Din Psikolojisi

Yanıt Açıklaması: Şüphe, insanca bir tutumdur. Her insan, çeşitli durum ve zamanlarda belirsizlik ve kararsızlık içinde kalabilir. Pek çok şeyi, şüphe konusu edebilir, seçimlerinde tereddütler yaşayabilir. Buna inanç da dâhildir. Şüphe, günlük dilde, hakkında olumlu veya olumsuz kesin bir hüküm bulunmayan herhangi bir konudaki kararsızlık durumunu anlatmak için kullanılır. Din Psikolojisinde ise, “apaçıklık ve kesinlik arzusunun önceki inançla ya da sebepleri karşılıklı olan iki inancın birbiriyle çatışması sonucunda ortaya çıkan kararsız, sabit olmayan ruh hali olarak” tanımlanmaktadır. Kararsızlık durumu, zihinsel gerginlik ve huzursuzluk yaratır. Bu nedenle zihin şüpheden kurtulma eğilimi gösterir. Buna göre, iki muhtemel gelişme çizgisi söz konusudur: Birey, şartlara ve duruma göre, ya şüpheden şuurlu imana ya da kararlı inançsızlığa geçiş yapacaktır. Din diliyle ifadelendirilirse, ya tasdik edecek ya da inkâr edecektir. Bu iki gelişme çizgisi psikolojik olarak aynı sonucu doğuracaktır. Yani, ne imanı tercih edenin ve ne de kararlı inançsızlığı seçenin zihninde şüpheye yer kalmayacaktır.

Yanıt Açıklaması: Biliş (kognisyon), algı, hafıza, akıl yürütme, düşünme ve kavrama gibi zihinsel faaliyetlerin bütününü anlatmak için kullanılan bir kavramdır. İmanda kabul ve tasdik için gerekli kavramlardan bir tanesidir. Teslimiyetle ilişkili değildir. Bu doğrultuda bu sorunun doğru cevabı C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Ergenlik dönemi, özellikle 17-22 yaş arası gencin ailesinden uzaklaştığı bir devredir. Genellikle üniversiteyle birlikte girilen yeni bir sosyal çevre, yeni bir arkadaş grubu ve okulun başka bir şehirde olması durumunda ailesinin yaşadığı şehirden uzakta bulunmanın getirdiği serbestlik ortamı, bu uzaklaşmayı hızlandıran etkenler olabilmektedir. İlk 3 madde bu konuyla ilgiliyken IV. ve V. madde kadınların daha dindar olma sebepler arasında sayılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Mahrumiyet-telafi görüşüne göre kadınlar erkeklere göre kendilerini gerçekleştirme, meslek edinme, ekonomik bağımsızlık ve cinsel hayat başta olmak üzere çeşitli konularda daha fazla hayal kırıklıkları yaşamakta, dolayısıyla kendilerini daha fazla engellenmiş hissetmektedirler. Bu engellenmişlik, onları telafi mekanizması işlevi gören dine yönlendirebilmektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bazı insanlar belirgin bir ihtiyacı olmadan, Allah’ın Yüceliğine duyduğu hayranlığı belirtmek, sevgisini, saygısını, güvenini arz etmek ve Allah’ın razı olduğu bir kul olabilmek için dua ederler.

Yanıt Açıklaması: Din Psikolojisi, bireylerin ruhsal yaşayış ve davranışlarında ortaya çıkan dinî olguyu anlamak, tasvir etmek ve en genel kavramsal çerçevelerle ifade etmek amacıyla araştırmalarını sürdürür. Dolayısıyla din psikologlarının görevi din üzerinde, dinî metinlere dayalı bir araştırma yapmak değil, insan tecrübe ve davranışında ortaya çıkan dinî tezahürleri anlamaya çalışmaktır. Dinin insanî ve kültürel gerçeklik boyutunu açığa çıkarmaktır Din Psikolojisi dini yalnızca insan hayatındaki etki ve boyutları açısından ele alır, onun bir fotoğrafını çekmeye çalışır. Sonra da bu fotoğrafın gerçek anlamını ortaya koymak için yorum ve teoriler üretmeye yönelir. Dinin gerçek kaynağı ve özü, dinî kavram ve değerlerin nihai hakikati gibi konularda hüküm yürütmek din psikologlarının işi değildir.

