İlk Dönem İslam Tarihi

Yanıt Açıklaması: Bizans İmparatoru’na elçi olarak Dıhye b. Halife el-Kelbî gönderilmişti. Dıhye mektubu imparatora Kudüs’te bulunduğu sırada ulaştırdı.

Yanıt Açıklaması: Hz. Peygamber altı yaşına geldiğinde annesi Âmine onu câriyesi Ümmü Eymen’le birlikte yanına alarak Yesrib’e (Medine) götürdü. Burada Nâbiga’nın evinde bir ay kadar misafir kaldılar. Hz. Peygamber’in daha sonra anlattığına göre o, yüzmeyi bu sırada evin yakınındaki bir gölette öğrendi.

Yanıt Açıklaması: Hz. Peygamber, vasiyeti özelliğini taşıyan ve en önemli hususları dile getirdiği bu hutbesinde, insan hayatının, malının ve namusunun mukaddes ve dokunulmaz olduğunu beyan etmiş; can, mal ve ırz emniyetinin önemini açıklamıştır. Toplum düzenini bozan, can, mal ve ırz emniyetini ortadan kaldıran Câhiliye devrinin içki, kumar, faiz ve kan davası gibi bütün kötü âdetlerinin kaldırıldığını bir kere daha ilan etmiştir. Bu yanlış inançların yerine insanların insan olma açısından eşit olduklarını, bütün insanların Hz. Adem'den, onun ise topraktan yaratıldığını hatırlatmıştır. Mü'minlerin kardeş olduğunu; erkeklerin kadınlar üzerinde hakları olduğu gibi, kadınların da erkekler üzerinde hakları bulunduğunu vurgulamak suretiyle toplumda dirlik ve düzeni sağlayan üstün değerleri dile getirmiştir. Kısaca insanlığın birinci derecede dikkate alması gereken temel ilkeleri özetlemiştir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Daha önce zikredildiği üzere Kur’ân-ı Kerim’de Hz. İbrahim ve oğlu Hz. İsmail’in Kâbe’yi inşâ ettikten sonra yaptıkları duâya da yer verilir ve Hz. Peygamber’in onların soyundan geldiğine işaret edilir.

Yanıt Açıklaması: Kaynaklarda yer alan ve tarihçiler tarafından ihtiyatla karşılanan diğer rivayetlere göre Hz. Peygamber’in doğduğu gece Medâin’deki Sâsânî sarayının on dört burcu yıkıldı. Mecusi İranlıların bin yıldan beri yanan ateşgedeleri sönüverdi. Sâve gölünün suyu çekildi. Semâve vadisini sel bastı. Bazı yahudi alimlerinin de o gece bir yıldızın doğduğunu görünce âhir zaman peygamberinin dünyaya geldiğini söyledikleri, bazılarının ise “Artık İsrailoğullarından peygamberlik gitti; ellerinden kitapda çıktı” şeklinde hayıflandıkları nakledilir. Doğum gecesi Kâbe içindeki putların yıkıldığı da rivayetler arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Hz. Peygamber Uhud şehitlerini, elbiseleri ile ve yıkanmadan defnedip aynı gün Medine'ye döndü. Müslümanlar yaralarının tedavisi ile meşgul olmaya başladılar. Yaralı olan Hz. Peygamber ertesi gün sabaha doğru, hem düşmanın baskınını önlemek hem de Müslümanların zayıf düşmediğini göstermek maksadıyla Kureyş ordusunu takip etmeye karar verdi. Sadece Uhud'da bulunmuş olanlara katılma iznini verdiği beş yüz kişilik bir orduyla Medine'ye sekiz mil uzaklıktaki Hamrâülesed'e kadar giderek burada beş  gün konakladı. Takip edildiğini anlayan müşrik ordusu geri dönmeye cesaret edemeyerek Mekke'ye doğru yoluna devam etti. Hz. Peygamber Hamrâülesed'de bulundukları beş gün boyunca Müslümanların sayısını kalabalık göstermek ve düşmanın kalbine korku salmak için geceleri ateş yaktırdı. Yakılan beş yüz ateşin alevleri çok uzak mesafelerden görülebiliyordu.

Yanıt Açıklaması: Hz. Peygamber, hicretin ilk yılında gerçekleştirdiği hukukî düzenleme ve hayata geçirdiği Medine sözleşmesiyle, Medine’de bağımsız bir İslâm devleti kurdu. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Hz. Ali bayramın birinci günü Minâ'da Tevbe sûresinin ilk âyetlerini okuduktan sonra müşriklere dört maddelik şu ültimatomu açıkladı: Müşrikler bu seneden sonra Kâbe'ye yaklaştırılmayacaktır. Kâbe'yi çıplak tavaf etmek artık yasaklanmıştır. Mü'minlerden başkası cennete giremeyecektir.  Önceden yapılmış olan andlaşmalar, süresi doluncaya kadar bozulmayacak, daha sonra Müslüman olmadıkları takdirde can güvenlikleri kalkacaktır.

