Hadis

Yanıt Açıklaması: Senedli bilgi nakletme ve nakledilen haberin kaynaklarını vererek açıklama işine isnad adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bir râvinin güvenilir olup olmad ı ğ ı na karar vermek için yap ı lan inceleme ve çal ı ş malara hadis ilminde cerh ve ta‘dil ad ı verilir.

Yanıt Açıklaması: Aslında ahlâkî davranışların bireysel olanıyla toplumsal olanını açık ve net bir biçimde ayırt etmek pek de kolay değildir. Çünkü bu davranışların pek çoğu, bazen madalyonun iki yüzü gibi iç içe bir yapı arz ederken, bazen biri diğerine nisbetle öne çıkar. Sözgelimi bitki, hayvan gibi varlıklara karşı duyarlı ve saygılı olmak, daha ziyade bireysel bir nitelik taşırken, zararlı bir nesneyi yoldan kaldırmak, daha çok toplumsal davranış kalıplarına girmelidir. Yerleşik hayatın tercih edilmesi, Kâbe’ye yönelerek cemaat hâlinde namaz kılınması, hicretten sonra ensâr ile muhâcirler arasında kardeşlik (muâhât) tesisi, cuma namazı, oruç, hac ve kurban ibadetlerinin uygulanması, bayram günlerinin belirlenmesi, etnik kökenleri ne olursa olsun bütün Müslüman bireylerin bir bütün hâlinde toplanıp İslâm Ümmeti diye evrensel bir üst kimlikle tanınması, yolculuğa çıkan grubun içlerinden birisini emir tayini, özellikle sosyal nitelikli ihtilafların yasaklanması, İslâm’ın toplumsal karakterini gösteren örnekler arasındadır. Müslümanların birbirleri üzerindeki haklarını altı maddede özetleyen şu hadis de, söz konusu toplumsal karakteri perçinler: “Müslümanın müslüman üzerindeki hakkı altıdır: Karşılaştığın zaman selâm ver, seni dâvet ederse git, senden nasihat isterse nasihat et, aksırınca Allah’a hamdederse yerhamukellah de, hastalandığında onu ziyaret et, öldüğü zaman cenazesinin ardından git” (Müslim, Selâm, 5, hadis no: 5778).

Yanıt Açıklaması: Söz konusu karşılaştırma biçimi sünnetle karşılaştırma olarak bilinir.

Yanıt Açıklaması: Râvilerin ve senedin sika olması demek,güvenilir olması anlamına gelir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Hadislere farklı yaklaşım içinde olanlar, her şeyin Kur’ân’da beyân edildiği, hadislerin de Kur’ân gibi korunma güvencesinin olmadığı ve başlangıçta yazılmadığı, insanları sadece Kur’ân’a yöneltmek gerektiği, Hz. Peygamberin hüküm koyma yetkisinin bulunmadığı ve gaybı bilemeyeceği, hadislerin çelişkiler yumağı görüntüsü arz ettiği, Hz. Peygamber’in sadece vahyi aktaran bir konumu bulunduğu, hadislerin akıl ve bilimsel gerçeklere ters düştüğü, hadislerin zannî bilgi sunduğu, râvilerin güvenilir olmadığı gibi daha pek çok gerekçe ileri sürmüşlerdir.

Yanıt Açıklaması: Sünnet, dinde uygulama ve ahlâk haline getirilip izlenen yol ve hadislerde ifadesini bulan nebevî yöntemdir. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Seyyid Ahmed Han; Hint alt kıtasındaki İslami çağdaşlaşma hareketlerinin öncülerinden biridir.

Yanıt Açıklaması: Bu eser Kütüb-i Tis‘a’da yani Buhârî ve Müslim’in Sahîh’leri, Tirmizî’nin Câmi’i, Ebû Dâvûd, Nesâi ve İbn Mâce’nin Sünen’leri, Mâlik’in Muvatta’ı, Dârimî’nin Sünen’i ve Ahmed b. Hanbel’in Müsned’inde geçen hadisleri içermektedir.

Yanıt Açıklaması: İmrenme ve hayırda rekabet anlamındaki gıbta ise, başkasının sahip olduğu maddî veya manevî imkânın bekâsı yanında ona kendisinin de ulaşmasını arzulamak demektir. Gıbta meşru ve normal, haset ise haram ve anormal bir düşünce ve istektir.

