Din Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Kamusal alan kavramını irdeleyebilmek için onunla ilişkisi olan bazı kavramlarını anlamak gereklidir. Kamusal alan bu kavramlar ve tartışma konularıyla doğrudan ilintilidir. Özgürlük, küreselleşme, din, devlet, özel alan bu kavramlardandır. Kültür ile ilişkilendirmek kamusal alan tartışmalarına katkı koymaz.

Yanıt Açıklaması: Ev, kamusal alana ilişkin bir örnek değildir. Ev, kamusala ait olmayan herkesi ilgilendirmeyen mahrem alanı olarak tanımlanabilecek özel alana örnek olarak verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Her din temel bir bilişsel yöne sahip olup insanlara belirli bir zihniyet ve dünya görüşü sağlar. Din, sadece fonksiyonel değil, aynı zamanda disfonksiyonel de olabilmektedir. Sözgelimi din, toplumu bütünleştirebileceği gibi çatıştırabilir de. Dinin toplumsal işlevlerinin açıklığı/görünürlüğü ve kapalılığı/gizliliği hususu da vardır. Allah’ın emrini yerine getirmek ve huzur hissetmek için bir araya gelip topluca ibadet ederler. Burada ibadet için bir araya gelmenin görünen işlevi huzur hissi iken, görünmeyen işlevi ise sosyal bütünleşmedir.  Sosyal bütünleşmeyi sağlayan en önemli fenomenlerden birisi dindir. Bundan dolayı bütünleşme, din sosyolojisinin anahtar konularından biridir. Ancak bütünleşme işlevi üç seçenekten birisiyle ilişkili değildir.

Yanıt Açıklaması: Devletçi/resmi yaklaşıma göre, devlet yetkilileri, terör konusuna güvenlik ağırlıklı olarak bakmaktadır. Devletlerin terör tanımları, “siyasal amaçlara ulaşmak amacıyla insanların can ve mal güvenliklerine saldırılması”, “siyasal amaçlı şiddet başvurusu” ve “kamuoyunun tümünü veya bir kısmını korkuya sevk eden eylemler” gibi unsurları vurgulamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Devlet organizasyonunu oluşturan halk ve genel umum, aslında hem borçların hem de bankaların asıl sahibidir. Fakat bilhassa modern zamanlarda devlet, halktan bağımsız, kendinden menkul bir anlam da kazanmıştır. Bu çerçevede devletin, halkın kendisi için oluşturduğu bir organizasyon olduğu gerçeğinden mesafe alınarak, özelde kamu alanının tek belirleyicisi ve sahibi olarak da görülmüştür. Bilhassa modern-ulus devletin homojen ve tektipçi yapısı, kamusal alanda da tek bir ideoloji, düşünce ya da felsefî görüşün hâkim hâle gelmesine ve farklılıklara izin verilmemesine sebep olmuştur. İşte kamusal alan tartışmalarının en önemli boyutunu tam da bu nokta oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hz. İsa’nın Mart 1843- Mart 1844 tarihleri arasında geleceği kehanetinde bulunan yeni dini hareket Yedinci Gün Adventizmi’dir.

Yanıt Açıklaması: Dolayısıyla monarkların konumunun zayıf-laması, burjuvaziyi sevindirecek bir durumdu. İşte tam da bu noktada, burjuvazinin genel desteğiyle oluşan edebi kamuda şâirler, yazarlar, entelektüeller var oldu. Bunlar ürettikleri ürünler ile monarklara eleştiride bulundular.

Yanıt Açıklaması: 18. yüzyıl başlarına gelindiğinde, “kamusal” olanın kimleri içerdiği ve kamuya çıkıldığında, çıkılan yerin neresi olduğu konusu, bilhassa Londra, Paris gibi Avrupa başkentlerinde öne çıkmaya başlamıştır. Burjuvalar, daha öncesine göre toplumsal kökenlerini gizleme kaygılarından sıyrılmışlardır. Çünkü sayıları oldukça artmıştı. Onların yaşadıkları şehirler, toplumdaki çok çeşitli grupların ilişkiye geçtikleri bir dünya hâline gelmişti. Böylece “kamu” sözcüğü modern anlamını kazanmış ve dolayısıyla artık yakın arkadaşlar ve aile kesimlerinden farklı konumu olan bir toplumsal yaşam bölgesi değil, göreceli olarak çok çeşitli insanları içine alan bir kamusal alan haline gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme çok boyutlu ve karmaşık ilişkiler ağına sahiptir. Bu açıdan kavramı, sadece bir boyutuyla tanımlamak eksik olacaktır. Bu boyutlar, küreselleşmenin bütüncül bir şekilde ele alınmasını sağlayacaktır. Bu boyutları, ekonomik, politik, kültürel, iletişim ve ekolojik küreselleşme olarak sınıflandırmak mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Dinlerin kültür ve medeniyetlerin oluşumunda ya da şekillenmesindeki gücü bazı özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Dinin kültür belirleyici gücünü artıran özellikler olarak tanımlayabileceğimiz bu özellikler; bireylere anlam dünyası sunması, objektifleşmek ve bütünleştiriciliktir.

