Din Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Wallerstein, modern dünya-sistemi olarak adlandırdığı küreselleşmeyi kapitalizm bağlamında açıklamakta; merkez ve çevre ülkeler olmak üzere devletleri hiyerarşik bir sıralamaya tâbi tutmakta; merkezdeki küresel aktörlerden başlayarak çevre ülkelere doğru gelişen iç bağımlılığı açıklamaya çalışmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Çözüm: Batı dünyasındaki yılbaşı kutlamaları zaman içerisinde Noel Baba olarak isimlendirilen Aziz Nikolaos ile özdeşleştirilerek adeta Hıristiyanlaştırılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Dinbilimcilerinin genel kabulüne göre, bir harekete din denilebilmesi için inanç, dini pratikler ve cemaat olmak üzere en azından üç temel unsurunun olması gerekir.

Yanıt Açıklaması: yüzyıl teolog ve felsefecilerinin yazdıkları ve bunlardan özellikle Feuerbach’ın “Hıristiyanlığın Özü” (1841) adlı eseri ve diğer çalışmaları Alman aydınlarını ve daha çok gençliği etkilediği gibi, o yıllarda gençlik dönemini yaşayan Marks’ı da derinden etkilemiştir. Bu nedenle, Marks’ın dinle ilgili düşüncelerini Feuerbach’a giden köklerinde aramak gerekir. Feuerbach’a göre din, insanın kendi düşüncesinin insanlar üstü bir plana aktarılışıdır. Başka bir ifade ile, din, kültürel gelişme sürecinde insanların ürettiği düşünce ve değerlerden oluşmakta, fakat bunlar yanlış bir şekilde ilahi güçlere ya da tanrılara mal edilmektedir. Marks, bu düşüncelerin çok büyük etkisi altında kalmıştır. Ona göre din, ünlü deyişiyle söylersek, halkın afyonudur. Şerif Mardin, bu ifadenin Feuer- bach’ın düşüncelerinin etkisi altında yazıldığını söyler. Cümlenin tamamı ise şöyledir: “Din, baskıya tabi yaratıkların iç çekmesi, kalpsiz bir dünyanın kal- bi, ruhsuz olayların ruhudur, halkın afyonudur”.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal ihtiyaçlarını karşılamak için bir araya gelen, aidiyet bilinci taşıyan, birbirleri arasında sıkı iletişim olan, belirli bir hiyerarşiye ve normlara sahip, buna bağlı olarak toplumsal yaptırım uygulayan, görece sürekliliğe sahip insan topluluğuna sosyal grup adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Mahrumiyet, ilişki ağları, ahlaki ve sosyal belirsizlikler insanların yeni dini hareketlere yönelmesine ve bu hareketlerin çoğalmasına veya yaygınlaşmasına sebep olan faktörlerdir.

Yanıt Açıklaması: Bazı yaklaşımlar çeşitliliğin kamu düzenini bozacağı temel gerekçesini öne sürerek, kamusal alanın tümüyle “dini” olan her şeyden arındırılması gerektiğini düşünürler. Bu yaklaşım sahiplerine göre, aslında kamusal alanı farklılıklar ve çeşitlilikler bozacaktır. Onlar kamusal alanın nötr olması gerektiğini öne sürerler.

Yanıt Açıklaması: Devlet yetkilileri, terör konusuna güvenlik ağırlıklı olarak bakmaktadır. Devletlerin terör tanımları, “siyasal amaçlara ulaşmak amacıyla insanların can ve mal güvenliklerine saldırılması”, “siyasal amaçlı şiddet başvurusu” ve “kamuoyunun tümünü veya bir kısmını korkuya sevk eden eylemler” gibi unsurları vurgulamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Zygmunt Bauman ve Roland Robertson küreselleşme kuramcılarıdır. Bruce Ackermann Liberal Kamu Yaklaşımını ve Jürgen Habermas Söylemsel Kamu Alanı’nı öne sürmüştür. Hannah Arendt ise Agnostik Kamu Alanı kuramcısıdır.