Yanıt Açıklaması: İslâm fıkhı kaynaklarını Kur’ân ve sünnetten almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Allah Resûlü’nün böyle bir sözleşmeye risâletin tebliğinden sonra da katılmaktan geri durmayacağını açıklaması, o toplantıda alınan kararların İslâm’ın getirdiği açık hükümlerle bire bir uyuşması nedeniyledir ki bunun adı, en geniş tanımıyla el-emru bi’l-ma’rûf ve’n-nehyü ani’l-münker’dir. Dînin reddettiği çirkinliklerden insanları men etme; yani “münkerden nehiy”, Kur’ân’da mü’minlerin en önemli vasıfları arasında sayılır (Hacc 22/41). Sözkonusu sözleşmeyi anlatan rivâyet, İslâm toplumunun, “bünyesinde haksızlığı ve ahlâksızlığı barındırmamak” gibi hayâtî bir özelliğini dile getirmektedir. Toplumu oluşturan bireylerin zulüm karşısında tek yumruk olmamaları halinde, küçük çaplı menfaat çetelerinin kitlelerin huzur ve refahını tehdit edebileceğine, adâlet sistemini temelinden sarsabileceğine işaret etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Senedin ‘’muttasıl ‘’olması sened tenkidinin unsurlarından birisi olup, senedin kesintisiz ve sürekli olmasını ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Hadis alanında en geniş arama motorlarından birisi de Cevâmi‘u’l-kelim programıdır. Bu program, kullanıcısına Şâmile’de olmayan birçok imkân sunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kütüb-i tis daki tarîklerine işaret edilen hadisler bir arada değerlendiğinde ortak vurgunun Hz.Peygamberin kendilerinden  önceki kavimleri taklit konusunda ikazı görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Rivâyet hakkında edinilen bu bilgilerden sonra incelediğimiz hadisin sıhhati konusunda da Cevâmiü’l-kelim programı kullanışlı seçenekler sunmaktadır. Söz konusu bilgiler için öncelikle sayfanın ortasında bulunan إلى علم الدراية) ) kısmına girilmelidir. Bu bölümde ( الحكم على السند ) butonuyla isnadın sıhhatı hakkında bilgi edinilebilir. Ayrıca ( أسانيد ) butonuna basmak suretiyle hadisin diğer isnadlarını rakam ve şema ile görmek mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Margoliouth da İslâm hukuku üzerinde yoğunlaşmış ve İslâm hukukunun kaynağı olarak hadislerle ilgili birtakım iddialar dile getirmiştir. Goldziher gibi hadisleri sonraki dönemlerin ürünü kabul eden Margoliouth, bu kabulü nedeniyle bir hadisle karşılaşıldığında muhtemel hangi amaçla uydurulduğunun sorulması gerektiğini savunur. Margoliouth’a göre başlangıçta Kur’ân tarafından fesh edilmemiş câhiliye âdetleri için kullanılan “sünnet” kavramının Hz. Peygamber’in (s.a.v.) uygulamaları için kullanımı tedricen gerçekleşmiştir. O, bu süreci kolaylaştırmak için diğer bir deyişle Hz. Peygamber’le ilişkilendirildiği hâliyle sünnet yani Nebevî sünnete toplum nezdinde bir otorite kazandırmak için Hz. Peygamber’in “ismet” sıfatı ile gayr-ı metlüv vahiy anlayışının bir dogma olarak Kabul edildiğini iddia etmektedir. Margoliouth’un, iddialarının merkezinde İmâm Şafi‘î yer alır. Ona göre daha önce cârî olan toplumun sünnetini göz ardı ederek, Hz. Peygamber’in sünnetini onun yerine ikâme etme konusunda ilk kez çaba sarf eden, bu bakımından kendisinden sonra hukukun gelişimini etkileyen İmâm Şafi‘î olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Suyûtî adı geçen eserine mevzû/uydurma hadisleri almadığını belirtmektedir. Dolayısıyla eserde sadece sahih, hasen ya da zayıf hadisler bulunmaktadır. Bu durumu belirtmek için müellif her bir hadisin sonuna rumuzlar koymuştur.

Yanıt Açıklaması: Bir toplumun ahlâkî değerlere bağlı olup olmadığını, insanlara emniyet duygusu verip vermediğini, emânete riâyet edip etmediğini gösteren en önemli ölçütlerden biri, o toplumun sanat ve ticaret erbâbına hakim olan genel davranışlardır. Ticaret ahlâkının, en az ibadet kadar kulluk bilinci gerektirdiğine işaret eden bazı hadisler vardır. Bir yandan; “Helâl rızık peşinde koşmak farzdan öte farzdır” (Beyhakî, es- Sünenü’l-Kübrâ, İcâre 12, hadis no: 11475) buyuran Resûlullah (s.a.v.), diğer yandan “Dürüst tüccâr âhirette nebîler, sıddîkler ve şehidlerle beraberdir” (Tirmizî, Büyû’ 4, hadis no: 1209) müjdesi vererek, iş ve iktisad hayatına yönelik mânevî teşviklerde bulunmuştur.