Günümüz Fıkıh Problemleri

Yanıt Açıklaması: Hanefî bilginleri putperest Araplarla zimmet (vatandaşlık) sözleşmesinin yapılamayacağı görüşündedirler. İmam Şâfiî ve İmam Ahmed b. Hanbel ise bu alanı biraz daha daraltarak ehl-i kitap ve mecusiler dışındaki gayrimüslimlerle zimmet akdi yapılamayacağını söylemişlerdir. Evzâî ve İmam Mâlik'e göre ise bütün gayrimüslimlerle bu sözleşme yapılabilir. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Kambiyo senetleri olan poliçe, bono ve çekler parayı veya borcu temsil ederler. Üzerlerindeki yazılı değerden daha düşük değerle alınıp satıldıkları için bu satışlardan elde edilen gelir de faizdir (Bayındır, 2007, s. 278-279).

Yanıt Açıklaması: Fakihler; at ve ok atma yarışı, güvercin uçurma, güreş ve yüzme gibi esasında caiz olan olayların sonuçları üzerinde bahse tutuşmanın ve bu yolla kazanç sağlamanın  caiz olmadığını belirtmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: İslâm’ın gelmesiyle birlikte, Arapların geleneksel olarak uygulaya geldikleri müziğin bir anda değişmeyeceği muhakkaktır. Ancak, Hz. Peygamberin irşadlarıyla müziğin özünü teşkil eden sözlerde büyük değişimler olmuştur. Putperestlik, ırkçılık, fuhuş ve kötülük teşkil eden sözler terk edilmiş, bunların yerini tevhid inancına, iyiliğe teşvike, sevgiye ve insanların işledikleri güzelliklere dair sözler almıştır.

Yanıt Açıklaması: Diğer tüm seçeneklerde uzmanların görüşleri yer almaktayken günün herhangi bir vakti farz olan vakit namazını kılmak eda etmek söz konusu değildir. Bu ancak kaza namazı olabilir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İslam hukukunda akitlere hâkim olan aldatmama, kandırmama, gizlememe, kolaylaştırma, tarafların maslahatını göz ardı etmeme gibi temel ilkeler ışığında töleranslı bir tavrın/yorumun benimsenmesi uygun olacaktır. Unutulmamalıdır ki, akitlerde aslolan mübah olmaktır; yasaklayan açık bir nass bulunmadıkça, aşikâr olarak taraflara zarar vermedikçe ya da yasaklayıcı bir nassı ihlal etmedikçe, her akdin meşrû görülmesi insanlığın yararına olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Yarış için müsabaka terimi kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Çek

Yanıt Açıklaması: Menkul kıymetlerde zekat yüzde 2,5 olarak hesaplanır.

Yanıt Açıklaması: fıkıhta ne iddetin ne de başka bir hükmün kadınların evlilik kurumuna karşı mesafeli bir tavır almasını sağlama gibi bir amacı olamaz

Yanıt Açıklaması: Cansız doğal nesnelerin; ağaçların, dağların, yıldızların ve diğer tabiat güzelliklerinin resminin yapılmasında beis yoktur. Ancak bunlar arasında insanların tapınmak amacıyla resmini yaptıkları olursa, bu caiz olmaz. İnsanların ürettikleri ya da inşa ettikleri şeylerin resimlerinin yapılmasında sakınca yoktur. Ev, ibadethane, araba ve gemi gibi şeylerin resimleri yapılabilir. Ebru, tezhip, çinicilik, halı dokumacılığı gibi soyut resimler ittifakla mubahtır. Canlı tasvirlerinin çocukların oyuncağı olmasında bir sakınca yoktur. İbadet etmek veya kutsamak için resim ve heykel yapmak ittifakla haramdır. Bunları üretmek ve ticaretini yapmak da böyledir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Gayrimüslimlerin temel hak ve özgürlüklerini garanti eden ve insan hakları ihlallerine karşı hukuki koruma sağlayan düzenleme, zimmet sözleşmesidir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Hisse senedi: Bir anonim şirketin sermayesinin eşit paylara bölünmesi sonrasında bu paylardan her birini temsil eden kıymetli evraktır.

