağlanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Yuhanna İncili’nde konuların, hikâyelerin seçim ve sıralamasında, coğrafî ve kronolojik bilgilerde, hatta dinî bakış açısından da diğer İncillere göre farklılıklar arzetmektedir. Örneğin, Hıristiyanlığın en önemli ayinlerinden biri olan komünyon (evharistiya) bu İncil’de yer almaz. Buna mukabil öteki üç İncil’de bulunmayıp yalnız Yuhanna İncili’ne mahsus hikayelar de mevcuttur. Mesela, dirilmiş İsa’nın Taberiye gölü kıyısında şakirtlerine görünmesi (Yuhanna 21: 1-14) bunlardandır. Yuhanna İncili ile diğer üç İncil arasındaki önemli farklardan biri de Hz. İsa’nın risaletinin süresidir. Üç İncil bu sürenin bir yıl olduğunu söylerken, Yuhanna’ya göre iki seneden fazladır.

Yanıt Açıklaması: Cebrail Kur'ân-ı Kerîm'de ‘Cibril, Rûhulkudüs, Rûhulemîn, Rûh ve Resul’ şeklinde beş değişik isimle ifade edilir.

Yanıt Açıklaması: Genel konsillere Ökümenik Konsiller de denir. Bu konsillerde kilisenin bütün temsilcileri bulunur. Genel konsiller papa tarafından davet edilerek toplanır. Bizzat papa veya temsilcileri tarafından yönetilir. Bu konsillerde alınan kararların geçerli olabilmesi için bu kararların papa tarafından onaylanması gerekir. Hıristiyanlık tarihinde 21 konsil bulunmaktadır. Bunların tümü Katolikler tarafından benimsenir. Ortodokslar ilk yedi konsili, Protestanlar ise Reform’a kadar olanları kabul eder.

Yanıt Açıklaması: Purim, neşe ve eğlence bayramıdır. 14 Adar günü kutlanan bu bayram, Pers yönetiminin Yahudilere uygulamayı tasarladığı katliamın tarihini belirlemek için kuraya başvurduğu veya zar attığı için, kuralar veya zarlar anlamında Purim adı verilmiştir. Vezir Haaman tarafından Yahudi cemaatinin yok edilme girişimine karşı, Yahudi kökenli Kraliçe Ester’in yardımıyla kurtarılması anısına kutlanmaktadır. Yahudilerin katledileceği o günde, Yahudiler onları katletmiştir ve katliam ertesi gün de sürmüştür. Pesah’tan bir ay önce kutlanan bu bayramda, Ester kitabının bayram akşamı ve sabahında sinagogda cemaat halinde ve yüksek sesle okunması esastır. Yahudi bayramları arasında hiçbir bayram, Purim bayramının kutlandığı kadar sevinç ve coşkuyla kutlanmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Dünyada varlığını devam ettiren en eski din Hinduizmdir.. Hinduizm, Hindistan nüfusunun yaklaşık yüzde 80’nin tabi olduğu; Batı ülkeleri de dâhil olmak üzere Hindistan dışında da 45 milyondan fazla mensubu bulunan bir dindir.

Yanıt Açıklaması: Yunanca “doğru” anlamında “orthos” ve “düşünce, “inanç” anlamındaki “doxa” kelimelerinden oluşan Ortodoks terimi, genel anlamıyla bir dinin öğretisine, doktrin ve dogmasına; herhangi bir öğretinin ilkelerine, geleneksel olarak doğru kabul edilen düşüncelere ya da görüşlere uygun düşünce inanç ve bu inancı benimseyen kişi veya gruplara verilen isimdir. Bu anlamda ortodoks (orthodox) kelimesi, heterodoks (heterodox) kelimesinin karşıtı olarak her dinî inanç ve düşünce için geçerlidir. Diğer bir ifade ile hiçbir inanç mensubu kendisini heterodoks saymaz, benimsediği ve yaşadığı inancın doğru olduğunu, dindeki ortodoksluğu kendisinin temsil ettiğini ileri sürer.

Yanıt Açıklaması: Hıristiyanlıkta oruç genelde yılın belirli ayı için konmuş bir ibadet biçimi değildir. Kiliselerin ibadet takvimlerinde cemaati teşvik ve bir hatırlatma olarak oruç dönemleri yer almasına rağmen Hıristiyanlar diledikleri zaman oruç tutabilirler.

Yanıt Açıklaması: Tevrat’ta ilk defa peygamber (nevi) olarak isimlendirilen kişi, aynı zamanda ilk İbrani atası ve İsrail seçilmişliğinin başlangıcı kabul edilen İbrahim’dir. Yahudi inancına göre İbrahim ile başlayan ve Musa ile en mükemmel biçimine ulaşan peygamberlik, M.Ö. V. yüzyılda yaşadığı kabul edilen Malaki ile sona ermiştir.

Yanıt Açıklaması: İsrail (Yisrael) terimi iki kelimeden oluşmaktadır ve kelimenin ilk kısmını oluşturan İsra (Yisra) kelimesi, kesin olmamakla birlikte “üstün gelmek, parlamak, şifa vermek, güreşmek, güçlü kılmak” gibi anlamlara, sonundaki “el (il)” ise tanrı anlamına gelmektedir. Buna göre kelimenin “güçlü olmak” kökünden geldiği ve “Tanrı güçlüdür” anlamı taşıdığı belirtilmektedir.

Yanıt Açıklaması: İbranîce “geçiş” anlamına gelen “pesah”, Yunanca “Peskhalia”dan gelir. Hıristiyanlığın ilk devirlerindeki Yahudi Pesah bayramına denk olan bir bayramdır. Hıristiyanlar İsa’nın pazar günü dirilişini haftalık pazar ibadetleri vesilesiyle kutlarlardı. Buradan hareketle onun dirilişini anmak üzere her yıl ilkbaharda değişik tarihlerde yapılan bu seremoniye “Paskalya Yortusu” denilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Beş ekmek ve iki balığı 5000 kadar kadın, erkek ve çocuk arasında paylaştırmış ve bu insanların hepsi açlıklarını gidermişlerdir (Markos 6:3842). Şeytan ve cinlere hükmedip insanların içinden onları çıkarması (Matta 8: 32), hastaları, kötürümleri iyileştirmesi (Matta 15:30-31), körlerin görmesini sağlaması (Matta 11: 5), ölü kızı diriltmesi (Matta 9: 25), rüzgara ve göle emrederek göldeki fırtınayı durdurması (Luka 8: 23), Petrus’u su üzerinde yürütmesi (Matta 14: 29) İnciller’de söz konusu edilen mucizelerindendir

Yanıt Açıklaması: İslâm’da iman edilecek temel hususlar 6 başlık altında toplanmaktadır. Bunlar: Allah’a iman, meleklere iman, kitaplara iman, peygamberlere iman, ahiret gününe iman ve kadere imandır. Bunların tamamına ‘Amentü’ de denmektedir.

Yanıt Açıklaması: Cayinistlerin inanç esasları üç tanedir ve “üç mücevher” olarak adlandırılır: Doğru inanç (samyagdarşana), doğru bilgi (saygcnâna) ve doğru davranış (samyakcârita).

Yanıt Açıklaması: Hıristiyanlık tarihinin ilk ekümenik konsili olan İznik Konsili 325’te toplanmıştır.