Tefsir

Yanıt Açıklaması: Bu surenin iniş zamanını göz önüne alarak ayette geçen “iyyake na’budü” ( إِيَّاكَ نعَْ بُدُ ) ifadesine “Sadece senin birliğini kabul ederiz” anlamını vermenin daha isabetli olacağını söyleyebiliriz. Zira bu sure indiğinde bildiğimiz anlamda herhangi bir ibadet yoktu ki ayete “sadece sana ibadet ederiz” anlamını verebilelim. Ayrıca bu ayete “sadece sana kulluk ve ibadet ederiz ve sadece senden yardım isteriz” anlamı da verilmektedir. Buna göre ibadet esnasında yardım istemek demek, kalbin Allah’a sığınması, yönelmesi olup nefsin de O’na bağlanmasıdır ki bu da ibadetin özünü ve ruhunu oluşturur.

Yanıt Açıklaması: Arapçada hamdın anlamları arasında en dikkati çeken husus her türlü övgü demektir. Öyle ya bütün kainatı yoktan var eden Allah’ı elbette her türlü övgü ile anmak gerekir. Zaten Allah da kendisini böyle övmemizi bu surenin ilk ayetinde adeta bize öğretiyor. Hamd ve şükür çoğu zaman birlikte akla gelebilir. Ama aralarında şu farkın olduğunu bilmek gerekir: Şükür nimet verenin büyüklüğünü, verdiği nimetten dolayı itiraf etmektir. Hamd ise her durumda Allah’ın büyüklüğünü ve yüceliğini dile getirmek ve kabul etmek demektir. Buna göre şükür sadece nimetten dolayı yapılmaktadır. Hamd ise böyle değildir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bahsedilen nitelik Nûh suresine aittir.

Yanıt Açıklaması: Nuh Suresi'nde Hz. Nuh, kavmine bir uyarıcı olduğunu belirtir.  Ancak sûrede coğrafî anlamda yer, tarihi anlamda zaman belirtilmediği gibi, şahıslarla ilgili de fizyolojik veya biyolojik bilgilere rastlanmaz.

Yanıt Açıklaması: Fatihayı her okuyuştan sonra da “âmin” demekteyiz. Bunun değişik anlamları vardır. Ama bunlar içerisinde “Ya Rabbi benim duamı boş çevirme, duamı kabul eyle ve beni bu duanın içeriğini yerine getirenlerden kıl” demek anlamı daha uygundur. Zira aslına bakılırsa Fatihanın içeriğini bir müminin ciddi bir şekilde düşünmesi ve yerine getirmesi gerekmektedir. Âmin kelimesini ister namazda olalım ister olmayalım Fatihayı her okuyuştan sonra söylemeliyiz.

Yanıt Açıklaması: Ahirete ilişkin olarak kullanıldığında ‘toplanma’ anlamına gelen haşr, bu surede olguya uygun olarak ‘kalkışma, ayaklanma, savaş için toplanma’ anlamlarına gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hz. Nûh'un kavmine sunduğu mesajı, kavminin inkârı ve mesaj karşısında takındıkları olumsuz tutum nedeniyle Rabbine yaptığı münacatı içeren bu sûre aynı zamanda Nûh peygamberin davet faaliyetini sistematik bir bütünlük içerisinde özet olarak aktaran tek sûre olma özelliğini de taşımaktadır. Bu yönüyle Hz. Peygamber ve onun şahsında tüm tebliğ ve davet adamları için özel bir anlam ve önemi vardır. Nûh peygamberin tevhid mücadelesinde izlediği yöntemler ve en başta onun bir insan olarak taşıdığı yüksek imanî ve ahlakî değerler, zaman zaman müşriklerin katı muhalefeti karşısında yılgınlığa düşme durumuna gelen Hz. Muhammed’e bir örnek ve model olarak sunulmakta, böylece o Allah tarafından adeta cesaretlendirilip teskin edilmektedir. Bu yönüyle Nûh sûresi, kendilerini tebliğ ve davet faaliyetlerine adayan kimseler için her zaman dikkate alınması gereken bir sûredir.

Yanıt Açıklaması: Bu ayette, bir toplumun birlik ve beraberlik ruhu içinde olmaması durumunun ‘aklını iyi kullanamamaları’ gerekçesiyle açıklanması, toplumsal dayanışmanın sırf duygu bağları temeline değil, aynı zamanda rasyonel esaslar üzerine dayalı olabileceğini göstermesi bakımından dikkat çekicidir. Ayetin sonlarında "Gerçekte onlar arasındaki gerginlik ve çatışma had safhadadır. Hâl böyle iken sen onları birlik ve beraberlik içinde sanırsın. Oysa onların her biri ayrı telden çalmaktadır. Çünkü onlar akıl nimetini gereği gibi kullanamayan kimselerdir." denilmektedir . Nitekim Hz. Peygamber Medine’ye hicret ettiğinde oradaki muhtelif sosyal gruplarla hak ve vecibeleri düzenleyen bir hukuki metin hazırlayıp ilgililere imzalatmış, bu taahhütlere uyulduğu sürece -farklı inanç gruplarından oluşmasına rağmen- Medine toplumu huzur ve güven içinde olabilmişti. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Mülk suresi halk arasında daha çok, “Tebâreke” şeklinde bilinir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Nuh Suresi'nde mal ve çocuklar için şu ifade geçer. Nûh dedi ki: "Rabbim! Gerçekten onlar bana karşı geldiler, malı ve çocuğu ancak kendi hüsranını arttırmaktan başka bir şeye yaramayan kimseye uydular.

