İslam Ahlak Esasları

Yanıt Açıklaması: Gazali’nin belirttiği üzere, ticaretle uğraşan kişiye, dünyevi çalışmaları ahiretini unutturmamalıdır. Yoksa kısa dünya hayatındaki kazancı, ebedi ahiret hayatı için zarara dönüşür. Ona göre, iyi bir tüccarın başarılı bir iş hayatıyla birlikte dinini de koruması ve ahiretini ihmal etmemesi için şu hususlara dikkat etmesi gerekir: 1) Ticarete başlarken, çoluk çocuğunun nafakasını helal kazançla temin etmek, kendisi için istediğini toplumdaki öteki kişiler için de isteyip onlara yardımcı olmak, kendi kazancıyla dinine yardımcı olmak ve benzeri tarzda iyi niyetler taşımalıdır. 2) Sanatında veya ticaretinde kifaye farzlardan bir farzı yerine getirmeye, o toplum için gerekli olan iş alanlarından birindeki bir boşluğu doldurmaya niyet etmelidir. 3) Dünya pazarını ahiret pazarına engel yapmamalıdır. 4) C¸arşı-pazarda da Allah’ı sürekli hatırlamayı ve anmayı sürdürmelidir. 5) Ticaret konusunda ölçülü olmalı, aşırı hırs ve istek içinde olmamalıdır. 6) Yalnız haramdan kaçınmakla yetinmemeli, şüpheli işlerden de uzak durmalı, fetvalar yanında kalbine de danışmalı ve kalbinin işkillendiği şeyden vazgeçmelidir. 7) Yaptığı her işin bütün safhalarını gözden geçirmeli, birgün hepsinden dolayı hesaba çekileceğini unutmamalıdır. Buna göre doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Ahlâk Güzelliği

Yanıt Açıklaması: Ahlâkî erdemler de insan ancak bir topluluk içinde yaşarken gerçekleşir. İnsan yalnız başına yaşarken erdemli olamaz. Çünkü iyilik ya da kötülük yapma imkânı yoktur. İnsan toplumsal bir varlık olunca, onun toplumda, başkalarına karşı uyması gereken birtakım ilkeler vardır. İşte bu ilkeler toplumsal ahlâk olarak adlandırılır. Bu ilkelerde din, ahlâk ve hukuk birbirine destek verir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: söz konusu cümleler Yunus Emre'ye aittir

Yanıt Açıklaması: Gazali, iş hayatında başkalarının zarar görmesi ile sonuçlanan haksızlıkları iki kısma ayırır: Zararı genele yansıyan haksızlıklar ve zararı sadece müşteri ile sınırlı kalan haksızlıklar. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Meziyet Kur'an'da çirkin ahlak için kullanılan terimlerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Dinimizde ibadetlerin amacı, “takvâ”dır. Aile bağı “neseb” kavramı ile dile getirilir. Anne ve baba ile çocuklar arasındaki bağı ifade eden nesebin kaynağı ise, meşru evliliktir. Sahih neseb, ancak meşru evlilik içinde meydana gelen doğum ile gerçekleşir. Aile bağının gücü, aile bireylerinin birbirine karşı sevgi ve saygıları yanında, görev ve sorumluluklarını yerine getirmeleriyle doğru orantılıdır. Diğer seçeneklerde verilenler de doğru olmadığına göre doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Evlilik her şeyden önce insanın doğal ve biyolojik bir ihtiyacıdır. Dine, ahlâka, toplumun örf ve âdetlerine uygun olan; bu ihtiyacın, zamanı gelince meşrû bir biçimde karşılanmasıdır. Klâsik ahlâk kitaplarımızda insan nefsinin üç gücünden bahsedilir: Arzu (şehvet), öfke (gadap) ve düşünme gücü. Arzu gücü, insandaki yeme-içme arzusu ve cinsel arzunun kaynağıdır. Bedenî varlığımızın ve neslimizin devamı bu güce bağlı arzularımız sayesinde gerçekleşir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Aile en küçük sosyal kurumdur. Ailenin temeli evlilik ile atılır. Evlenmek ve bir aile yuvası kurmak, insanın fıtrî bir ihtiyacıdır. Hayvanlar bile çoğunlukla bir aile ortamında doğar, yaşamını aile ortamında daha rahat bir şekilde sürdürür. Sağlıklı, huzurlu ve mutlu bir aile için evlilikte doğru eş seçimi son derece önemlidir. Dinimiz de evlenmeyi ve mutlu bir yuva kurmayı, hayırlı evlat yetiştirmeyi teşvik etmiştir. İnsan neslinin sağlıklı ve temiz bir şekilde devam etmesi, ancak evlilik sayesinde mümkün olabilir. Evlilik, insanın dinini ve namusunu korumada adeta bir kalkan görevi görür. Evlilikten amaç, sadece cinsel arzuların tatmini değil, hayırlı nesil yetiştirmek ve Allah’a yakınlaşmaktır. Kur’an-ı Kerîm evliliğin de amacının “takvâ” olduğunu ifade eder. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: bu tanımı yapan Aristo'dur.

