İslam Hukukuna Giriş

Yanıt Açıklaması: Dört temel ibadet namaz, zekât, oruc ve hacdır.

Yanıt Açıklaması: Muha^sema^t başlığı ise, kelime anlamı olarak mahkemede davacı ve hasım olma anlamı taşımakta olup yargılama hukuku konularından oluşur. Fıkıh kitaplarında Muha^semat konu başlığı altına dahil edebileceğimiz bölümlerin bazıları şunlardır: Kita^bu edebi’l-ka^di^ (hakimlerin takip edeceği yargılama usu^lü bölümü), Kita^bu’ş-şeha^da^t (şahitlikler bölümü), Kita^bu’l-veka^le (Vekalet bölümü ve özellikle “davaya vekalet” ba^bı), Kita^bu’d-da’va^ (dava bölümü), Kita^bu’l- ikra^r (ikrar/itiraf bölümü), Kita^bu’ s-sulh (sulh bölümü). A ve B çeldiricileri Mua^mela^t alanına, C ve D çeldiricileri Müfa^raka^t alanına ait bölümlerdir.

Yanıt Açıklaması: Usûlî konular tabiriyle, icmâın hüccet oluşu, kıyasın hüccet oluşu ve haber-i vahidin hüccet oluşu gibi konular kastedilir. Bu meselelerin delilleri kat’î olup, bunlara muhalefet edenler günahkâr ve hatalıdır.

Yanıt Açıklaması: Kan bağı sebebiyle haram olanlarla evlenme sürekli evlenme engelidir. Diğer şıklarda bulunan Din farkı, iki akraba ile birden evlenme, beşinci kadın, başkasının eşi olma durumları ise geçici evlenme engelleridir.

Yanıt Açıklaması: Ehliyet, meclis birliği, evlenme engelinin bulunmaması ve süreklilik evliliğin in‘ikad şartlarındandır. Ancak şahitlerin bulunması evliliğin sıhhat şartlarındandır.

Yanıt Açıklaması: Satım ve kira gibi mal ve menfaatin el değiştirmesini, bir aynî hakkın karşı tarafa devredilmesi sonucunu doğuran akitler temlik akitler olarak adlandırılır. En yaygın rastlanan akitler bunlardır. Teminat akitleri, bir borcu teminat altına almaya yarayan akitlerdir. Koruma (hıfz) amaçlı akitler, bir malın koruma altına alınmasına yönelik olan akitler. Temsil akdi, vekalette olduğu gibi bir hukuki tasarrufta ya da mahkemede bir kimseyi temsil etme amacıyla yapılan akitlerdir. Ortaklık akdi, ortaklık amacıyla yapılan akitlerdir.

Yanıt Açıklaması: Kamu hukuku şu dallara ayrılır: 1. Anayasa hukuku, 2. İdare Hukuku, 3. Ceza Hukuku ve Ceza Yargılama Hukuku, 4. Mâlî Hukuk, 5. Devletler Umumi Hukuku, 6. İş Hukuku. Ticaret Hukuku ise Özel Hukuk içerisindedir.

Yanıt Açıklaması: Ehliyet şartına göre akdin taraflarının, eda^ ehliyetine sahip olması gerekir. Buna göre mümeyyiz olmayan küçüklerin ve akıl hastalarının yaptıkları evlilikler ba^tıldır.  Hanefi^lere göre kız olsun erkek olsun akıllı ve bülu^ğa ermiş herkes evlilik konusunda tam ehliyetli olup bizzat evlilik akdi yapabilir. İca^b ve kabu^lün uirbirine Uygun olması şartına göre akdin kurulabilmesi için i^ca^b ve kabu^lün her yönden birbirine uygun olması gerekir. Ta‘liki^ şart, akdi, bir durumun gerçekleşmesine bağlayan geciktirici şarttır. Bu şartı içeren irade beyanıyla akit kurulmuş olmaz. Süreklilik şartına göre evlilik akdinin, süre belli olsun veya olmasın, geçici bir süre için yapılmaması şarttır.

Yanıt Açıklaması: Temlik akitler satım ve kira gibi mal ve menfaatin el değiştirmesini, bir aynî hakkın karşı tarafa devredilmesi sonucunu doğuran akitlerdir. En yaygın rastlanan akitler bunlardır. Bu akitler kendi içinde üç gruba ayrılır. İvazlı akitler. teberru akitleri, başta teberru, sonunda ivazlı olan akitlerdir.

Yanıt Açıklaması: Hâkimin takdir yetkisinin bulunup bulunmaması, şikâyete bağlı olup olmama, affın mümkün olup olmaması, hafifletici sebeplerin dikkate alınıp alınmaması, zamanaşımının etkili olup olmaması, suçun isbatında şüphenin etkili olup olmaması suçların özelliklerindedir. Cezayı verecek hâkimin mevcut olup olmaması ise suçun özellikleri kapsamında değerlendirilemez.