Yanıt Açıklaması: Klasik dönem fakihleri, Müslümanların gayrimüslimlerin yanında işçi olarak çalışmasına ilke olarak karşı değildir. Bu noktada tartışmalı olan, söz konusu işin bir haramın işlenmesine veya müslümanın küçük düşmesine veya düşürülmesine sebep olup olmadığı hususudur. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kumar sinir sistemini tahrip eder. Uyku düzeni bozulur, hırs güdüsü aşırı bir şekilde kendini gösterir. Depresyon, alkol ve davranış bozuklukları gelişir. Bu durum zamanla kişinin psikolojik olarak bu sorunların altında ezilmesine, suçluluk duygusuna ve intihara kadar götürür. Kumar, yol açtığı maddi kayıpların yanı sıra zamanın ve zihni^ enerjinin boşa harcanmasına, iradenin yok olmasına yol açan, kişiyi ailesinden, çevresinden, temel insani^ ve dini^ görevlerinden çekip uzaklaştıran bir bağımlılık ve alışkanlık haline gelmektedir. Bunlar bireysel zararlarıdır. Ayrıca kumar, oynayanlar arasında kin ve düşmanlığa da yol açar. Bu kumarın toplumsal zararıdır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Şirketin faiz, içki imali ve ticareti, karaborsacılık, hile, yalan ve aldatma gibi dinen haram yollarla kazanç sağlaması halinde hisse senetlerini alıp satmak ve bundan gelir elde etmek haram ve masiyete ortak olmak manasına geldiğinden, İslam alimlerinin ittifakıyla caiz değildir. Ancak hayvancılık faaliyeti meşru olacağından bu tür ticari faaliyette bulunan şirket hisselerinin alınması da caiz olacaktır. Doğru cevap "E" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Alimler, resim ve heykel yapımını tek kategoride değerlendirmemiş, resim ve heykelin yapılış amacı ve konusu açılarından ayırıma tabi tutmuşlardır. ? Cansız doğal nesnelerin; ağaçların, dağların, yıldızların ve diğer tabiat güzelliklerinin resminin yapılmasında beis yoktur. Ancak bunlar arasında insanların tapınmak amacıyla resmini yaptıkları olursa, bu caiz olmaz. ?  İnsanların ürettikleri ya da inşa ettikleri şeylerin resimlerinin yapılmasında sakınca yoktur. Ev, ibadethane, araba ve gemi gibi şeylerin resimleri yapılabilir. ?  Ebru, tezhip, çinicilik, halı dokumacılığı gibi soyut resimler ittifakla mubahtır. ?  Canlı tasvirlerinin çocukların oyuncağı olmasında bir sakınca yoktur. ?  Eğitim öğretim meseleleri, kimlik, pasaport, suçluların tespit ve takibi gibi gerekli görülen durumlarda resim ve fotoğrafta bir sakınca yoktur. Toplumsal ihtiyaca göre bu tür fotoğraflar gereklilik de olabilir. ?  Canlıların resimlerinin yapılması konusunda iki farklı görüş vardır. Birincisi, Ma^liki^ mezhebinde esas olan görüştür. Buna göre, canlıların resimlerini yapmak da haram değildir. Ancak bu resimler putlar, tapınılan ve kutsanan şeylerin resimleri olursa haram olur. O¨rneğin İsa ve Meryem resimleri gibi. Bu tür şeylerin alım satımı da haramdır. İkinci görüş, Hanefiler, S¸a^fii^ler ve Hanbeli^lere aittir. Bunlara göre canlı resimlerini yapmak yasaktır. Bunda resim ile heykel arasında fark yoktur. Ayrıca, hayal edilen bir takım varlıkların resimleri ile ata kanat takmak gibi şekli değiştirilmiş canlı hayvan resimleri de böyledir. ?  Resim, eğer saygı duyulmayan bir şekilde kullanılıyorsa alimlerin çoğunluğu buna cevaz vermiştir. Mesela yere serilmiş halı ve kilimlerdeki veya yatak örtülerindeki resimlerde sakınca görülmemektedir. (S¸ekerci, 1996, s. 61 vd.). ?  Alimlere göre üç boyutlu olan tasvir haramdır. Ancak bütün organları tam değilse haramlık hükmü kalkar. Yani başı ve gövdesi gibi hayati organlarıolmayan heykelde bir sakınca yoktur. Ayrıca, dayanıksız malzemeden yapılan heykelde de bir sakınca görülmemiştir. ?  İbadet etmek veya kutsamak için resim ve heykel yapmak ittifakla haramdır. Bunları üretmek ve ticaretini yapmak da böyledir. ?  Resmin konusu, ahlak ve a^da^ba aykırı ise, örneğin müstehcenlik içeriyorsa caiz değildir. ?  Resim bulunan yerde namaz kılmak mekruhtur. Resim namaz kılanın kıble tarafında ise Hanefi^ mezhebine göre bu daha sakıncalıdır. Küçük olması ve yüceltme amacı taşımadığı için para gibi üzerinde resim bulunan şeylerle namaz kılmak caiz görülmüştür. Bunlar aynı zamanda cep gibi kapalıyerlerde taşınırlar.

Yanıt Açıklaması: Hisse senedi çıkarmaya yetkili anonim şirketlerde kanunla belirlenmiş bazı hususlar, küçük pay sahiplerini büyük ortakların insafına bırakmıştır.Halka hisse senedi arz eden şirketlerin ve ilgili yönetmeliklerin belirttiğimiz hususlar açısından ıslah edilmesi gerekmektedir. Menkul kıymetlerin halka arzında kanun gereği açıklanacak bilgiler izahnamede yer almaktadır.Şirket ortakları şirketten ayrılmak istediklerinde şirketin malı bölünebilir nitelikte ise, kendisine düşen pay mal olarak verilip ayrılmasına müsaade edilmelidir.hisse senedi alım satımını, ortak olunan şirketteki hisseyi satmak gibi değerlendirerek caiz görmek çok da anlamlı değildir.

Yanıt Açıklaması: Bugün en yaygın olan menkul kıymetler; tahvil, hazine bonosu, kâr zarar ortaklığı belgesi ve hisse senedidir.

Yanıt Açıklaması: Fıkıh literütürüne göre ilk üç şık faiz çeşitlerindendir. Temettu faizi modern Türk hukunun faiz terimlerindendir. Kredi faizi ise bankacılık faiz terimidir.