Yanıt Açıklaması: Evin geçiminde katkı saplamak için bir işte çalışmak kadının eşine karşı görevlerinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Çünkü varlıkta birlik yetkinliği ve tamlığı dolayısıyla erdemi; çokluk, başkalık ve kargaşa ise istikrarsızlık, eksiklik, dolayısıyla rezileti en doğru ifadeyle zulmü gösterir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık dönemi, insanın hayatının son halkası, dünyaya ilgisinin azaldığı, bedenen zayıf düşmeye başladığı, bu nedenle ilgi ve saygıya ihtiyaç hissettiği bir dönemdir.

Yanıt Açıklaması: Maddî birikim

Yanıt Açıklaması: İş ahlâkı ilkelerini bilmenin ve onlara uymanın yararları sadece dini, ahlâki ve uhrevi hayatımız için önemli değildir; bunların yanında o, dünyevi hayatımız ve ekonomik başarımız için de son derece önemli ve yararlıdır. Dolayısıyla iş ahlakı ve etiği doğrudan kar maksimizasyonunu artırmaya yönelik değildir.

Yanıt Açıklaması: İslâm medeniyeti tarihi, hayrın kurumlaştığı ve herkesin yararına sunulduğu vakıf kurumlarıyla doludur.

Yanıt Açıklaması: Nimet İlkesi: “Yararlılık kuramı” ile bağlantılı olan ve çevreye bakışın, bilgi düzeyine göre farklılık göstermekle birlikte herkes tarafından anlaşılıp kabul edilecek olan en gerçekçi ve en yaygın ilkesi, çevremizdeki varlıkların bizim için birer nimet, ihtiyaçlarımızı karşılamaya ve kendilerinden istifade etmemize yönelik birer kaynak olduklarıdır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: İnsanlara

Yanıt Açıklaması: Klâsik ahlâk kitaplarımızda insan nefsinin üç gücünden bahsedilir: Arzu (şehvet), öfke (gadap) ve düşünme gücü. Arzu gücü, insandaki yeme-içme arzusu ve cinsel arzunun kaynağıdır. Bedenî varlığımızın ve neslimizin devamı bu güce bağlı arzularımız sayesinde gerçekleşir. Öfke gücü ise, manevî varlığımızı; kişiliğimizi, karakterimizi, değerlerimizi, kutsal bildiğimiz şeyleri korumaya yönelik olan güçtür.Düşünme gücü ise, insana özgü olan ve diğer iki gücü de kontrolü altına alması gereken güçtür Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ahlâk, çevrelerindeki varlıklarla ilişkilerinin insan onuruna yakışır düzeyde erdemli, sağlıklı ve huzurlu olabilmesi için insanlara yol gösterip rehberlik etmeye ve onların bu ilişkilerle ilgili ikilemli sorularına zararı, zulmü ve kötülüğü azaltıcı, buna karşın faydayı, şefkat ve merhameti ve iyiliği artırıcı tarzda cevaplar vermeye çalışan bir disiplinin ve insanlar arası etkinliğin adıdır. Doğru cevap D'dir.