İslam İbadet Esasları

Yanıt Açıklaması: Ağız dışı yoldan besleyici madde almak ve içine duman çekmek orucu bozup kazâyı gerektirir. Dişler arasında kalmış nohut tanesi kadar artığı yutmak orucu bozmaz ve mekruh kabul edilmez. Cinsel ilişki ise orucu bozup hem kazâyı hem de keffâreti gerektirir. Yemeği yutmadan sadece tadına bakmak eğer bir mazerete dayanmıyorsa orucu bozmaz ancak mekruhtur.

Yanıt Açıklaması: "İşlenen bir kusur veya günahtan dolayı hem ceza özelliği bulunan hem de Allah’tan bağışlanma dilemek maksadıyla yapılan bir tür malî ve bedenî ibadet"e "keffaret" denir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Allah’a şirk koşmaktan sonra, büyük günahlar gelir. Dinî literatürde kebîre (çoğulu: kebâir) denen büyük günahlar da, kendi aralarında bir derecelendirmeye tâbidir. Mesela Hz.Peygamber’e (s.a.) “Hangi günah, en büyüktür?” diye sorulunca şu cevabı vermiştir: “Seni yaratmış olan Allah’a ortak koşmandır.” Tekrar soruldu: “Daha sonra hangisi?” Şu cevabı verdi: “Komşunun hanımıyla zina etmendir.” Üçüncü defa soruldu: “Daha sonra hangisi?” Cevabı şu oldu: “Seninle yemeğini paylaşır korkusuyla çocuğunu öldürmendir.” (Buhârî, “Tevhid”, 40; Müslim, “İman”, 141). Namaz, oruç gibi farzları terk etmek, kumar, hırsızlık, yalan, iftira, cinayet gibi fiilleri yapmak da büyük günahlar arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Yerine getirilecek eylem bir ibadet olduğundan, ibadetlerin geçerliliği için aranan şu iki temel şart, adakta bulunan kimsede de aranmıştır: 1- Müslüman olmak, 2- Aklı başında ve bülûğa ermiş olmak. Buna göre deli gibi sürekli ya da ne dediğini bimeyen sarhoş gibi o sırada aklı başında olmayanlar ile küçüklerin adakları geçersizdir.

Yanıt Açıklaması: Bu ibadet asıl tarihsel hatırasını Hz. İbrahim ve oğlunda bulur. Rabbinden kendisine hayırlı bir çocuk lutfetmesini isteyen Hz.İbrahim’in bu duası kabul edilir ve kendisine yumuşak huylu bir erkek çocuk bahşedilir. Söz konusu çocuk, İslâm kaynaklarına göre Hz. İsmail, Yahudi kaynaklarına göre ise Hz. İshak’tır. Nice zaman sonra Hz. İbrahim, oğlunu rüyasında kurban ettiğini görünce bunun ilâhî bir emir olabileceğini düşünür ve konuyu oğluna açar. Oğlu da büyük bir teslimiyetle emredileni yapmasını söyleyince Hz. İbrahim onu kesmek üzere yatırır. İşte tam bu sırada, ilâhî bir ses, rüyasını doğruladığını ve samimiyet sınavını geçtiğini ona haber verir ve oğlunun yerine kesmesi için büyük bir kurbanlık hayvan indirilir (es-Sâffât 37/100-107). Kurban kesen bir Müslüman, Hz. İbrahim ile oğlu Hz. İsmail’in işte bu teslimiyet sınavındaki başarısını sembolik olarak tekrarlar ve adeta kendisinin de benzeri bir içtenlik ve bağlılık sınavına hazır olduğunu gösterir.

Yanıt Açıklaması: İki ay orucunun ardı ardına olması şarttır. Hastalık, yolculuk veya başka sebeplerle ara verilmesi halinde baştan tekrar başlanır. Ara vermeden önceki oruçlar nâfile yerine geçer.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Doğru seçenek B