Yanıt Açıklaması: Sünnet Müslümanlığın sembolü olarak kabul edilir. Aynı zamanda toplum içinde çocukluktan çıkış ve erkek oluş gibi popüler bir anlama sahiptir. İlkel kabileler üzerinde yapılan antropolojik çalışmalarda giriş ayini denilen bir uygulamaya rastlanmıştır. Klan içindeki çocuk henüz bu ayin gerçekleşmeden klanın gerçek bir ferdi olarak kabul edilmez. Sünnet direk eşleşmese de benzemektedir.

Yanıt Açıklaması: Rönesans ve Reform hareketleri, bilimsel ve teknik buluşlar, İngiltere, Fransa ve Almanya’daki Aydınlanma hareketi, Fransız ve Sanayi devrimleri gibi olay ve olgular, toplumların siyasi, sosyo-ekonomik ve kültürel hayatlarında büyük değişmeler meydana getirdiği gibi kilisenin ve halkın din ve dünya görüşü de sorgulanmaya başlanmıştır. Çünkü Kilise doğa bilim araştırmaları ve yeni buluşlar karşısında, bilim adamlarına karşı (örneğin, Galile,1564–1642, hatırlanabilir) olumsuz tutum takınmıştır. Kilisenin bu yanlış tutumu din karşıtlığını arttırmıştır.

Yanıt Açıklaması: Dinin etki gücünü artıran bir diğer özelliği objektifleşmek suretiyle daha kolay ve hızlı biçimde örgütlenmesidir. Dinî tecrübe esas olarak subjektiftir, yani bireyin içindedir ve ona aittir. Ancak her dini tecrübe aynı zamanda objektifleşir, yani bireyin dışında, kültür dünyası içinde, insan ilişkilerini belirleyecek biçimde dışa vurur. Böylelikle din inananları bir araya getirir; onların örgütlenmesine yardımcı olur.

Yanıt Açıklaması: Uzlaşma: Denge ve uzlaşmalara davet eder. Aşırı eylem ve davranışlardan uzaklaştırır.

Yanıt Açıklaması: Dinî kuruluşların veya ilahiyatçıların söylemlerinin yanında dinin gelenek içinde aldığı biçime halk dini denir.

Yanıt Açıklaması: Terör, Latince, korkutmak, gözdağı vermek, sindirmek, ürkütmek, endişelendirmek gibi anlamlara gelen “terrere” kelimesinden türetilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Terör, Latince, korkutmak, gözdağı vermek, sindirmek, ürkütmek, endişelendirmek gibi anlamlara gelen “terrere” kelimesinden türetilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Immanuel Wallerstein-Modern Dünya-Sistemi, Zygmunt Bauman-Küresel Dünya Düzensizliği, Roland Robertson-Glokalleşme, Anthony Giddens-Modernliğin Küreselleşmesi, Marshall McLuhan- Küresel Köy.

Yanıt Açıklaması: Tanrı merkezli bir evren ve insan anlayışından insan merkezli evren ve insan anlayışına geçiş yaşanmıştır. Bu geçiş ile din oldukça büyük bir konum kaybetmiş ve insan hayatının birçok alanlarından el çektirilerek etkisi sınırlandırılmıştır. Kamu hayatının dışında bireysel olarak bir vicdan işi ola-rak nitelendirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Liberal kamu yaklaşımında neyin iyi ve ahlâkî olduğu sorusu yerine, ortak yaşamın akla uygun olarak nasıl gerçekleştirileceği problemi ikâme edilir.

Yanıt Açıklaması: Kamusal alan kavramını irdeleyebilmek için ilişkili olan bazı kavramları anlamak gereklidir. Kamusal alan özgürlük, küreselleşme, din, devlet ve özel alan kavramları ile doğrudan ilişkilidir. Ancak kamusal alan ve kültür kavramları arasında benzer bir ilişkiden söz edilemez. Bu bağlamda kültür kamusal alanla ilişkilendirilebilecek öncellikli kavramlar arasında yer almaz.