İslam Sanatları Tarihi

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Camide ibadet esnasında şekillenen mûsiki olup, gerek ibadet sırasında gerekse ibadet öncesi ve sonrasında ortaya çıkan çoğunlukla irticâle dayalı (önceden bestelenmemiş, doğaçlama) ses mûsikisinden ibaret olan musikiye "cami musikisi" denir. Doğru cevap "b" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İslâm âleminde ilk mûsiki nazariyesi eseri yazan Yûnus el-Kâtib' dir.

Yanıt Açıklaması: İsla^m minyatür sanatının en önemli gelişme safhalarından biri Safevi^ler döneminde gerçekleşmiştir. Resim konusundaki hoşgörülü anlayışlarıyla minyatür sanatının gelişmesine katkıda bulunan Safevi^ hükümdarları sanatka^rların çeşitli sanat alanlarında eserler ortaya koymasına destek ve imka^n hazırlamışlardır. Safevi^ minyatür ekolü Türkmen ve Herat üslu^bunun etkisiyle oluşmuştur. O¨zellikle S¸ah I. Tahmasb’ın saltanatı yıllarında Tebriz saray atölyesi Bihzad’ın yönetiminde en faal ve en değerli eserlerin verildiği bir sürece girmiştir. Bu devrin ünlü ustaları arasında öne çıkan Sultan Muhammed, A^ga^ Mi^rek ve S¸eyhza^de gibi sanatka^rlardır. Sa‘di^-i S¸i^ra^zi^’nin Külliya^t’ı, Firdevsi^’nin S¸a^hna^me’si, Niza^mi^’nin Hamse’si bu ekolün günümüze ulaşan en zarif, göz alıcı eserleri arasındadır. Matrakçı Nasuh Osmanlı Dönemi sanatçısıdır. Doğru cevap d'dir.

Yanıt Açıklaması: Kanûnî dönemine özgün üslûbuyla katkıda bulunan nakkaş Matrakçı Nasuh’tur. Kaleme aldığı tarihî konulu eserleri, figürsüz manzaralar ve topoğrafik kent görünümleriyle resimlendiren Matrakçı Nasuh’un ilk eserlerinden biri, Târîh-i Sultan Bayezid adını taşır. Eserdeki II. Bayezid döneminde fethedilen on kalenin tasvirleri, sanatçının üslûbunu yansıtan ilk resimleridir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Devleti'nin ikinci başkenti Edirne'de XV. yüzyılın ikinci yarısında hazırlanmış Dilsuznâme, Külliyât-ı Kâtibi ve Ahmedî İskendernâmesi erken Osmanlı minyatür üslubunu temsil eden eserler arasında yer alırlar. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Selçuklu saray ve sivil yapılarında kullanılan çiniler, dinî yapılarda kullanılan çinilerden teknik, şekil, renk ve desen içeriği bakımından farklılık göstermektedir. Sivil yapılarda görülen çiniler daha çok perdahlı çinilerdir ve kompozisyonlarda çoğu zaman insan ve hayvan figürlerine yer verilmiştir. Dinî yapılarda düz renkli çinilerden kesilerek tertip edilmiş geometrik kompozisyonlar, yazı ve ileri derecede üslûba çekilmiş rûmî bezemeler kullanılmıştır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: En erken örneklerine Sultan III. Mesud Sarayı’nda rastladığımız kabartma, tek renkli sır altı çiniler XII ve XIV. yüzyıllar arasında, Sultâniye ve Sultanâbâd’da revaç bulmuş Rey, Cürcân ve Kâşân’da da benzer örnekler üretilmiştir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Eski Türk inançları doğrultusunda belirli zamanlarda yapılan törenlerde, dinî mahiyetteki mûsikinin önemli bir yeri vardı. Bu dönemde mûsiki şiirden ayrılmaz ve şairler törenlerin vazgeçilmez düzenleyicileri idiler. Tonguzlar’ın “şaman”, Altay Türkleri’nin “kam”, Kırgızlar’ın “bahşı”, Oğuzlar’ın “ozan” adını verdikleri ve şairliğin dışında sihirbazlık, hekimlik, rakkaslık ve mûsikişinaslık gibi birçok nitelikleri de bulunan bu kişilerin halk üzerinde büyük etkisi vardı. Bu kişiler, kendinden geçmiş bir halde birtakım hareketler yaparken, Türkler’in en eski çalgısı olan “kopuz” eşliğinde şiirler okurlardı.

Yanıt Açıklaması: Alt kaba bağlı olarak pek çok kitap kabında görülen beşgen şekilli kısım mıkleb adıyla bilinir. Mıkleb eskiden numara konulmadan bırakılan sayfaların arasına katlanıp yerleştirilerek, okuma sırasında nerede kalındığına işaret oluşturur. Ayraç gibi kullanılmadığı zamanlarda kitap gövdesiyle üst kap arasına kıstırılır. Mıklebin üstünde de kaptaki desen kalıpları aynen kullanılır. Fakat şemse kalıbı mıklebe sığmayacağı için ya kısmen aynı, yahut bir başka yuvarlak küçük kalıp basılır; buna mıkleb şemsesi denilir. Miklebin sağlıklı ölçüsü şudur: Üst kabın üzerine kapatıldığı zaman, çıkıntısı şemsenin tam ortasıyla buluşmalıdır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Bu tür kaplara murassa kaplar adı verilir. Bunları yapmak cildi yapan kişinin bir kuyumcuyla beraber çalışmasını gerektirir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: XVI. yüzyılın ikinci yarısında oluşan klasik tasvir üslûbunun yaratıcısıNakkaş Osman’dır. Bu üslûpta, Kanûnî döneminde var olan yüzey bezemeciliğinin önemini yitirdiği, sade zeminlerin tercih edilerek konu edilen olayların yalın bir anlatımla ve belgesel bir gerçekçilikle yansıtılmaya çalışıldığı görülür. Doğru cevap C'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Müzelerimizdeki Osmanlı dönemine ait fildişi kakmalı en eski eser, II. Bayezid dönemine ait 1505 tarihli Kur’an-ı Kerim mahfazasıdır.

Yanıt Açıklaması: XIV ve XV. yüzyıllarda Doğu Anadolu, Azerbaycan, İran ve Irak’ta hüküm süren Karakoyunlular ve Akkoyunlular döneminde geliştirilen ve Türkmen üslûbu denilen yeni bir tarz doğmuştur. Karakoyunlu minyatürlerinde figürler iri başlı ve tıknazdır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Kitabın boğaz adı verilen kalınlığı ölçüsünde genişliği bulunan kısım da, miklebi alt kaba bağlayan sertâbdır. Doğru cevap "d" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Konya Karatay Medresesi (1251), çini mozaik sanatında Selçuklular’ın ulaştığı yüksek seviyeyi gösterir. O¨zellikle kubbeye uygulanan geometrik tasarım, eşi bulunmaz bir şaheserdir. Doğru cevap b'dir.