Günümüz Fıkıh Problemleri

Yanıt Açıklaması: Gelire endeksli senet: Kısaca (GOS) diye de bilinen bu senet belli bir kamu altyapı tesisinin belli bir süre içindeki gelirinin belli bir oranındaki bölümüne karşılık gösterilen, kamu ortaklığı idaresi tarafından çıkarılan menkul kıymettir. Buna intifa senedi de denmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hz. Peygamber döneminde çeşitli vesilelerle müzik icra edildiği görülmektedir. Bu durumlardan birisi yolculuktur. Hz. Peygamber’den nakledilen örnekler, O’nun, kabiliyeti olan kimselere yolculukları esnasındaşiir ve şarkı söylettiğini ortaya koymaktadır. Arapların ötedenberi var olan bu a^detine hıda^ denir.

Yanıt Açıklaması: Bir kısım sahabe ve genelde Hanbelî âlimleri kaporalı sözleşmenin caiz olduğu görüşündedirler. Bu görüş sahipleri, kaporayı yasaklayan hadislerin senedinin zayıf olduğunu ve bunlardan böyle bir yasağın çıkmayacağını ifade etmektedirler.

Yanıt Açıklaması: İbn Ömer, İbn Abbas ve Ata b. Rebah gibi sahabîler müslüman bir erkeğin ehl-i kitaptan bir kadınla evlenmesinin caiz olmadığını kabul etmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Organ nakillerinin daha çok yoksul insanların yaşadığı Hindistan, Pakistan gibi ülkelerde yapıldığı bilinmektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: “Nağmeler ve nağmeleri daha güzel hale getiren her türlü çalışmayı kapsayan bir sanat" şeklinde tanımlanan kavrama müzik denir.

Yanıt Açıklaması: Gerek cahiliye devrinde gerekse İslamî dönemde biniciliğin yaygın olduğu bilinmektedir. Hz. Peygamber Medîne’de at yarışları düzenlemiş ve kazananlara ödül vermiştir. O, Medîne’de biri yarış atları diğeri böyle olmayan atlar için iki ayrı yarış alanı belirlemiştir. Medine şehrinin kuzey kısmında bugün dahi bulunan Sabak (koşu) camisi, Hz. Peygamber’in bu koşuları seyrettiği ve kazananın kim olduğunu belirlediği bir yerde yapılmıştır. Aynı anda kaç atın birden yarışa tutuştuğu bilinmemekle birlikte, ilk beş dereceye girenlere ödül verilmiştir. Resûl-i Ekrem'in çıkmış olduğu bazı seferlerde de yarış düzenlediği nakledilir. Kaynaklar, Tebük seferi sırasında böyle bir yarış yapıldığından bahsederler. Bu yarışın düzenlenme amaçlarında biri de, askerler için bir eğlence olmasıdır. Halter: Hz. Peygamber ağırlık kaldırma konusunda yarışanları görmüş ve onları bundan menetmemiştir. Bu da, halterin meşru bir spor ve eğlence olduğunun delili kabul edilmektedir. Güreş: Güreş eski çağlardan beri yapıla gelen bir spor ve eğlencedir. Doğal olarak Araplar tarafından da yapılmakta idi. Kaynaklar, Hz. Peygamber’in, ilk defa savaşa çıkmak isteyen gençleri, güreştirerek kabul ettiğini naklederler. Eğlence için hayvanları dövüştürmek caiz görülmemiştir. Bu yasak Hz. Peygamberin bir hadisinde ifadesini bulmuştur. Bunun yanında Hz. Peygamber, hayvanların atış hedefi yapılmasını da yasaklamış ve lanetlemiştir. Günümüzde, bazı batılı ülkelerde olduğu gibi, hayvanla insanın dövüştürülmesi de doğru değildir. İslam sırf zevk ve eğlence için hayvanlara eziyet edilmesini meşru görmez. Hem avcılıktan mübah sporlar arasında bahsedilmemesi hem de hayvanlara zarar vermenin caiz olmaması sebebiyle avcılığın mübah olarak ele alınmadığı söylenebilir. Cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Gayrimüslim, en genel tanımıyla, İslam dinine inanmayan kişi anlamına gelmektedir. Kur’ân ve hadislerde bu durumu ifade için "küfr" kökünden türeyen kelimeler kullanılmaktadır. Ancak bazı gayrimüslim gruplarının özel isimlerle ifade edildiği de görülmektedir. Yahudi ve Hıristiyanları ifade etmek için ehl-i kitap, ateşe tapanlara mecusî, yıldızlara tapanlara sâbiî, putperestler içinse müşrik denilmektedir. Bu nedenle cevap “E” seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ortaklık senetleri: Malî hakların yanı sıra yönetime katılma gibi hakları da sağlayan ve gerçek bir ortaklık ilişkisi kuran hisse senetleri böyledir.

