Hadis

Yanıt Açıklaması: Nispeten nadir kelimeleri seçmek aranan hadise daha kolay ulaşım açısından önemlidir. Bir hadiste ilk bakışta dikkat çekici olan kelimeler tek başına hadis dışında da birçok yerde geçme ihtimali bulunmaktadır. Dolayısıyla bu durumda sadece bir kelime üzerinden arama yapmak yerine birkaç kelimeyi birlikte taratmak daha uygun gözükebilir. İsim ya da fiiller taratılırken mümkün olduğu kadar kök hallerinin yazılması sonuca daha doğrudan ulaşılması için önemlidir. Zira bir kelimeyi başındaki atıf harfi ya da sonundaki zamirle birlikte yazılması, sonuca ulaşmayı zorlaştırmaktadır. Bazı öğrencilerin Şâmile programına hadisin bir cümlesini hatta hadisin tamamını yazarak sonuca ulaşmaya çalıştıkları görülmektedir. Oysa bu şekilde bir hadisin bulunması oldukça zordur.

Yanıt Açıklaması: Ahlâk “İnsanın iyi veya kötü olarak vasıflandırılmasına yol açan manevî nitelikleri, huyları ve bunların etkisiyle ortaya koyduğu iradeli davranışlar bütünü” diye tanımlanır. İnsanın kendi iç dünyasından ve Allah ile olan ilişkilerinden doğan davranışlar bireysel ahlâk adını alır. Toplumsal ahlâk ise insanın diğer insanlara ve varlıklara karşı yapmakla yükümlü ve sorumlu olduğu görevler dizisini ifade eder. Sosyal ahlâk adı da verilen bu görevler, bireyin toplumla ilişkilerinden doğan ahlâkî fiiller, tutum ve davranışlar demektir. Aile, toplum ve devlet, söz konusu görev alanlarını oluşturur.

Yanıt Açıklaması: bütün şıklar bir hadisin sened metni için gereklidir

Yanıt Açıklaması: Kur’ân ve Sünnet’i anlamanın ve aralarındaki ilişkiyi en doğru şekilde kurmanın yolu tefsir, hadis ve fıkıh bilginlerinin  ortaya  koyduğu  usûller  ve  esaslara  göre  hareket  etmekten  geçer. Zira usûle riayet edilmemesi doğru sonuca varılmasını da engelleyecektir. Çağımızda anlama konusundaki farklılıklar, usûle dair gerekli ilmî alt yapı eksikliklerinden kaynaklanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Adi geçen eser İmam Nevevî'ye aittir.

Yanıt Açıklaması: Hz. Peygamber (s.a.v.), bir hadisinde ilmin Allah taraf ı ndan çekilip al ı nmayaca ğ ı n ı bunun yerine âlimlerin ölmesiyle ilmin câhil kimseler taraf ı ndan temsil edilece ğ ini aç ı klamaktad ı r.

Yanıt Açıklaması: Bir hadisin sahih olup olmadığıyla ilgili yapılan teknik hüküm verme işlemine tashih adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Rabguzi^’nin (v. 1310) Kısas-ı Enbiya^’sı, Türklere müslümanlığı ve İsla^m peygamberini anlatan ilk eserler sayılır.

Yanıt Açıklaması: (Müellif dedi ki:) Bize İsmail b. Ebî Üveys tahdîsen, o da Mâlik’ten tahdîsen o da Hişâm b. Urve’den o da babasından o da Abdullah b. Amr b. As’tan naklen Allah Resûlü’nun şöyle buyurduğunu haber verdi: Allah ilmi, çekip almak süretiyle kullar arasından kaldırmaz. Ancak âlimleri öldürmekle ilmi kaldırır. Sonunda hiçbir âlim kalmaz ve insanlar câhilleri  kendilerine baş edinirler. Bu kimselere soru sorulur, onlar da bilmeden cevap verirler. Böylece hem kendileri sapar hem de insanları saptırırlar. (Buhârî’nin râvisi) Firebrî dedi ki: Bize Abbas tahdîsen o da Kuteybe’den tahdisen, o da Cerîr’den tahdîsen o da Hişam’dan naklen bu hadisin benzerini rivâyet etti (Buhârî, İlim 34, hadis no: 100).

Yanıt Açıklaması: Hadisler Türk kültüründe sinema alanında yaygınca kullanılmamıştır.