Yanıt Açıklaması: İbadet bireye farkındalık bilinci kazandırır. Onu inanç değerleri çerçevesinde sorumluluklarını düşünmeğe iter ve yaptıklarının da yapamadıklarının da farkına varmasında etkili olur. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İnanç aşamalarının boyutlarını ise, mantık yürütme biçimi, bakış açısı edinme, ahlaki yargılama biçimi, sosyal farkındalık biçimi, otorite merkezi, dünyayı tutarlı görme biçimi ve sembole yüklenen işlevsellik oluşturmaktadır (Fowler, 2001). Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Dini inkâr, küçük yaştan itibaren yakın çevrenin inançsız olmasından kaynaklanabileceği gibi, yaşanan hayal kırıklıkları, dünyada mevcut kötülükler, kendinin yeterli ve güçlü olduğunu düşünme, bağımsızlık arzusu, inancın ve dinin bir yararının olmadığını düşünme ve inanmak için yeterli delil bulamama gibi sebeplerden kaynaklanabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Gerçekçi evre: (7-12 yaş): Bu evrede çocuklar, dini^ kavramları somutlaştırma eğilimindedirler. Tanrı ve melekler, gerçek insanlar olarak düşünülmektedir. Onlar insanüstüdürler ancak eski Yunan Tanrılarında olduğu gibi dünyada meydana gelen olaylardan etkilenmektedirler. Tasvirlerinde daha gerçekçi olan ve kurumsal dine uyum sağlamada daha yetenekli hale gelen bu evre çocukları için dini^ semboller bir ma^na^ kazanmaya başlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Dış güdümlü dindarlık dini kullanan ve kendisi için yaşayan kimselerdir. Doğru cevap hariç diğerleri iç güdümlü dindarların özellikleri saymaktadır.

Yanıt Açıklaması: Dini^ bir problemi çözme bakış açısına sahip olma: İnsanın dünyadaki varlığını, hayatın anlamını ve çeşitli toplumsal olayları sorgulayarak başlayan bu süreçte birey problemine çözüm yolları ortaya koyar.

Yanıt Açıklaması: Logoterapi’nin amacı, bir taraftan insanın en temel ihtiyacı olan anlam arzusunu tatmin etmek suretiyle anlamlı bir hayatın teşekkülüne yardımcı olmak, diğer taraftan ise, modern insanı içine düştüğü çağın hastalığı anlamsızlıktan kurtarmaktır.

Yanıt Açıklaması: Smith (1979), iman ve inanç kavramları arasında bir ayırım yaparak, imanın “temel bir insani nitelik” olduğunu belirtir. Ona göre iman, kişinin kendisine, diğerlerine ve evrene karşı yönelimi veya toplam cevabıdır. Bu bilginin ışığında sorunun doğru cevabı B şıkkında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Dindarlık; kişi ve gruplara göre değişen, gelişen dinamik bir yapı ve süreçtir, hayatın her alanında etkisini gösterir, dine inanma ve bağlanma derecesini gösteren bir kavramdır, dinin hayata geçirilerek bifiil yaşanan biçimidir. Dindarlık resmi din öğretiminin sonucu değildir.

Yanıt Açıklaması: Duanın Etkileri ; Dua bireyde sükûnet ve huzur oluşturur, sinirlerini yatıştırır. Sıkıntılı ve gergin durumda ise onda hafiflik ve rahatlık meydana getirir. Duanın en önemli yararı, kişinin yalnız olmadığını hissetmesidir. Dua ve ibadetle Allah’a sığınan ve bu dünyada yalnız olmadığını bilen insan, çağımızda en çok rastlanan bir hastalık olan depresyonun oluşturduğu gerginlik, karamsarlık, endişe hali, dalgınlık, unutkanlık ve yoğunlaşma güçlüğünden büyük oranda korunur. Dua aynı zamanda insana çalışma ve başarma gücü verir. Zorluklarla, güçlüklerle baş etme, mücadele etme, yılmama, dayanma, sabretme gücü kazandırır. Dua insanın ümitvar olmasını sağlar, ondaki karamsar ve kötümser duyguları giderir, onu iyimser kılar. Ümitsizlik insanın ruhunu karartan, onun gücünü ve aktivitesini azaltan, onu yıkan bir duygudur. Dua eden insan Allah’a güvenen, O’nun kendisine yardım edeceğine kuvvetle inanan, ümitle O’na bağlanan insandır. Hayra ve iyiliğe ait isteklerinin, beklentilerinin gerçekleşeceği ümidiyle hayata iyimser bakan, karamsar düşüncelerden ve duygulardan uzaklaşan insandır. Dua ahlâk ve karaktere de etki eder. Duada bir içe dönüş, kendine dönüş vardır. Hatalarını, eksiklerini görerek iyiye yöneliş arzusu vardır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Gerek yaygın ve gerekse örgün eğitim kurumlarında verilen dinî eğitimin, dindarlık adına temelde iki önemli işlevinden bahsedilebilir: Her şeyden önce bu kurumlarda verilen din eğitimi, aile çevresi ve diğer dinî kurumlardan aktarılan önceki dinî birikimin doğruluğunu ve yeterliliğini test etme imkânı verir. Diğer taraftan ise, daha yeni, güncel dinî bilgi ve deneyimlerin kazanılması noktasında önemli imkân ve fırsatlar sağlar.

Yanıt Açıklaması: Kendini küçük görme ruhsal, çocuk yetiştirmedeki sıkıntılar iletişim, eğitim sorunları ekonomik, kronik hastalıklar fiziksel problemlerle ilgili sorunlardır. Alkol ve uyuşturucu kullanımı ise kişilik ve karaktere bağlı problemlerdendir.