Günümüz Fıkıh Problemleri

Yanıt Açıklaması: Hz. Peygamber’in düğünlerde müzik icrasını teşvik ettiği ve böylece düğünün topluma duyurulmasını amaçladığı bilinmektedir. Nitekim bir hadisi şerifte şöyle buyurmuştur: “Nikâhı etrafa duyurun, onu mescitlerde yapın ve tefler çalın” (Tirmizî, “Nikâh”, 6). Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: “Müslüman oluncaya kadar, müşrik kadınlarla evlenmeyin. İnanmış bir cariye hoşunuza giden müşrik bir kadından daha hayırlıdır. Müslüman oluncaya kadar müşrik erkeklerle evlenmeyin. İnanmış bir köle, hoşunuza giden müşrik bir erkekten daha hayırlıdır. Onlar (müşrikler) sizi ateşe davet ederler, Allah ise sizi cennete ve bağışlanmaya çağırır. Öğüt alasınız diye Allah ayetlerini bu şekilde açıklamaktadır." (Bakara, 2/221). Ayet, müşriklerle evlenme yasağına işaretten hemen sonra bunun gerekçesini de açıklamıştır: Ateşe çağrı. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Hisse senedi

Yanıt Açıklaması: Şirket, sermayesini belli hisselere ayırmakta ve isteyen bu hisselere sahip olmaktadır.Gerekli şer’î şartları taşıyan bir şirkete bu şekilde hisse senedi alarak ortak olmanın cevazında şüphe yoktur.Hisse senedinin bir ortaklık belgesi olarak değil de bağımsız bir mal şeklinde alınıp satılmasından hareketle hisse senedi satışının caiz olmayacağı tezi de doğru değildir.İslam borçlar hukukunda tarafları beklenmedik zarar ve mağduriyetlere iten her türlü bilinmezlik, kapalılık ve risk mümkün olduğunca önlenmeye çalışılmış; açıklık, dürüstlük ve güvenin hakim olacağı bir borç ilişkisi ve ticari hayat kurulmaya çalışılmıştır.Muamelelerde mubahlık asıl olduğundan, kendi başına bir mal haline gelmiş, alım satımıyla kâr hesaplanan bir hisse senedinin cevazını engelleyen güçlü bir gerekçe mevcut değildir.

Yanıt Açıklaması: İslam hukukunda mirasa hak kazanmanın üç şartı bulunmaktadır: 1. Miras bırakanın (murisin) ölmüş olması, 2. Mirasçının hayatta olması, 3. Mirasçı olmayı engelleyici bir durumun olmaması. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Hisse senedi, değişken gelirli kıymetli evraklardandır

Yanıt Açıklaması: Zimmî, İslam devleti ile vatandaşlık sözleşmesi yapan ehl-i kitab demektir. Müste’men ise sınırlı bir süre için izin ve pasaportla İslâm ülkesine gelen gayrimüslimleri ifade eden hukuki bir terimdir. İslam ülkesinin vatandaşı olmayıp bu ülkeye izinsiz olarak girenler için de harbî terimi kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: - Kadın müslüman olunca, nikah akdi kendiliğinden derhal bozulmuş olur. Bu yaklaşım tarzına göre erkekle kadın aynı anda müslüman olmadıkça evliliğin devamı mümkün gözükmemektedir. Tabiûn'dan bazılarının dile getirdiği bu görüş, daha sonraki âlimler tarafından devam ettirilmemiştir. - Eşlerden hangisi önce müslüman olursa, diğerine müslüman olmasını teklif edilir. Kabul ederse evlilik akdi devam eder, reddederse kadının iddeti beklenmeden evlilik hayatı sona ermiş olur. Bu Ebu Hanife tarafından savunulan görüştür. - Taraflardan birisi müslüman olduğunda bu ihtida zifaf öncesi gerçekleşmişse, nikah akdi kendiliğinden son bulmuş olur. Şayet ihtida zifaf sonrası gerçekleşmişse, diğerinin ihtidası da kadının beklemekte olduğu iddet içerisinde meydana gelirse nikah akitleri devam eder, aksi halde iddetin sona ermesiyle birlikte evlilikleri kendiliğinden son bulmuş olur. Bu; Şafiî, Ahmed b. Hanbel ve diğer bazı alimlerin görüşüdür. - Kadın müslüman olunca kocasının da müslüman olmasını bekler. Bu beklemenin bir süre sınırlaması yoktur. İbn Teymiye ve İbnü’l-Kayyım bu görüştedir. Fakat bu süre zarfında kadının cinsel ilişkiye girmemesi gerekir (Kardavî: 2001).

Yanıt Açıklaması: Eğlence kelimesi Türkçe’de vakit geçirmek, oyalanmak ve durup dinlenmek gibi anlamlara gelir. Kavram olarak eğlence “neşeli ve hoşça vakit geçirten şey” demektir. Oyun, yarış, müzik ve folklor gibi hoşça vakit geçirmeye yarayan şeyler eğlence kavramı kapsamındadır (Bozkurt, 1997, s. 11). Eğlence karşılığı olarak Arapça’da kullanılan en yaygın terim “lehv”dir ve kapsamı yukarıdaki gibidir.

