İslam Düşünce Tarihi

Yanıt Açıklaması: İbn Rüşd'e göre felsefe her şeyden önce kâinattaki her türlü varlık hakkında bilgi edinme ameliyesi, varlığın hakikatını kavrama süreci ve sebep-sonuçilişkisine dayalı olarak varlığın Allah'la ilişkisini kurma ameliyesidir. Bilgisinin fazlalığını ve imanının kuvvetliliğini doğru orantılı olarak etkilemktedir. Bundan dolayı sorunun doğru cevabı b şıkkıdır. etkilemektedir. Varlığı mükemmel bir şekilde kavrayış varlığın yaratıcısını da mükemmel bir şekilde bilmek sonucunu doğurmaktadır (

Yanıt Açıklaması: Hariciler diğer dini düşüncelere yönelik sert eleştiriler yapmışlardır

Yanıt Açıklaması: İslâm düşüncesi Batı’ya birkaç yolla geçmiştir. Birincisi, Hıristiyanların Müslümanlarla Sicilya, Endülüs (İspanya) ve kısa süreli olarak Güney İtalya’nın fetihlerinde doğrudan temasıdır. İkincisi, batılıların İslâm ülkelerine eğitim için gitmeleridir. Üçüncüsü, İslâm eğitim kurumlarının taklit edilmesidir. Dördüncüsü, diplomatik ilişkilerdir. Beşincisi, Haçlı savaşlarıdır. Altıncısı ve en önemlisi de, Arapçadan yapılan tercüme hareketleridir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Şifâ, felsefeye dair en önemli eseridir. Ansiklopedik bir tarzda yazılmış olup mantık, tabîiyyât, riyâziyyât ve ilâhiyyât bölümlerinden meydana gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bîrûnî kendi dönemindeki tarih ve tarihçilik anlayışından farklı bir yöntem benimsemiştir. Tarihsel olayları birleştirerek yorumlamış, sentezlemiş ve aktarılan tarihsel bilginin bizzat kendisini eleştirmiştir. Farklı kaynaklardan gelen haberleri birbirleriyle mukayese ederek yanlış olanı tespit etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Farabi müzik alanında Batılı Hristiyan filozoflara tesir etmemiştir.

Yanıt Açıklaması: Urfa ve Nusaybin Mektepleri, gerçekte, birer din mektebiydi. Urfa mektebi, İranlılar tarafından 363 yılında kuruldu. O, Hristiyanlaşan İranlılar için Yunancayı ve Hristiyanlığı öğretmek için açılmıştı. Ancak, Aristo mantığı ve Porfyrious’un mantık kitabı İsagoji orada, uzun bir zaman okutuldu. Bu mektep, 489 yılında Bizans İmparatoru Zenon tarafından kapatıldı. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Gazali ve İbn Rüşd’ün Tehâfüt’leri ekseninde kaleme alınan bu eserlerin konularını dört kategoride değerlendirmek mümkündür: Bunlar; tabiiyyâta ait meseleler, ilahiyyâta dair meseleler, âlemle ilgili meseleler ile gök hakkındaki meselelerdir.Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Rahat yaşama alışmışlık, şehirli yaşamın temel özelliklerinden biridir .

Yanıt Açıklaması: XIII. ve XIV. yüzyıllarda Gazâlîcilik hakim felsefi görüş olarak varlığını sürdürürken, XV. yüzyılda İbn Rüşd ve onun doğurduğu akımlar yavaş yavaş baskın felsefi görüşler olarak gelişmiştir.

Yanıt Açıklaması: Fiil halindeki akıl (Bilfiil akıl), güç halindeki aklın aktif duruma geçmesidir. Bu aşamada akıl soyutlama yaparak maddeden tam bağımsız bilgilere ulaşır. Bu aşamada insan hem kendini bilir hem de külli ve aksiyomatik bilgilere ulaşır.Cevap C seçeneğidir

Yanıt Açıklaması: Messai iç duyu tasnifinde işitme, görme, koklama, tatma, dokunma yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Âkif İslâmcı bir düşünürdür. İslâmcı düşünceye geçişi Muallim Nâci vasıtasıyla olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Gazzâlî’nin filozoflara yönelttiği eleştirilere ilk ciddi karşı koyuş, Endülüslü filozof ve fakîh İbn Rüşd’den (ö.1198) gelmiştir. İbn Rüşd, Tehâfütü’t- Tehâfût adlı eseriyle, Gazzâlî’nin filozofları eleştirdiği yirmi ayrı meselenin her birini ayrı ayrı ele alarak, kendine göre onun eleştirilerinde haksız olduğu noktaları ortaya koymuştur.

