İslam Hukukuna Giriş

Yanıt Açıklaması: Haber-i vâhid ve kıyas üzerindeki icmâ birinci türe, namaz, oruç, hac, zekat gibi ibadetlerin farziyeti üzerindeki icmâ ise ikinci türe girmektedir. Dolayısıyla kıyas ibadet farziyetine girmez.

Yanıt Açıklaması: A/C/D VE E şıkları eksiktir. Sahabe döneminde İslam hukukunun üç kaynağından bahsedebiliyoruz: Kitâb, Sünnet ve ictihad.

Yanıt Açıklaması: Örnek olarak madenler, toprak altından çıkartılan hazinelerden beşte bir oranında alınan vergiler bu kısma girer.

Yanıt Açıklaması: Tabiûn dönemi sahabeden sonraki neslin, diğer bir ifade ile Hz. Peygamber’den sonraki ikinci kuşağın dönemini ifade etmektedir. Bu dönemin önemli bir bölümü Emeviler’in iktidarda olduğu zaman dilimine tekabül ettiği için, kimi yazarlarca “Emeviler Dönemi” olarak da adlandırılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Hükmün dört temel unsuru vardır. Bunlar hükmün kendisi, hükmü koyan hâkim, hükmün muhatabı olan mükellef ve hükme konu olan fiillerdir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Bir fiilin vâcib olmasının anlamı, o fiilin yapılmasının gerekli olması, yapanın sevap, mazeretsiz terk edenin ise cezayı hak etmesidir. İnanç açısından ise bunun hak olduğunun kabul edilmesi ve inkarının veya hafife alınmasının küfrü gerektirmesidir.

Yanıt Açıklaması: Hükme konu olan fiillerin, değişik açılardan taksimi yapılmıştır. Bu konuda yapılan en yaygın taksim, hükmün konusu olan fiilin Allah hakkı ve kul hakkı olmasına göre yapılan taksimdir. Bir hakkın Allah hakkı ya da kul hakkı olmasını belirleyen genel kabul görmüş ölçüt, hakkın düşürülmeye, affedilmeye elverişli olup olmamasıdır. Buna göre hiç kimsenin düşürmeye hakkı olmayan ve yerine getirilmesinde gevşeklik gösteremeyeceği haklar, Allah hakkı kapsamına girer.

Yanıt Açıklaması: Maliki ekolü, İmam Malik adıyla tanınan Malik b. Enes el-Esbahî etrafında şekillenmiştir. İmam Malik (95/713) yılında Medine’de doğmuş, (179/795) yılında yine Medine’de vefat etmiştir. Hac amacıyla Mekke’ye gitmenin haricinde ömrü boyunca Medine’den ayrılmadığı nakledilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sünni ve Mutezili usulcüler kıyası kabul ederler. Onlara göre sınırlı sayıdaki nasları sınırsız hayat olaylarına yetiştirmenin başka yolu yoktur.

Yanıt Açıklaması: Sahabe dönemi hukukçuları nas bulunmayan konularda çözüme ulaşmak için ictihad etmişlerdir. Bu hususta kendilerine rehberlik eden ana unsur, Hz. Peygamber’le birlikte olmanın, onun hukuki konulardaki yaklaşım tarzına tanık olmanın kazandırdığı meleke olmuştur.

Yanıt Açıklaması: İnsanla ilişkili olarak düşünüldüğünde Kur’an’ın bütün muhtevasını inanç, ahlak ve amel/davranış¸ (ibadet ve hukuk) olmak üzere üç ana grupta toplamak mümkündür. Kur’an’ın bu içeriğine uygun olarak da Müslüman geleneğinde üç temel ilim sistemleşmiştir. Kur’an’ın inanç alanındaki ayetleri kelam ilminde, ahlak alanındaki ayetleri tasavvuf ilminde ibadet ve hukuka ilişkin ayetleri de fıkıh ilminde sistematiğe edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye, Balkanlar,Çin ve Orta Asyada yaygındır. Kuzey Afrika’da Maliki Mezhebi yaygındır.

Yanıt Açıklaması: Hz. Peygamber döneminde İslam hukukunun iki kaynağından bahsetmek mümkündür: Kitâb ve Sünnet.

Yanıt Açıklaması: Kur’an’da yer alan 6666 ayetten fıkıh alanıyla doğrudan ilgili olan ayet sayısı 500 civarıdır.

Yanıt Açıklaması: Fıkıh usulu terimi olarak icmâ, “Muhammed (s.a) ümmetinden olan müctehidlerin O’nun ölümünden sonraki herhangi bir devirde şer’î bir meselenin hükmü üzerinde görüş birliği etmeleri” biçiminde tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Hz. Peygamber döneminin aksine, sahabe zamanında ictihad bağımsız bir hukuk kaynağı olarak nasların yanında yer alıyordu. Dolayısıyla sahabe döneminde İslam hukukunun üç kaynağından bahsedebiliyoruz: Kitâb, Sünnet ve ictihad.

Yanıt Açıklaması: Akıl hastalığı Küçüklük ve Ateh Semavi arızalar içinde yer alır. Sefah, Sarhoşluk ve İkrah ise Müktesep arızalar içindedir.

Yanıt Açıklaması: Cenin daha gelişip doğmadan miras ve lehine yapılan vasiyete hak kazanır. Fakat borç altına girmeye ehil değildir.

Yanıt Açıklaması: Yaşayan Sünni hukuk ekolleri “dört mezhep” adıyla da anılan Hanefi, S¸a^fii^, Maliki ve Hanbeli ekolleridir. Bunların yanında günümüze kadar varlığını sürdüremeyen Sünni hukuk ekolleri bulunmaktadır. Başlıcalarını Evza^i^, Sevri^, Leys, Taberi^ ve Zahiri^ ekolleri oluşturmaktadır.