İslam Düşünce Tarihi

Yanıt Açıklaması: Küçük şerhler asıl metni belli atlama ve haziflerle içerik olarak okuyucusuna aktarır. Mesela Kitâbü'n-Nefs bunun örneğidir. Burada İbn Rüşd Aristo’nun kendinden önceki filozofların nefse dair görüşlerini değerlendirdiği De Animası’nın birinci bölümünü içerik olarak da hazfeder. Aristo öncesi döneme ait tarihsel bilgi yığınını aktarmamayı tercih eder. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Batı eğitim şekli olarak İslam ülkelerini taklit etmiştir. İslâm medreselerini taklit yolu ile ilk Batı üniversiteleri kuruldu. Binaların mimarî tarzı, ders programları, öğretim metodları tamamen medreselerin taklidi idi.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Dönemi’nde Pozitivist yaklaşım en belirgin şekliyle Rıza Tevfik tarafından temsil edilmekteydi.

Yanıt Açıklaması: Tehâfüt geleneğinin ortaya çıkış nedenleri incelendiğinde bunların en başında felsefe - din ilişkisi görülür. Bu açıdan Tehâfüt geleneğinin felsefe -din ilişkisi üzerine inşa edilmiş olduğu söylenebilir.

Yanıt Açıklaması: Gazzâlî’den sonra gelen Fahreddin Razî (ö.1209), felsefe ile kelâmı birleştirmiştir. Felsefeyi kelâma katarak, kelâmın meşruluğundan hareketle felsefi konuları kelam içinde okumak da bir ölçüde meşrulaşmıştır.

Yanıt Açıklaması: İhtiyaçlarını karşılamalarına bağlı olarak  oluşan yaşam şartlarının göçebelerde oluşturduğu temel özellikler şunlardır: 1) Özgürlüğe düşkünlük, 2) güçlü asabiyet, 3) doğal ve dayanıklı olmaları, 4) işlerini kendileri görmeleri, 5) cesaret, 6) iyiliğe daha meyyal olmaları.

Yanıt Açıklaması: Elmalılı Hamdi Yazır’ın eserleri; “1- Hak Dini Kur'an Dili. 2. İrşâdü'l-Ahlâf fî Ahkâmi'l-Evkaf. 3. Hz. Muhammed'in Dini İslâm. 4. Metâlib ve Mezâhib 5. İstintâcî ve İstikrâî Mantık” şeklindedir. Safahat ise Mehmet Âkif Ersoy’a aittir.

Yanıt Açıklaması: İslâmiyet’te dinle felsefeyi uzlaştırmaya çalışanlar dinden felsefeye doğru olmak üzere Kelamcılarla, felsefeden dine doğru olmak üzere Filozoflardır. İki sistemde telif edilmek istenen unsurlar şunlardır: Âlem ezelî ve ebedî midir? İki Allah mümkün müdür? Allah’ın zatı ve sıfatları nedir? Allah tarif edilebilir mi? Allah zatını, gayrını ve cüz’îleri bilir mi? Gök canlı mıdır? Gök ruhları cüz’îleri bilir mi? Ruh nedir? Cesetler dirilir mi? Mucize mümkün müdür?

Yanıt Açıklaması: Ahmet Naim’in en dikkat çeken ve üzerinde tartışılan eseri “İslâm’da Daava-yı Kavmiyye”dir. O burada bir taraftan İslâm kardeşliğini zedeleyecek ırkçı bir çıkışı tenkit ederken bir taraftan da Türkçülüğün Esasları üzerine eleştiriler getirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Tarihçi hayal veya gerçek olmayan hadiselerle hakiki tarihi olayları karıştırma temayülüne karşı tedbir almalıdır. Bilgilerini toplarken eleştiri yöntemini bu amaçla titizce kullanmalıdır. İbn Miskeveyh hurafe  ve  aslı astarı olmayan rivayetleri aktaran tarihçileri ciddi bir şekilde eleştirir. Bu rivayetleri aktarmanın hiç kimseye bir faydası olmadığını ısrarla vurgular. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Felsefi metotla dini savunanları kelamcılar temsil etmektedir.

Yanıt Açıklaması: İmar dönemi: Bu aşamada siyasi istikrar sağlanır. Vergiler düzenli olarak toplanır. Asker sınıfına ve ülkenin imarına odaklanılır. Yönetimde görev alanlar büyük bağış ve hediyelerle mükâfatlandırılır. İnsanlar servet edinmeye başlar. Ülkede yüksek binalar ve prestijli yapılar yapılmaya başlar. İbn Haldun dönemi devletin en yetkin noktası olarak görür. Fakat diğer taraftan bu dönem aynı zamanda düşüşün de başladığı dönemdir.

Yanıt Açıklaması: İşraki okul Şehâbeddin es-Sühreverdî (ö. 587/1191) tarafından kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Muhammed Abduh'la birlikte müslümanları Batı'nın sömürgeciliğine karşı harekete geçirmeyi hedefleyen Arapça haftalık bir gazete olan El-Urvet el-Vuskâ'yı çıkardı. Çok geçmeden İngilizler gazeteyi Mısır ve Hindistan'da yasakladılar.

Yanıt Açıklaması: İmparator Theodosius (375-395) -herkesin önünde- kilise yetkilisi Milanolu Ambrosius karşısında günah çıkardı. Böylece Hıristiyanlık devletle beraber var olma imkânını elde etti.

Yanıt Açıklaması: Ümran ilmine sahip olan tarihçilerin özellikleri bunlardır: Rivayetleri Ümran ilmi zemininde tahkik eder. Tarihi olaylar arasında sebep-sonuç ilişkisi kurar. Tarihi hikemi ilimler içerisinde değerlendirir. Tarihi olaylardaki genel ilkeleri tespit etmeye çalışır.

Yanıt Açıklaması: ''Vahdet-i Vücud ve Esasları'' isimli eser Sadreddin Konevi’nindir.

Yanıt Açıklaması: Kavramsal dilin anlaşılması, ilgili alanda yeterli birikime sahip olmayanlara zor geldiği kadar yanlış anlamaya da yol açmaktadır. Filozoflar, İslâm toplumlarında felsefenin genel olarak sevilmemesinin en büyük nedenini felsefi dilin soyut kavramsal yapısına bağlarlar. Bu yüzden İbn Sina ve İbn Tufeyl gibi bazı filozoflar sembolik dil aracılığıyla kendi düşüncelerini halkın dikkatine sunmaya çalışmışlardır.

Yanıt Açıklaması: Bidâyetü'l-müctehid ve nihayetü'l-muktesıd, İbn Rüşd'ün fıkha dair mukayeseli bir hukuk kitabıdır. İbn Rüşd’ün felsefi analiz kabiliyetini fıkıh alanında sergilemiş olduğu bir eseridir. Doğru cevap C şıkkıdır.