Yanıt Açıklaması: Estetik imar bilincini yönlendiren temel unsurlarda üretim yapan Osmanlı düşünürlerinin kabaca Platoncu ‘asıl-kopya’ ikiliğine dayalı felsefe yapma tarzını sürdürdükleri söylenebilir.

Yanıt Açıklaması: İbn Rüşd ilmi dini ve akli geleneklerin hemen hepsinde ürün vermiştir. Bidâyetü'l-müctehid ve nihayetü'l-muktesıd, İbn Rüşd'ün fıkha dair mukayeseli bir hukuk kitabıdır. İbn Rüşd’ün felsefi analiz kabiliyetini fıkıh alanında sergilemiş olduğu bir eseridir. Faslul-makâl fî-ma beyne'ş-şer’ia ve'1-hikme mine'l-ittişâl, İbn Rüşd'ün vahiy ile aklın, dinle felsefenin uzlaştırılması ve tevil konularında kaleme aldığı eserdir. Din-felsefe ilişkilerinde özgün ve analitik bir eserdir. el-Keşf an menâhici'1-edille, dini metinlerin zahirlerini esas alarak, tüm kelam geleneğini sistematik konular çerçevesinde yorum kabiliyeti bakımından kendi perspektifinden incelediği eseridir. Tehâfütü Tehâfüti'l-felâsife, Gazzâlî'nin Tehâfütü'l-Felâsife'sine reddiye olarak kaleme aldığı eseridir. Yüzyılları aşan etkisi bulunmaktadır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kelam ve Felsefe İslâm düşünce okulları iken Dehrilik İslâm felsefe okuludur. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Gazali El-Munkiz adlı eserinde Kur’an’I gerçek şekilde anlamak için yorumlamak fiilinin önemini vurgulamıştır.

Yanıt Açıklaması: Fârâbî ve onun çizgisinden gelen İslâm filozofları Evrenin var olması için böyle bir doktrin geliştirmelerinin arkasında mantıki bazı gerekçeler olduğunu öne sürmüşlerdir. Buna göre: Mutlak anlamda bir olan Allah’tan çokluk aleminin doğrudan yaratma ile meydana geldiğini kabul etmek Allah’ın da zatında bir çokluk olduğunu kabul etmek anlamına gelir. Bu durumdan kurtulmak için meşşai filozoflar “Birden ancak bir çıkar” prensibini benimsemek zorunda kalmışlardır. Varlığın sonradan yaratıldığını kabul edecek olursak da ortaya zamanla ilgili problemler çıkar. Mesela yaratma bir fiildir ve bir süreçte gerçekleşir. Hâlbuki madde ve hareket yokken zamanın varlığından söz edemeyiz. Ayrıca Âlem sonradansa Allah ondan önce ne yapıyordu? Sorusu sorulabilir. Eğer bir şey yapmıyor idiyse âtıl ve pasif bir Tanrı kavramı ile karşı karşıyayız demektir. Âlem sonradan yaratılmışsa Allah’ın Âlemi yaratmadan önceki iradesi ile sonraki iradesi arasında bir fark vardır. İrade sıfatındaki değişiklik onun zatında değişiklik de olabileceğini akla getirir. Bu da Allah’ın ulûhiyeti ile çelişir. Neden Allah varlığı belli bir anda yaratmayı irade etmiştir. Acaba daha önce veya daha sonra yaratmasına engel olacak bir durum mu vardı?

Yanıt Açıklaması: İbn Bâcce insanları akli yeteneklerine göre, cumhûr mertebesi, nuzzâr mertebesi ve su'edâ mertebesinde sınıflandırdığından sorunun doğru cevabı c şıkkıdır.