Yanıt Açıklaması: Müslüman olmayanlar aynı zamanda ehli kitap da değilseler, onlarla evlenmek Müslüman erkek ve kadınlar için haramdır (bk. el-Bakara 2/221). Ehli kitap olan gayri müslimlere gelince, bunlardan kız almak câizdir yani Müslüman erkekler yahudi ve hıristiyan kadınlarla evlenebilirler (el-Mâide 5/5). Ancak Müslüman kadınlar, müşrik ve dinsizlerle vlenemeyecekleri gibi, yahudi ve hıristiyan erkeklerle de evlenemezler (bk. el-Bakara 2/221; elMümtehine 60/10). İslâm’dan önce zina ve geçici bir zaman için evlenme (nikâhu’l-müt’a) yaygındı. İlk Müslümanları tedricen bu âdetten uzaklaştırmak ve evlenme imkânına kavuşuncaya kadar kolaylık sağlamak üzere, Hz. Peygamber geçici evliliğe izin vermiş, sonra yasaklamıştır. Sahâbenin cumhûru son yasaklamanın sürekli olduğu görüşündedir. Ayrıntısına girmeden bu çerçevede şu fiillerin haram olduğunu hatırlayalım: Yabancı birisinin avret yerine bakmak, elle boşalma (istimnâ/mastürbasyon), üreme organından başka bir yerden cinsel birleşme, adet gören kadınla cinsel ilişkiye girme, zina, homoseksüellik, lezbiyenlik/sevicilik, yabancı (nâmahrem) olan karşı cins ile baş başa kalma (halvet), hayvanla cinsel ilişki, kadınsı veya erkeksi davranışlar. Dolayısıyla doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Mutlak yemin herhangi bir vakitle kayıtlı olmayan yemine verilen addır. Muvakkat yemin bir vakitle kayıtlı olan yemindir. alan yemin geçmişte veya şimdiki zamanda meydana gelen bir olay hakkında bile bile ve kasten yapılan yalan yemindir. Vaad yemin y erine getirilmesi kesin olarak kararlaştırılmış yemin anlamına gelir. Fevr yemini bir konuşmaya veya davranışa o anda cevap olmak üzere yapılan anlık yemindir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kurban olmayı engelleyen kusurlar aşağıda verilmiştir; 1- İki veya bir gözü kör, 2- Yürüyemeyecek kadar topal, 3- Kötürüm derecesinde hasta, 4- Kesim yerine gidemeyecek ölçüde zayıf ve düşkün, 5- Kulağının veya kuyruğunun tamamı veya yarısından çoğu kesilmiş, 6- Boynuzlarının birisi veya ikisi kökünden kırılmış, 7- Dili kesilmiş, 8- Dişlerinin tamamı veya çoğu dökülmüş, 9- Memelerinin başları kopmuş, 10- Doğuştan kulakları veya kuyruğu bulunmayan, 11- Ayağı kesilmiş olan.

Yanıt Açıklaması: Hanefîlere göre, deniz hayvanlarından yalnızca bütün türleriyle balık helaldir. Kendiliğinden ölmüş ve su üzerine çıkmış balıklar yenmez, çünkü el-Mâide 5/3 ve diğer ayetlerde geçen meyte (:leş) kavramı, balıklar için de geçerlidir. Dalga, taş, buzlar arasına sıkışma, havasızlık, suyun çok sıcak ya da soğuk oluşu, suyun çekilmesi, avlanma, başına sert cisimle vurma gibi sebeplerle ölen balıklar yenir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Maddi ve hakiki temizlik, beden, elbise ve namaz kılınacak yeri dolayısıyla çevreyi necâsetten temizlemektir. Dinen pis olarak kabul edilen maddi ve hakiki kirlilik çeşitli yollarla ve usûllerle giderilebilir. Fıkıh mezhepleri söz konusu usûller konusunda farklı görüş ve yaklaşımlar ileri sürmüşlerdir. Sosyal şartları ve ihtiyaçları dikkate alan Hanefî ve Mâlikî mezhebi, kolaylık ilkesine ağırlık vererek necâseti temizleme yolları konusunda daha müsamahalı davranmıştır. Şâfiî ve Hanbelî mezhebi ise, temizlik usûlleri konusunda daha sıkı şartlar getirmiştir. Maddi ve hakiki pislikten temizlenmek için önerilen yolları kısaca şöyle ifade edebiliriz: Su ile yıkama, suda kaynatma, ateşe sokma, silme, ovalama, kurutma, kazıma, üzerine toprak serpme, içindeki suyun tamamını veya bir kısmını boşaltma, kimyasal yapısını değiştirme (istihâle), tabaklama ve boğazlama. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Kur’ân’da ramazan ayında oruç tutmayı emreden âyetlerde hasta veya seferde (seyahat, yolculuk) olanlar bu hükümden istisna edilmiştir. İslâm dini, insandan gücünün yetmeyeceği veya onu önemli sıkıntılara düşürecek görevler istemez. İslâm’ın bu ilkesinden dolayı başta hastalık ve sefer olmak üzere ramazan ayında oruç tutmamaya izin veren bazı haller şunlardır: 1. Yolculuk 2. hastalık 3. Yaşlılık 4. Aşırı açlık veya susuzluk 5. Hamilelik veya emzirme 6. Savaş hali 7. Tehdit 8. Ziyafet Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Haram, Kitap ve Sünnet'te yapılmaması kesin ve bağlayıcı tarzda istenilen her şeydir. İslami usulle kesilmemiş, eti helal hayvanların tüketimi kesinlikle haramdır ve bütün Müslümanlar tarafından kaçınılmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Kıbleye karşı el bağlayıp ayakta durmaya Kıyam denir.

Yanıt Açıklaması: Kabe sol tarafa alınarak dönülür. Cevap C şıkkıdır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: “Ekmek Kur’ân çarpsın”; “Mushaf hakkı için”; “Peygamber hakkı için”; “Kâbe hakkı için”; “Anam avradım olsun”; “Çocuklarımın ölüsünü göreyim”; “Şart olsun” ve benzeri başka kalıplar, ülkemizin birçok bölgesinde örfün yemin anlamı verdiği kalıplardır.