İslam Düşünce Tarihi

Yanıt Açıklaması: Peygamberin Medine'ye hicretiyle İslâm’ın siyasal yapısı kurulmuş oldu. Medine'de oluşan yeni siyasî-hukukî yapı içinde bir taraftan sosyal, ekonomik ve askerî teşkilâtlanma gerçekleştirilirken diğer taraftan buradaki ve Arap yarımadasındaki gayrimüslimlerle iyi ilişkilerin kurulmasına çalışıldı.

Yanıt Açıklaması: Farabi ve İbn Sina gibi filozofların bu noktada yaklaşımları daha farklıdır. Onlara göre, İsla^m’ın kutsal metinleri felsefi düzeyde anlaşılabilecek metafiziksel hakikatlere insanların çoğunluğunun anlayacağı sembolik ve metaforik bir söylemle işaret ettiği için, İsla^m düşüncesinin asıl rasyonalitesini felsefi düşünme tarzı içinde aramak gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: İşraki okul Şehâbeddin es-Sühreverdî (ö. 587/1191) tarafından kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Fiil halindeki akıl (Bilfiil akıl), güç halindeki aklın aktif duruma geçmesidir. Bu aşamada akıl soyutlama yaparak maddeden tam bağımsız bilgilere ulaşır. Bu aşamada insan hem kendini bilir hem de külli ve aksiyomatik bilgilere ulaşır.Cevap C seçeneğidir

Yanıt Açıklaması: Fârâbî, İbn Sînâ ve İbn Bâcce’ye ise çağdaşlar olarak atıfta bulunur.

Yanıt Açıklaması: İslâm felsefesi geleneğini de iyi bilen İbn Haldûn, birçok eserinin yanında, “el-Mukaddime” eseriyle şöhret bulmuştur. Kitâbu’l-İber adlı tarih kitabına giriş olarak yazdığı el-Mukaddime, özellikle Tarih Felsefesi, sosyoloji ve siyaset gibi kültür ilimleri açısından önemlidir.

Yanıt Açıklaması: Müslüman bir filozof olarak Kindî vahyin güvenilir bir bilgi kaynağı olduğunu söyler. Onun mâhiyetine ilişkin farklı bir teori geliştirmese de vahyin istek ve irade dışı bir olay olduğunu, beşerî bilginin aksine, hiçbir çaba harcamadan, mantıkî ve matematik yöntemlere başvurmadan Allah’ın, peygamberlerin tertemiz ruhlarını aydınlatması sonucunda zaman faktörü olmaksızın ortaya çıkan bir bilgi olduğunu belirtir.

Yanıt Açıklaması: Endülüs’ün üçüncü en önemli filozofu İbn Rüşd’dür (ö. 595/1198). İleri gelen bir ailenin çocuğu olan İbn Rüşd Meşşâî okulunun son temsilcisi, filozof, fakih ve hekimdir. Aristo'nun felsefî doktrinine sadık kalarak eserlerini şerh ettiğinden İslâm âleminde “şârih”, Latin dünyasında “commentator” ünvanıyla tanınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Soruda tarif edilmiş olan eser Fârâbî’nin El-Medinetü’l-fazıla (Erdemli Devlet) isimli eseridir.

Yanıt Açıklaması: Batılı düşünce tarihçileri, "Meşşâilik"i Yunan tarzı bir İslam felsefesi olarak değerlendirmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Bir insanın, böylesine mükemmel bir şekilde gelişmiş olan muhayyile gücü sayesinde ulaşabileceği en son mertebe nübüvvet mertebesidir.

Yanıt Açıklaması: Kur’an, Allah’a kesin bir iman ile bağlanmaya ve iman ederken Allah’a verilen sözleri tutmaya davet etmektedir. Kısacası Kur’an insanlardan aynı anda hem inanma hem de düşünme eylemini gerçekleştirmelerini istemektedir. İslâm düşüncesi tabiri, İslâm toplumlarında tarihsel olarak ortaya çıkan tüm düşünce hareketlerine işaret etmeden önce, kendisinin bir anlama ve tartışma konusu olduğunu açığa çıkarır. İslâm düşünce tarihinde bu tür sorulara verilen cevaplar ile bizlerin bu sorulara vermemiz gereken cevaplar arasında benzerlikler kadar farklılıklar da olabilir.

Yanıt Açıklaması: İskenderiye Mektebi, Urfa ve Nusaybin Mektepleri, Cündişapur Mektebi, Antakya Mektebi, Harran Mektepleridir.

Yanıt Açıklaması: Harran mektebi, Hermenötik öğretinin son temsilcisidir.

Yanıt Açıklaması: Fasl'ul-Makal İbn Rüşd’in din-felsefe ilişkisini ele aldığı eseridir.

Yanıt Açıklaması: Varlığın dış dünyada kendi başına bir gerçeklik olarak bulunması durumuna ontik adı verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Kindinin felsefe alanındaki kitabı Kitâb fi’l-felsefeti’l-ûlâ: Felsefe alanında yazdığı en hacimli eserdir. Dört bölümlük kitabın elimizde sadece birinci bölümü bulunmaktadır. Kitabın günümüzde Arapça olarak tenkitli neşri yapılmıştır. İngilizce’ye tercümesi de yapılan kitabın Türkçe’ye tercümesini Prof. Dr. Mahmut Kaya “İlk Felsefe Üzerine” ismi altında yaparak, Kindî’nin diğer bazı eserlerinin tercümesiyle birlikte “Felsefi Risaleler” içinde yayınlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: İslâm dünyasında en yaygın ve en etkili olan Mesşşai okulu Aristo felsefi sistemi tarafından belirlenir ve yönlendirilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İşrâkî okul, Meşşâî felsefeye karşı mistik tecrübe ve deruni sezgiye dayanan düşünceyi savunur. İşrâkî okul hem Meşşâi felsefeyi eleştirmiş hem de ondan faydalanmıştır. İşraki okul Meşşâî filozofların hiçbirinin hakikat bilgisine (zuhurî bilgi) ulaşamadığını, bunu ancak Bâyezîd-i Bistâmî ve Sehl et-Tüsterî gibi mutasavvıfların başardığına inanır. İşraki okul büyük ölçüde Efalatunu kendilerine model olarak almışlardır.

Yanıt Açıklaması: “Dinin Doğal Tarihi” adlı eserinde “Tek tanrı inancı insanlık düşüncesini fakirleştirmiştir” diyen filozof David Hume'dur. Doğru cevap B.