Hadis Tarihi ve Usulü

Yanıt Açıklaması: Bütün rivayetlerinde lafızları aynı olan yani, Hz. Peygamber’in ağzından çıktığı şekilde bize ulaşan hadislere Lafzî Mütevâtir denir.

Yanıt Açıklaması: Merdûd Hadisler konusu incelendiğinde doğru seçeneğin “Zayıf hadis” olarak anıldığı görülebilecektir.

Yanıt Açıklaması: Cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Arapça’da münker, yadırganan, karşı çıkılan, reddedilen, benimsenmeyen, tepki ile karşılanan, hoş görülmeyen, doğru bulunmayan gibi anlamlara gelir. Ma‘rûf ise münkerin zıt anlamlısıdır. Yani doğru bulunan, benimsenen, kabul gören demektir. Hadis ilminde ise zayıf bir râvînin kendisinden daha iyi durumda olan râvîye aykırı bir şekilde rivayet ettiği hadîs demektir.

Yanıt Açıklaması: Bir hadisin hocadan hangi metotla alındığını gösteren terim Edâ siğası ya da rivâyet lafzıdır.

Yanıt Açıklaması: Zayıf Hadis bölümünde de belirtildiği üzere amellerin fazileti hakkında zayıf hadisle amel edilebileceği görüşünde olan âlim “Müslim” dir.

Yanıt Açıklaması: Münâvele sözlükte, bir nesneyi eliyle vermek mânasına gelmektedir. Terim olarak, hadis hocasının hadislerini ihtiva eden kitabını rivâyet etmesi için talebesine elden vermesi veya kitabın kendisine ait olduğunu ifade etmesi demektir.

Yanıt Açıklaması: Allah Teâlâ “Allah’a karşı ancak âlim kulları gerçek anlamda saygı duyar” (35Fâtır, 28) ve “De ki: Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?” (39Zümer, 9) meâlindeki âyetlerden anlaşılacağı üzere ilmin önemini vurgulamış; Hz. Peygamber de, ashabını ilim öğrenmeye ve öğretmeye teşvik etmiştir. Bu konudaki şu hadislere göz atalım: “Allah, kim içn hayır dilerse, onu dinde fakîh (ince anlayış sahibi) yapar” (Buhârî, İlim, 14) “Her kim ilim öğrenmek üzere yola koyulursa, Allah ona cennete giden yolu kolaylaştırır” (Buhârî, İlim, 10) “Şu üç zümre kıyamet gününde şefaat eder: Peygamberler, âlimler ve şehitler” (İbn Mâce, Zühd, 38) “Şu iki kimseden başkasına gıpta edilmez: Allah’ın mal verip hak yolda harcamayı nasip ettiği kimse ve hikmet verip onunla hükmetmeye ve onu öğretmeye muvaffak kıldığı kimse” (Buhârî, İlim, 15)

Yanıt Açıklaması: Dârimî, İbn Huzeyme, İbn Hibbân ve Hâkim Horasan ve Mâverâünnehir bölgesinde yetişmiştir.

Yanıt Açıklaması: Müslümanlığın kısa süre içinde yayılması bazı kesimlerin maddi manevi zarara uğramasına neden olmuştur. Bu kişilerce uydurma hadisler ortaya atıldığı bilinmektedir. Hadisin Müslümanlar nazarında değerinin yüksek olması ilk dönemlerden beri çeşitli hadislerin uydurulmasına neden olmuştur. Ayrıca kendi ırk ve mezhebini üstün, düşman gördüklerini ise kötü göstermek isteyenlerin de hadis uydurdukları bilinmektedir. Bazı cahil Müslümanlar ise İslam’a hizmet ettikleri düşüncesiyle hadis uydurmuşlardır. Ancak başlıca gerekçeler içinde Arap dilini bilmiyor olmanın bir hadis uydurma gerekçesi olduğuna dair bir bilgi bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yazıyla hadis metinlerinin artması ehil olmayanların da hadis ilmine el atmasına neden olmuştu. Hadis alimleri doğrudan yazılı kaynaklardan hadis rivayet edenleri sahafi olarak adlandırmıştır. Sahabe Hz. Muhammed’i görmüş, onunla arkadaşlık etmiş kişiler için kullanılan bir terimdir. Muhaddis hadis bilimiyle uğraşan kişiler için kullanılır. Talebe öğrenci, Ravi ise rivayet eden anlamlarına gelir.

Yanıt Açıklaması: En ağır cerh lâfızları: insanların en yalancısı, uydurmacılıkta son nokta, yalanın elebaşlarından biri, yalan kaynağı, yalancılığı dillere destan olarak ifade edilir.

Yanıt Açıklaması: Soruda bahsi geçen kitabın yazarı C seçeneğindeki Nâsıruddîn el-Elbânî’dir. Nâsıruddîn el-Elbânî, kendince zayıf saydığı Ebû Davûd’un Sünen’inde bulunan hadislere dair “Za‘îfü Sünen-i Ebû Davûd” adlı kitabı yazmıştır.

Yanıt Açıklaması: Hadisin kalabalık bir topluluk tarafından rivayet edilmesi ve bu topluluğun her nesilde tevatür sayısının altına düşmemesi gerekir. Bu kalabalığın yalan üzerine birleşmelerinin aklen ve adeten mümkün olmaması bir diğer şarttır. Haberi nakleden kişilerin o haberi bizzat kaynağından işitmeleri veya olayı kendi gözleriyle görmeleri gerekmektedir. E seçeneğinde verilen tanım ise haber-I vahid hadis tanımıdır.

Yanıt Açıklaması: Zayıf hadisteki kusurlar râvîsinin adalet eksikliğinden veya hafızasının zayıflığından kaynaklanabilir.

Yanıt Açıklaması: Râvînin yalancılığı (kezzâb), yalan söylemekle itham edilmesi (müttehem bi’l-kizb), çok hata yapması (fuhş-i galat), fıskı ve hadisin şâz olması aşırı cerh sebebi Kabul edilmiş ve bu tür hadislerin zayıflığı şiddetli zayıflık olarak nitelendirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Hz. Ömer döneminde fethedilen Kûfe, birçok sahâbînin yerleşip vatan edindiği yer olmuştur. Hz. Ali’nin hilâfetinde Medîne yerine hilâfet merkezi yapılınca kısa sürede bir ilim ve kültür merkezi haline geldi.

Yanıt Açıklaması: Hadis tarihindeki önem sırası şü şekildedir; Sahabe, Tabiun ve Muhadramun.

Yanıt Açıklaması: Sika ve Zayıf Râvîlerle İlgili Ricâl Kitapları bölümü incelendiğinde İbn Hacer’in Tehzîbü’l-Tehzîb’ine bakılması en uygun olur.

Yanıt Açıklaması: D seçeneğinde verilen Muennen, senedindeki iki veya daha çok râvî arasında bulunan hadistir ve senedin özelliklerine göre sınıflandırılan hadis türlerindendir. A, B, C ve E seçeneğinde belirtilen hadisler ise senedi veya metninin müşterek özelliklerine göre sınıflandırılan hadislerdendir.