Yanıt Açıklaması: Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu’nun 4.7.2005 tarihinde sigorta hakkında aldığı karar şöyledir: a) Genel olarak sosyal sigortalar, karşılıklı sigortalar ve ticari sigortaların caiz olduğuna, b) Kâr payı esasına dayalı çalışan birikimli hayat sigortası ile bireysel emeklilik tasarruf ve yatırım sisteminin ise, yatırılan primlerin, dinen helal olan alanlarda değerlendirilmesi durumunda caiz olduğuna, c) Konusu din tarafından yasaklanmış olan sigortanın caiz olmadığına, karar verildi.

Yanıt Açıklaması: Bütün seçenekler İslam alimlerine göre ittifakla caiz değildir.

Yanıt Açıklaması: İhraç değeri; tahvilin ilk çıkarıldığı andaki satış değeridir. Bu değer, tahvilin itibarî değerinden daha yüksektir.

Yanıt Açıklaması: İslam hukukçuları, bir Müslümanın irtidat etmiş birisiyle evlenemeyeceği hususunda görüş birliği içerisindedirler. Çünkü irtidat etmiş birisinin vatandaş olmasını sağlayan hukuki bağ ve dayanak yok olmuştur. Öte yandan, “kâfirlere Müslüman kadınlar helal değildir, onlar da Müslüman hanımlara helal değildir… kâfir kadınları nikâhınızda tutmayınız” (Mümtehine, 60/10) ayeti, kâfirle evliliğe izin vermemektedir. İrtidat edenin ehl-i kitaba özgü olan zimmet sözleşmesinden yararlanamaması, Müslüman erkeğin mürted kadınla evliliğini imkânsız hale getirmektedir. İslam bilginlerinin büyük çoğunluğuna göre ehl-i kitaptan olan kadınlarla evlenmek haram değildir. Ancak haram olmadığını söyleyenler bunun caiz, mubah, mekruh olabileceği şeklinde değişik görüşlere sahiptirler. Bu evliliklerin haram olmadığı Hz. Peygamber’in vefatına yakın bir zamanda inen şu ayete dayandırılmaktadır: “Bugün size temiz olan şeyler ve kendilerine kitap verilmiş olanların yiyecekleri helal kılındı, sizin yiyecekleriniz de onlara. Ayrıca müminlerden iffetli bayanlarla evlenmeniz ve sizden önce kendilerine kitap verilenlerin iffetli kadınlarıyla evlenmeniz de helal kılındı.” (Mâide, 5/5) Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: İslam bilginleri eğlenceyi değerlendirirken, hem eğlence adına yapılan uygulamaları hem de yol açtığı sonuçları dikkate almışlardır. Bu bağlamda, eğlencenin mubah olarak değerlendirilebilmesi için aşağıdaki hususlara uygun olması gerekir: İsla^m dininin inanç, ibadet ve ahla^k esaslarını, düşünce ve hayat tarzını ve kurumlarını tahrif edecek ya da küçük düşürecek içeriğe sahip olmaması. İnsanların manevi kişiliklerini, namus, şeref ve diğer kişilik haklarını hedef almaması ve insan haklarına aykırı olmaması. Eğlencenin bir dinlenme ve rahatlama aracı olmanın ötesine taşınarak hayatın merkezine konmaması ve hayatın eğlencenin etrafında şekillendirilmemesi. İnsanların din ve dünya hayatıyla ilgili çalışmalarını ve görevlerini aksatmaya sebep olmaması. İçki ve uyuşturucu gibi zararlı ve yasaklanmış şeylerin eğlence ile birleştirilmemesi. Eğlencenin kumar yoluyla yapılmaması veya kumara alet dilmemesi. İsla^m’ın, kadın erkek ilişkilerinde getirdiği mahremiyet kurallarını ihlal etmemesi. Bunlar, genel anlamda eğlence türleri ile ilgili esaslar ve eğlencenin çerçevesini belirleyen kurallardır. Buna göre doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Mudârebe, çalışma/emek bir taraftan ve sermaye de diğer taraftan olmak üzere, kâr-zarar paylaşımı esası ile kurulan ortaklıktır.

Yanıt Açıklaması: Hz. Musa, (a.s) aralarından bir müddet ayrılınca kavmi bir buzağı heykelini put edinmişlerdi. Musa dönünce bundan onları şiddetle menetmiştir. (en-Nisâ, 4/153, el-Bakara, 2/54, el-Ankebût, 29/41)

Yanıt Açıklaması: sarhoş olup topluma zarar vermeye başlayan bir zımmîye Kamu düzenini korumak için uygun bir ceza vermek mümkündür.

Yanıt Açıklaması: A, B, C ve D seçeneklerindeki görüş ve deliller, vade farkının caiz olduğunu ileri sürenlere ait görüş ve delillerdir. Ancak E seçeneğindeki görüş, vade farkının caiz olmadığını düşünenlere ait bir görüştür. Vade farkını caiz görmeyenlere göre; harama götüren helal yolları kapatma (sedd-i zerîa) ilkesi gereğince vade farkını yasaklamak gerekmektedir. Ayrıca esnafın, peşin olarak alışveriş yapma imkânı olmayan kimselere peşin fiyatına veresiye/taksitle mal satması teşvik edilmeli, bunun için faizsiz borç para (karz-ı hasen) veren müesseseler oluşturulmalıdır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Tahvil hazine bonosu gibi kıymetli evraklar faizli birer borç senedidir.

Yanıt Açıklaması: Kur’ân-ı Kerîm’in güzel bir ses ve nağmeyle okunması Hz. Peygamber tarafından tavsiye edilmiştir. Etrafına aldırmaksızın alabildiğince çıkan eşek sesi ise kutsal kitabımız tarafından en çirkin ses olarak nitelenmiştir.