Hadis Tarihi ve Usulü

Yanıt Açıklaması: Mevzû haberlere hadis denmesinin sebebi uyduranın onun hadis olduğu iddiası ile şeklen bir sened ve metninin olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Kezzâb, râvînin yalancılığını gösteren terimlerden biridir.

Yanıt Açıklaması: Hocalık ehliyetine riayet hocanın uyması gerekenlerdendir.

Yanıt Açıklaması: Hicrî birinci yüzyılda hadisler genellikle şifahî olarak rivâyet edilmekteydi. Hicrî ikinci asırdan itibaren ise hadislerin yazılı rivâyetine geçilmiş ve hadis rivâyetinde yazı hâkim olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Hz. Peygamber’in vefatının üzerinden henüz yarım asır geçmeden Hicaz merkezli İslâm coğrafyası fetihlerle dört yöne alabildiğince genişliyor, Resûlüllah’a öğrenci olmuş sahâbîler halîfeler tarafından, fethedilen ülkelere değişik görevlerle gönderiliyordu. Vahyin canlı şâhitleri olan bu nesil mensupları, gittikleri yerlerde ilgi odağı oluyor, ilim meraklıları uzak, yakın demeden buralara gelip onlardan nebevî bilgi mirasını almaya çalışıyorlardı. Kısa sürede birer ilim merkezi haline dönüşen bu yerler, İlim Merkezleri veya Hadisin Coğrafî Merkezleri olarak adlandırılır. Bu yerler; Medine, Mekke, Şam, Küfe, Basra, Bağdat, Cezire, Yemen, Mısır, Mağrip ve Endülüs, Horosan ve Maveraünnehir’ dir.

Yanıt Açıklaması: Sened veya metnine, aslında bulunmayan bir şey eklenmiş hadise verilen isim olan E seçeneğindeki Müdrec soruda verilen özelliklere göre sınıflandırılan hadislerdendir. A, B, C ve D seçeneklerindeki hadisler ise Merdûd hadislerdir.

Yanıt Açıklaması: Rihleler nesiller arasında güçlü bir iletişim kurulmasını ve hadislerin sonraki nesillere aktarılmasını sağlamış, Sahâbe döneminden itibaren başlayan hadis için yapılan yolculuklar V. (XI.) yüzyılda önemli ölçüde sona ermiştir.

Yanıt Açıklaması: İcâzete konu olan ve rivayetine izin verilen hadis, sahife veya kitaba ise mücazün bih denmektedir. Muayyen icazet, hocanın talebesine rivayetlerinin yazılı olduğu belli bir kitabı rivayet etmesi için izin vermesidir. Mümeyyiz ise temyiz yeteneğine sahip olan kişidir. İcâzet veren hocaya müciz, icazet isteyen öğrenciye müsteciz veya mücazün leh denir.

Yanıt Açıklaması: Zabtı Bozan Kusurlar incelendiğinde verilen seçenekler arasından “vehim”’in zabt kusuru olduğu söylenebilir.

Yanıt Açıklaması: Zayıf teriminin önce güvenilir olmayan râvîleri nitelemek üzere sonra da hadisin kendisi için kullanıldığı söylenebilir. Dini konularda delil olarak kullanılan makbul olan  hadis çeşidide hasen hadislerdir.Bu şartlara uymayan hadislere zayıf hadis adı verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Tanımından da anlaşılacağı üzere mütevâtir hadis için başlıca üç şart gerekmektedir: 1. Hadisin kalabalık bir topluluk tarafından rivayet edilmesi ve bu topluluğun her nesilde tevatür sayısının altına düşmemesi. 2. Bu kalabalığın yalan üzerine birleşmelerinin aklen ve âdeten mümkün olmaması. 3. Haberi nakleden kişilerin o haberi bizzat kaynağından işitmeleri veya olayı kendi gözleriyle görmeleri.

Yanıt Açıklaması: Hadis ilminde, birbirlerine zıt olmakla beraber birini diğerine tercih imkânı bulunmayan hadîslerden her birine Muzdarib denir.

Yanıt Açıklaması: Buhârî, zabt imtihanının en meşhur örneğidir. Bağdad’a geldiğinde yörenin önde gelen muhaddisleri tarafından sened ve metinleri birbirine karıştırılmış yüz kadar hadis kendisine arz edildiğinde, herbir senedi ait olduğu metne yerleştirerek rivâyetleri düzeltmiş, böylece çevresinin takdirini kazanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Er – Risale adlı eser imam Şafii’nin ünlü eseridir.

Yanıt Açıklaması: İlim Adalet kusurlarının içinde yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hadis öğrenmek amacıyla yapılan yolculuklara rihle fî talebi’l-hadîs adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Müdelles Arapça’da alaca karanlık anlamına gelen d-l-s kökünden gelir. Karartılmış, kusuru gizlenmiş, üzeri örtülmüş gibi anlamlara gelir. Hadis ilminde, bir kusuru veya ekseriya hoş görülmeyen bir özelliği gizlenerek onun bulunmadığını zannettirecek şekilde rivayet edilmiş olan hadîs demektir. Hadisi bu şekilde rivayet etmeye ise tedlîs denir.

Yanıt Açıklaması: Mükâtebe sözlükte, yazışmak, mektuplaşmak manasına gelmektedir. Terim olarak ise, hadis hocasının rivayet hakkı bulunan hadislerinin tamamını veya bir kısmını yakında ya da uzakta bulunan bir kimseye yazıp göndermesidir. Hoca göndermek istediği metni bizzat kendisi yazabileceği gibi başkasına da yazdırabilir.

Yanıt Açıklaması: Sened veya metnine, aslında bulunmayan bir şey eklenmiş olan hadîse Müdrec hadis denir.

Yanıt Açıklaması: Bu siğa semâ’ , kırâat , icâzet , münâvele ve vicâde metotları ile ilgili kullanılmıştır.