Yanıt Açıklaması: D şıkkı doğru gruplamadır. Cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Nuh Suresi'ndeki ayet şöyle diyor: "Kendilerini bağışlaman için ben onları ne zaman davet ettiysem parmaklarını kulaklarına tıkadılar, elbiselerini başlarına bürüdüler, inanmamakta direndiler ve kibirlendikçe kibirlendiler."

Yanıt Açıklaması: Müslümanların Uhud’da yenilgisinin ardından Yahudiler, Resûl-i Ekrem ile yaptıkları antlaşmaya ihanet ettiler. İslâm toplumunu kesin bir şekilde ortadan kaldırmak niyetiyle Mekkeli Kureyşlilerle de ittifak oluşturdular.

Yanıt Açıklaması: Fâtiha’nın yedi âyetli bir sûre olduğunda görüş birliği vardır. Bu yedi âyetin sayımı, besmelenin Fâtiha sûresine dahil bir âyet olup olmadığı konusundaki görüş ayrılığı sebebiyle farklı olmuştur. Mekke ve Kûfeli kıraat âlimlerine (kurrâ) göre besmele Fâtiha’ya dahil bir âyettir, “el-hamdü” ile başlayan ise ikinci âyettir. İkinci görüşe göre de besmelenin müstakil bir ayet olup olmadığı tartışmalıdır ve Fatiha’dan bir ayet değildir. Besmele Fatiha’dan ayrı düşünülürse sure yine yedi ayettir. Zira bu durumda son ayet ikiye bölünmektedir. Besmele Fatiha’dan bir ayet kabul edilirse son ayet ikiye bölünmemektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Huruf-ı mukattaa 27’si Mekkî, 2’si Medenî olmak üzere toplam 29 surenin başında yer alır. 28 harften oluşan Arap alfabesinin 14 harfiyle 13 farklı şekilde düzenlenmiştir. Tek başına harflerin bir anlamının olmadığı bilinmektedir. Bununla birlikte, tarihi süreçte bunlara 40’a yakın anlam yüklenmiştir. Fakat hiç kimse, kesin olarak “bunun anlamı şudur” dememiştir. Bu harfler bir ila beş harften oluşur; başlı başına tek ayet olduğu gibi, ayetin bir bölümü de olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Haşr suresi 9. ayette kendilerinden bahsedilen ve özellikleri soruda sıralanan Medine’nin yerli halkı olan ve ‘yardım edenler’ anlamına gelen Ensar'dır.

Yanıt Açıklaması: Akale, kavradı anlamını verir.

Yanıt Açıklaması: Fatiha suresinde üç temel nokta üzerinde durulmaktadır. 1. Birincisi Allah isminin ilk defa bu surede iniş sırasına göre yer almasıdır. Zira bu ana kadar inen ayetlerde devamlı olarak “rabb” kelimesi geçmektedir. Bu sure Allah’ın nasıl bir varlık olduğunu daha başlangıçta ortaya koymaya başlamıştır. Zira bu varlığın bazı özellikleri surede belirtilmiştir. Bunlardan birisi “sadece senin birliğin kabul eder ve sadece senden yardım isteriz” ifadesidir. Zira bu ifade o toplumda Allah’ın nasıl bir varlık olduğu konusundaki düşüncelerini sorgulamaya yöneltmiş olmalıdır. 2. İkinci nokta ise ahiret düşüncesine yer verilmesi ve o günde hükmün sadece Allah’a ait olup ölümden sonra hayatın da var olduğunun vurgulanmasıdır. Orada elbette insanların bu dünyadaki yapıp ettikleri sorulacaktır. Araplar arasında ahretin varlığını kabul etmeyenler de bulunduğundan bu surede ilk defa bunların da dikkatleri çekilmektedir. 3. Üçüncüsü ise insanın Allah’la olan bağlantısı en üst düzeyde anlatılmaktadır. İnsanın yaratıcısına karşı nasıl bir tutum ve davranış içerisinde olması gerektiği hususu dile getirilmektedir. Burada da dikkati çeken husus insanların ya dosdoğru yola yani Allah’ın çizdiği yola ya da sapıkların ve kötülerin yoluna gideceği noktasının vurgulanmasıdır. Hz. Peygamber’in “Fatihasız namaz olmaz” (Müslim, Salat 11) sözünü burada hatırlatmak gerekir. Bu aslında bu surenin içeriğinin insanlar tarafından daima hatırda tutmaları gerektiğine ve bu surenin insan için çok önemli mesajlar sunduğunu hatırlatmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Mekke’de inmiştir, 30 ayettir. Mushaftaki sıraya göre 67., iniş sırasına göre ise 77. Suredir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: İnzar; uyarıcı, korkutucu, hatırlatıcı niteliklerini işaret eder.