Yanıt Açıklaması: Kitâb", "Sahîfe" ve "Müvâdea", yani sulh antlaşması adını taşıyan belge, zamanımızda Medine Anayasası, Medine Vesîkası, Medine Belgesi ve Medine Sözleşmesi gibi isimlerle adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Peygamber Efendimiz’in Hz. Hatice ile evliliğinden iki erkek ve dört kız çocukları dünyaya geldi. Erkek çocukları Kâsım ve Abdullah, kız çocukları da Zeynep, Rukıyye, Ümmü Külsûm ve Fâtıma’dır. Hz. Peygamber’in Tayyib ve Tâhir adlı çocuklarından da bahsedilir. Bunlar bazan iki ayrı çocuk olarak zikredilirken, bazı kaynaklarda Abdullah’ın adları olduğu da nakledilir. Peygamber Efendimiz, ilk çocuğu Kâsım olduğu için geleneğe uyularak Ebü’l-Kâsım künyesiyle anılmıştır. Hz. Peygamber’in erkek çocukları Kasım ve Abdullah küçük yaşta vefat etmiş, kızları peygamberlik dönemine ulaşıp müslüman olmuş ve Medine’ye hicret etmişlerdir. Kâsım'ın nübüvvetten sonra vefat ettiğini kabul edenler de vardır. Resûlullah’ın Hz. Fâtıma’dan başka bütün çocukları kendisinden önce vefat etmiştir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Ahzâb Savaşı adıyla da bilinir. Kur’ân-ı Kerim'de yer alan Ahzâb sûresi bu gazveden bahseden ayetleri içerdiği için bu ismi almıştır. Ahzâb, hizb kelimesinin çoğuludur, "Ahzâb", Müslümanları ortadan kaldırmak için bir araya gelen grupları ifade eder. Bu savaşa, Medine çevresine savunma amaçlı hendekler kazıldığı için "Hendek Gazvesi" denilmiştir.

Yanıt Açıklaması: 111     Yine Hıristiyan olan Mısır Mukavkısı, İslâm’ı kabul etmese de, Hz. Peygamber’in elçisi Hâtıb b. Ebû Beltea’yı iyi karşıladı. Mısır harici diğer devletler İslam’ı kabul etmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Hicretten hemen önceki senelerde Medine'de Arap ve Yahudi kabileleri yaşamaktaydı. Doğru yanıt 'C'

Yanıt Açıklaması: Vehb b. Abdümenâf

Yanıt Açıklaması: Hz. Peygamber bir daha hac yapamadığı ve haccı esnasında ashâbıyla vedalaştığı için bu haccına “Vedâ Haccı” denilmiştir. Daha ziyade bu isimle meşhur olmakla birlikte, Hz. Peygamber’in ilk ve tek haccı olması dolayısıyla “Haccetü'l-İslâm”, hac esnasında hac ibâdetinin bütün hükümlerini ve rükünlerini açıklamış ve uygulamış olması bakımından “Haccetü'l-Belâğ”, İslâm ahkamının hac ibâdetiyle tamamlanmış olması dolayısıyla da “Haccetü'l-kemal ve't-tamam” adları verilmiştir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Büyük Bedir Gazvesi'nden önce dört gazve ve dört seriyye tertiplendi. Bunlardan Batn-ı Nahle Seriyyesi hariç diğerlerinde baskın yapılmadığı gibi çarpışma da meydana gelmedi. Birer ay arayla meydana gelen ilk üç seriye, şunlardır: 1- Hicretin 1. yılı ramazan ayında (Mart 623), yani hicretten yedi ay sonra Hz. Hamza kumandasında yapılan Sîfülbahr seferi. 2- Yine aynı yılın şevval ayında Ubeyde b. Hâris'in komutasındaki bir süvarî birliği tarafından gerçekleştirilen Râbiğ seferi. 3- Bundan bir ay sonra Zilkade ayında Sa'd b. Ebû Vakkâs başkanlığında düzenlenen Harrâr seferidirBedir Savaşı'ndan önce tertiplenen gazveler, Ebvâ, Buvât, Bedru'l-Ûlâ ve Zü'l-Uşeyre'dir. Hicretin ikinci senesinin safer ayında ilk askeri seferi olan Ebvâ gazvesinde Hz. Peygamber Veddan’a geldi ve Damre oğullarıyla karşılıklı saldırmazlık ve birbiri aleyhine bir üçüncü tarafa yardım etmemek üzere antlaşma yaparak onların tarafsız kalmalarını sağladı.

Yanıt Açıklaması: Milâdî 605 yılında, Hz. Muhammed otuz beş yaşlarında iken Kureyşliler Kâbe’yi tamire karar verdiler. Çünkü Kâbe yangın ve sel baskınına maruz kalmış ve zarar görmüştü. O zamanlar Kâbe fazla yüksek değildi ve üzerinde çatı yoktu. Bu nedenle kapı kilitlense bile hırsızlar içeri girebilirdi. Nitekim bir süre önce mabede hediye edilen değerli eşya ve paralardan oluşan hazineden bir miktar çalınmıştı. Kâbe tamir edilecekti, ancak malzemeye ihtiyaç vardı. O sırada bir Bizans gemisinin Cidde yakınlarındaki Şu‘aybe limanında karaya oturduğu haberi Mekke’ye ulaştı. Gemi Habeşistan’daki bir kilise tamirinde kullanılmak üzere mermer, kereste ve demir yüklü olup Bizans İmparatorunun emriyle Mısır’dan gönderilmişti. Velîd b. Mugîre ve arkadaşları Şu‘aybe’ye giderek geminin kerestelerini satın aldıkları gibi gemide bulunan marangoz ve inşaat ustası Bâkûm er-Rûmî’yi de Kâbe’nin tamiri için Mekke’ye davet ettiler. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Seçeneklerde belirtilenlerin hepsi ültimatom maddeleridir.

Yanıt Açıklaması: Ganimetlerin beşte biri beytülmale ayrıldı, kalanı gaziler arasında paylaştırıldı. Bütün askerlerin hisseleri dağıtıldıktan sonra, yeni Müslüman olmuş Mekke eşrafı ve diğer kabile liderlerine beytülmale ayrılan beşte birlik hisseden fazla miktarda pay ayrıldı.

Yanıt Açıklaması: Kusay’dan sonra da İslâm dönemine kadar devam eden bu hizmetler: Dârünnedve, Kıyâde, Livâ, Hicâbe, Sikâye, Rifâde'dir. Doğru cevap "C" şıkkıdır.