Hadis Tarihi ve Usulü

Yanıt Açıklaması: Mutezile ve B seçeneğinde adı geçen Hâricîler dışında, A, C, D ve E seçeneklerinde bahsi geçen mezheplerde dahil olmak üzere bütün Ehl-i sünnet mezhepleri ister yakîn isterse zan ifade etsin âhâd haberle amel etmenin zarureti konusunda hemfikirdirler.

Yanıt Açıklaması: Bütün özelliklerini ortak olmasına rağmen Sahih hadis ile Hasen hadis arasındaki fark, hasen hadiste ravilerden birinin veya bir kaçının zabt sıfatının tam olmamasıdır. Ağır zabt kusurları hadisi zayıf derecesine düşürür.

Yanıt Açıklaması: Tespit edilebildiği kadarıyla mütevâtirin çeşitlerinden bahseden ilk âlim İsa b. Ebân’dır (ö. 221/835). Burada mütevâtir kavramıyla sadece hadisçilerin değil, aynı zamanda kelâm ve fıkıh usûlü âlimlerinin de ilgilendiğini bilmek gerekir.

Yanıt Açıklaması: Saîd b. el-Müseyyeb, Kâsım b. Muhammed, Urve b. Zübeyr, Hârice b. Zeyd Fukahâ-i seb’a olarak kabul edilirler. Ebû Osman en-Nehdî ise muhadramûn olarak kabule dilir.

Yanıt Açıklaması: Tespit edilebildiği kadarıyla mütevâtirin çeşitlerinden bahseden ilk âlim İsa b. Ebân’dır (ö. 221/835). Mutezile mezhebinin kurucusu Vâsıl b. Atâ’dan (ö. 131/748) itibaren itikâdî mezheplerin tartışmalarında mütevâtir haberin kapsamı ve bilgi değeri önemli bir yer işgal etmiştir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Başka bir hadise veya dinen makbul bir delile/bilgiye zıt olan, çelişen hadise denir. Gerçekten Hz. Peygamber’e ait bir hadis ile kesin olan diğer dini deliller ve bilgiler arasında gerçekte bir zıtlık mümkün değildir. Çünkü Hz. Peygamber kesin ve geçerli olan dînî bilgilerle çelişen şeyler söylemez. Dolayısıyla böyle bir durum varsa bunun bir izahı olmalıdır. Böyle bir durumda başlıca dört ihtimalden biri söz konusu olabilir: Nesh, Tercîh, Te’vîl, Tevakkuf.