İslam Sanatları Tarihi

Yanıt Açıklaması: Türk edebiyatında pek çok mi‘râciyye yazılmış ise de Türk din mûsikisinde mi‘râciyye denildiğinde akla, bestekâr-neyzen, Galata Mevlevîhânesi şeyhlerinden Osman Dede’nin (ö. 1729) mesnevî tarzında yazıp bestelediği “Mi‘râciyye” akla gelir. Osman Dede, kaleme aldığı mi‘râciyyesini segâh, müsteâr, dügah, nevâ, sabâ, hüseynî ve nişâbur makamlarında, her birine “hâne” denilen yedi bölüm halinde bestelemiştir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Cami ve tekke musikisinde ortak şekiller; ilahi, na't, sala, tevşih, meblid, mersiye ve kaside vb. şekillerdir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Sünnet düğünü şenliklerinin anlatıldığı s urnâ me türündeki resimli yazmalar, ilk kez III. Murad döneminde (1574-1595) hazırlanmıştır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Müslüman fetihlerinden sonra, İran'da Zerdüşt rahiplerinin elinde bulunan bazı resimli el yazmalarının, Müslüman sanatkarlara örnek teşkil etmiş olabileceği düşünülse de İslam minyatürlerini asıl etkileyenin Maniheizm olduğu kanaati daha yaygındır. Uygurların başkenti Hoço'da (Doğu Türkistan), Alman bilim adamı Albert von Le Coq tarafından ortaya çıkartılarak 1923 yılında yayınlanan Maniheist Uygur minyatürleri, figür tipleri ve kompozisyon anlayışı bakımından Selçuklu dönemi minyatürlerinin öncüleri olarak kabul edilir. Çin sanatının İslam sanatında minyatür alanına etkisi ise 13. yüzyılda İlhanlılar vasıtasıyla etki etmiş ve sınırlı kalmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Batı kitap cildi sırta yapı ş madan bombeli olarak bırakılır. Do ğ u’da ise deri sırt (dip) , kitap gövdesine yapı ş ık ve düzdür; herhangi bir yazı veya desen bulundu ğ una ender rastlanır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Soru değerlendirme sorusu olup,metin dikkatlice okunmalıdır

Yanıt Açıklaması: İstanbul’da Topkapı Sarayı, Türk ve İslâm Eserleri ve Deniz müzeleri ile Ankara’daki Etnografya Müzesi ve diğer bazı müzeler, Türk ahşap sanatının seçkin örneklerinin korunup sergilendiği mekânlar arasındadır. Doğru cevap "a" şıkkıdır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Mûsiki, halife saraylarına girmeye başlayınca, devlet adamları tarafından da mûsikiye ilgi arttı. Hatta halifeler bizzat mûsikiyle uğraşmaya, mûsiki âletlerini öğrenmeye başladılar. Bu dönemde şöhret olmuş pek çok okuyucu mevcuttu. Bunlar arasında Tuveys, Azzetü’l-Meylâ, Garîz, Saîd b. Miscah, İbn Muhriz, Ebû Saîd Cemîle, İbn Süreyc, Ma‘bed ve Delâl en önemlilerindendir.

Yanıt Açıklaması: İslam tarihinde Emeviler Dönemi'nde mimaride çini yerine mozaik kullanılmıştır. Daha sonraki devirlerde ise İslam ve Türk-İslam Dönemi yapılarında mozaik kullanımı azalmış ve yerini çini bezeme unsuruna bırakmıştır. Levha halindeki çini üretiminin ilk defa Sâmerrâ’da gerçekleştirildiği bilinmektedir. Mimari yüzeyde günümüze kadar ulaşan çini kullanımı ilk olarak Kayrevan’daki Sîdî Ukbe Camii’nin (670-862) mihrabında görülmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Bir kapta, şemse ve salbekin dışında tabii deri olarak bırakılan boşluktan sonraki dört köşeyi bağlayıcı nitelikte yer alan bölümlere köşebend denilir. Doğru cevap d'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Son zamanlarda “tasavvuf mu^sikisi” şeklinde de ifade edilen tekke mu^sikisi, “açık (cehri^) zikir yapan tarikatların zikirleri esnasında daha çok ritme dayalı, bazan bir veya birkaç enstrümanın da katılımıyla ortaya çıkan mu^siki” şeklinde tarif edilebilir. Türk dini^ mu^sikisi formları içerisinde yer alan ve hem camide hem de tekkede icra edilen ila^hi, na‘t, sala^, mevlid, tevşi^h, mi‘ra^ciyye, mersiye ve kaside şekilleri dışarıda tutulduğunda tekke mu^sikisi formları genel olarak Mevlevi^ a^yini, durak, şuğul ve nefes şeklinde sıralanabilir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Sülüs, hat sanatında genellikle ağzı 3 mm. genişliğindeki kamış kalemle yazılan kıta, beyit, kaside ve mushaf yazımında çok işlenmiş en eski yazı çeşididir. Kûfî gibi sülüs yazı da İslâm yazılarının kaynağı (ümmü’l-hat) olarak kabul edilmiş ve hat öğrenimine sülüs yazı ile başlamak gelenek haline gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: Son zamanlarda “tasavvuf mûsikisi” şeklinde de ifade edilen tekke mûsikisi, “açık (cehrî) zikir yapan tarikatların zikirleri esnasında daha çok ritme dayalı, bazan bir veya birkaç enstrümanın da katılımıyla ortaya çıkan mûsiki” şeklinde tarif edilebilir. Türk dinî mûsikisi formları içerisinde yer alan ve hem camide hem de tekkede icra edilen ilâhi, na‘t, salâ, mevlid, tevşîh, mi‘râciyye, mersiye ve kaside şekilleri dışarıda tutulduğunda tekke mûsikisi formları genel olarak Mevlevî âyini, durak, şuğul ve nefes şeklinde sıralanabilir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: İslâm dünyasında sistemli el yazması üretiminin, Abbâsî Halifesi Me’mûn’un zamanında (813-833) bazı Antik Dönem kaynaklarının Arapça’ya çevrilmesiyle başladığı belirlenmiştir. Yunanca’dan Arapça’ya yapılan bu çeviri faaliyeti IX. yüzyılda başlamış olmasına rağmen, günümüze ulaşabilen ilk minyatürlü el yazmaları XI. yüzyıl sonlarına aittir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Sultan I. Ahmed için Kalender Paşa tarafından düzenlenen I. Ahmed Albümü (TSMK, Bağdat Köşkü, nr. 408) günlük yaşam tasvirleriyle tek figür kadın ve erkek tiplerinin tasvir edildiği çok sayıda minyatür içerir.