Yanıt Açıklaması: Menkul kıymetlerin zekatıyla ilgili olarak 1952, 1965, 1984 ve 1988 yıllarında değişik İslam ülkelerinde uluslararası kongreler düzenlenmiştir. 1988 yılında Cidde’de toplanan İslam Fıkıh Akademisinde konuyla ilgili kararlar alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Günümüz katılım bankacılığı faizli kredi sistemine dini kuralların onay vermemesi üzerine bireyin finans ihtiyacına Murabaha yoluyla cevap verir.

Yanıt Açıklaması: Taabbüd; Yapılanların aklın muhakemesine bağlı olmamasıyla beraber sırf emrolduğu için yapılmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Eğlence kelimesine karşılık Arapça'da lehv kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Senet sahibi, elindeki vadeli borç senedini veya birkaç ay sonrasına verilmiş çeki daha az fakat peşin bedel karşılığında sattığında, burada senet kırma işlemi söz konusudur. Borç senedi veya çeki üzerinde yazılı değerden düşük değerle satmaya bankacılıkta iskonto, tüccar arasında ise çek veya senet kırdırma denir. Doğru cevap "E" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Resim, eğer saygı duyulmayan bir şekilde kullanılıyorsa alimlerin çoğunluğu buna cevaz vermiştir. Mesela yere serilmiş halı ve kilimlerdeki veya yatak örtülerindeki resimlerde sakınca görülmemektedir.

Yanıt Açıklaması: Gayrimüslimlerin dinleri tarafından yasaklanmayan yiyecek ve içecek türlerinin üretim, tüketim ve ticaretine kısıtlama ve yasaklama getirilemez. Kamu düzenini ve toplumsal hayatı ihlal etmediği sürece bu hususlara kimsenin karışması mümkün değildir. Ancak fakihler bir müslümanın İslam'a göre yasak sayılan, ama gayrimüslimlerin dinlerine göre yasak sayılmayan hukuki işlemlere taraf olamayacağı görüşündedir. Dolayısıyla, bir Hıristiyan içki ve domuz ticareti yaparken bir müslüman bu tür bir ticarete da^hil olamaz. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Çek, bankadan alacaklı bulunan bir kişinin, hamiline veya adı yazılı kişiye para ödemesi için bankaya verdiği yazılı emri taşıyan kağıttır. Doğru cevap "B" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hanefîlere göre, semavî bir dine inanan ve Tevrat, Zebur, İncil gibi vahyedilmiş bir kitabı veya suhufu (sahifeleri) olan her ümmet ehl-i kitaptır.

Yanıt Açıklaması: Müslümanın gayrimüslimin şarabını taşıma, domuzlarını gütme gibi, özü itibariyle İslam’da yasak olan bir işe aracı olması fakihlerin çoğunluğuna göre caiz değildir

Yanıt Açıklaması: Diyanet İşleri Başkanlığı’nın en üst ilim, istişare ve karar organı olan kurul bir başkan ve on beş üyeden oluşur. Doğru cevap E seçeneğidir.