Yanıt Açıklaması: Başlıca analiz ve açıklama odağı şiddet ve terör olaylarının “nasıl” olduğunu merkeze almakta ancak “niçin” sorusuna cevap imkânı sağlayan sosyo-politik arka planı ve küresel toplumsal değişimlerle ilintisini, yani sosyolojik kökenlerini yeterince dikkate almamaktadır. Bu bakış̧ açısının ağırlıklı olarak tercih edilmesi, “nedenler” üzerinde derin analizler yapılması yerine “sonuçlar” üzerinde tartışma yapılmasına ve kuramsal açılımların kilitlenmesine yol açmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Terörle ilgili günümüz literatürüne bakıldığında, bu tür olaylara ilişkin tanım ve açıklamaların odak noktasını “siyasi amaçlı şiddet eylemi” vurgusunun oluşturduğu görülür.

Yanıt Açıklaması: Nesilden nesile aktarılır dışındaki diğer şıklardaki maddeler gerek popüler kültürün öğelerine gerekse geleneksel kültürün yanlış tanımlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Jürgen Habermas  Söylemsel Kamu Alanı Yaklaşımını benimsemiştir.

Yanıt Açıklaması: Immanuel Wallerstein’e göre bir “dünya”dır ve bir tek birleştirici siyasal yapıya sahip değildir. Ancak siyasal bir üst yapısı vardır. Bu üst yapı “hükümran devletler” ağıdır. Bu dünya sisteminde dünya, merkez, çevre ve yarı çevre bölgelerine ayrılmıştır. Zygmunt Bauman’ a göre küreselleşme kavramından çıkan en derin anlam; dünya meselelerinin belirsiz, kuralsız ve kendi başına buyruk doğasıdır. Roland Robertson glokalleşme teorisine göre büyük ölçüde, 20. yüzyılın sonlarında tikelciliğin evrenselleşmesinin ve evrenselciliğin tikelleşmesinin içiçe geçmesini içeren derin, ikili bir sürece işaret etmektedir. Anthony Giddens ise modernliğin kurduğu ağ ve şebekenin ölçeğinin büyümesi bağlamında küreselleşmeye bakar. Giddens, küreselleşmeyi yeni bir süreç olarak görmez. O, yeni bir döneme girmekten ziyade, modernliğin sonuçlarının eskisinden daha çok radikalleştiği bir başka döneme girildiğini söyler.

Yanıt Açıklaması: Din çeşitli faktörler ile kültürün etkisine açık ve hazır hale gelir. Bu faktörlerin bir kısmı psikolojik bir kısmı ise toplumsaldır. Bunlar bireylerdeki dindarlık eğiliminin kolektif hale gelmesi, pratik toplumsal ihtiyaçlar ve diğer kültürlerle temas şeklindedir.

Yanıt Açıklaması: Yehova Şahitleri İsa’nın bu dünyada tekrar bir krallık kuracağına inandıkları için birer şeytan işi olarak düşündükleri millî devletleri, onların sınırlarını kabul etmez; siyasi partilere, seçimlere ve oy vermeye karşıdırlar.

Yanıt Açıklaması: Din gündelik hayattaki en önemli öğelerden bir tanesidir. Din, bir kere toplumun bünyesine dâhil olup kökleştiğinde geleneksel kültürün bir parçası olur. Ama aynı zamanda din popüler kültürün de önemli bir parçası haline gelebilir. Çünkü popüler kültür meta haline getirebildiği her şeyi kullanma eğilimindedir. Din de kolaylıkla bir tüketim nesnesi, ticari bir amaçla kullanılabilecek bir meta haline getirilebilir.

Yanıt Açıklaması: Çözüm: Bu boyutları, ekonomik, politik, kültürel, iletişim ve ekolojik küreselleşme olarak sınıflandırmak mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Kamusal alanın tektipçi, farklılıklara kapalı bir biçimde otorite tarafından düzenlenmesi, geçtiğimiz zamanlar içerisinde ciddi toplumsal sorunlar oluşturmuş ve ciddi tartışmaları beraberinde getirmiştir. Bu tartışma ve sorunlar temelinde devletin egemen bir aygıt olarak sivilliklere kapalı oluşu ve tek belirleyici olması gösterilmiştir. Dolayısıyla sorunları aşmak üzere kamusal alanda sivil yapılanmalara izin verilmesi gündeme gelmiştir. Böylece “sivil toplum” kuruluşlarının oluşumu, çeşitlilik ve sivilliğin önünün açılması beklenmiştir.