Yanıt Açıklaması: Boşayan kimsenin kocanın, kendisi olması gerekir. Evlilikte olduğu gibi koca, bu hakkını bizzat kullanabileceği gibi vekil veya elçi vasıtasıyla da kullanabilir. Boşayan kocanın tam ehliyetli olması, akıllı ve bülu^ğa ermiş olması gerekir. Buna göre mümeyyiz de olsa küçüğün, akıl hastasının ve ma‘tu^hun boşaması geçerli değildir. Aile hukuku bakımından tam ehliyetli kabul edilen sefi^hin boşaması ise geçerlidir. Kocanın, boşama hakkını hanımına vermesi, kocanın boşama hakkını ortadan kaldırmaz.

Yanıt Açıklaması: Eğer mehrin miktarı evlilik sırasında belirlenmiş ise buna mehr-i müsemmâ denir. Evlilik sırasında miktarı belirlenmemiş ise kadın, baba tarafındaki benzer durumda bulunan kadınların aldıkları mehre hak kazanır ki, buna mehr-i misil denir. Diğer yandan mehrin tamamının peşin olması şart değildir. Hepsi peşin olarak verilebileceği gibi bir kısmı peşin, bir kısmı daha sonra veya tamamı da daha sonra verilebilir. Peşin verilen mehre mehr-i muaccel, sonra verilmek üzere kararlaştırılan mehre mehr-i müeccel denir.

Yanıt Açıklaması: Nişan bozulduğunda kadına verilen mehir ve takılar geri alınır. Çünkü bunlar evlilik akdinin gereklerindendir ve evlilik olmadığından geri verilmesi gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sünnet, terk edilmesi yasaklanmamakla birlikte yapılması iyi görülen ve dinde izlenegelen bir gelenek haline gelmiş fiillerdir. Buna ezan, cemaatle namaz kılma, abdest alırken ağza su verme ve namazların müekked sünnetlerini örnek verebiliriz.

Yanıt Açıklaması: Bu alana giren başlıca bölümler şunlardır: Kitâbu’l-Cinayât (öldürme ya da yaralama/müessir fiiller bölümü). Kısas konusu genellikle bu bölümde ele alınır. Kitâbu’l-hudûd (had cezaları bölümü), zina suçu ve cezası (haddu’z-zinâ), namusa iftira suçu ve cezası (haddu’l-kazf); hırsızlık suçu ve cezası bölümü (haddu’s-serika), dinden dönme suçu ve cezası (haddu’r-ridde) gibi alt bölümlerden oluşur. Kitâbu’l-meâkil (âkile sistemi bölümü).

Yanıt Açıklaması: İslam hukukçularının ihtilafının temel sebebini, ihtilafa ve farklı anlayışlara açık bir alanın bulunması ve hukukçuların bu alanın doldurulmasına yönelik farklı metodolojilere sahip olmaları teşkil etmektedir. Bu alanlar yukarıdaki şıklarda ifade edilmiştir. Ancak tüm anlayışalar Sünneti önemli bir kaynak olarak kabul etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Cevaplar içinde sadece İbaha kelimesi usulcülere bir teklif hükmüdür. Diğer cevaplar Hanefilere göre teklif

Yanıt Açıklaması: Sınırlı milk birden çok farklı hak türünü içine alır. Kendi içinde şu gruplara ayrılır:   a. Bir eşyanın sadece menfaatlerini içerin milk (milku'l-menfaa bilâ ayn). Mülkiyet hakkından sonra milk’in en yaygın kısmı olan bu hak türünde hak sahibi, başkasına ait bir eşyayı kullanma ve ondan istifade etme hakkına sahiptir. Eşyanın ayn’ı başkasına ait olduğu için ayn üzerinde bir yetki söz konusu değildir. Menfaatler, bir eşyanın ayn’ından müstakil olarak hak konusu olarak düşünülmektedir. Özellikle irtifak hakları bu grupta yer alır.  b. Sadece ayn üzerinde kurulu olup menfaatleri içermeyen milk (milkü'l-ayn bilâ menfaa). Buna çıplak mülkiyet de denilir. Bir eşyanın tüm menfaatleri bir başkasına ait ise, mal sahibinin bu eşya üzerindeki mülkiyeti böyledir.  c. Bir eşyanın aynını elinde tutma ve zilyetliğinde (yed) bulundurma konusundaki milk (milku’l-habs ve’l-yed). Hanefîlere göre rehin hakkı bu tür bir aynî haktır.