Yanıt Açıklaması: Hadis, sened ve metin olmak üzere iki temel unsurdan oluşur. Sened, metni birbirlerinden belli usullerle almak ve rivâyet lafızlarıyla nakletmek suretiyle bize kadar ulaştıran râviler silsilesinin adıdır. Metin ise senedin sonunda râvilerin naklettikleri sözlü kısımdır. Hadisi hocadan belli metodlarla alıp öğrenmeye tahammül, belli rivâyet lafızlarıyla nakletmeye de edâ denilmektedir. Seneddeki râvinin hadis naklederken kullandığı “bize hadis nakletti”, “ bize haber verdi”, “/işittim ki” gibi lâfızlar, râvinin hadisi hangi yollarla alıp naklettiğini gösterir. Hadis denince öncelikle Hz. Peygamber’e ait söz, fiil ve takrirlerin (onaylar) oluşturduğu metin kısmı anlaşılır. Buna merfu hadis denir. Bununla birlikte sahâbe ve tâbiûnun söz, fiil ve görüşleri de kayıtlı olarak hadis diye isimlendirilir (mevkuf hadis, maktû hadis gibi).

Yanıt Açıklaması: Hal tercümesi kitabı olarak yazılan tabakat, aynı çağda yaşamış,aynı bilim dalıyla uğraşmış,aynı mezhep ve tarikatın üyesi olan kişilerin hayatlarını anlatan Biyografi kitaplarıdır.

Yanıt Açıklaması: Bütün şartları taşıdığı halde râvilerinden birinde hafif bir zapt kusuru bulunan hadis hasen olarak isimlendirilir

Yanıt Açıklaması: Müslim ra^vilerin birbirleriyle muasır olmalarını, başka bir ifadeyle görüşmüş olma imka^nını yeterli görmüştür. Buna da mua^seret denmiştir.

Yanıt Açıklaması: Hadis âlimleri bir hadisin sahih yani sağlam ve kabul edilebilir bir rivâyet olabilmesi için yukarıdaki unsurlar dışında şaz ve illetli olmamasını da şart koşarlar. Şaz, hadisin sened veya metin açısından diğer rivâyetlere aykırılık taşımasıdır. İllet ise hadisin sened veya metninde bulunan ve ancak hadis ilminde uzman olanların görebileceği gizli bir kusurdur. Görüldüğü gibi bu iki şart hadisin iki temel unsuru olan sened ve metin arasında ortaktır.

Yanıt Açıklaması: Günlük davranışlar arasında riayet edilmesi gereken “Allah’ın hakkı” ve “kulların hakkı” olduğu gibi, bir de -Hz. Peygamber’in tabiriyle- “yolun hakkı” vardır. Şöyle buyururlar: “Yolun hakkını verin! Bunlar; gözü haramdan sakınmak, insanlara eziyet vermekten kaçınmak, selâmı almak, iyiliği emredip kötülükten sakındırmak, yolunu kaybedene yol göstermek, yardım isteyenin yardımına koşmaktır.

Yanıt Açıklaması: Sened, metni birbirlerinden belli usullerle almak ve rivâyet laf ı zlar ı yla nakletmek suretiyle bize kadar ula ş t ı ran râviler silsilesinin ad ı d ı r.

Yanıt Açıklaması: Hz. Peygamber (s.a.v.), insanın rahatlamaya, oynayıp eğlenmeye olan ihtiyacını görmezden gelmemiş, belli bir edep dahilinde eğlenceye izin vermiş, hatta bunu teşvik etmiştir. Ebû Leheb’in kızı Dürre’nin düğün merasiminde, damâdın yanına gelerek; “eğlence yok mu? Hz. Âişe’nin bakımını üstlendiğini Ensârdan bir kızın düğün günü şarkı (ğınâ) ve oyun (la‘ıb) sesleri duymayınca; “Gelin için şarkılar söylediniz mi? Ensâr’ın bu mahallesi şarkıyı sever” buyurmuştur.

Yanıt Açıklaması: Ahlâk “İnsanın iyi veya kötü olarak vasıflandırılmasına yol açan manevî nitelikleri, huyları ve bunların etkisiyle ortaya koyduğu iradeli davranışlar bütünü” diye tanımlanır. İnsanın kendi iç dünyasından ve Allah ile olan ilişkilerinden doğan davranışlar bireysel ahlâk adını alır. Toplumsal ahlâk ise insanın diğer insanlara ve varlıklara karşı yapmakla yükümlü ve sorumlu olduğu görevler dizisini ifade eder. Sosyal ahlâk adı da verilen bu görevler, bireyin toplumla ilişkilerinden doğan ahlâkî fiiller, tutum ve davranışlar demektir. Aile, toplum ve devlet, söz konusu görev alanlarını oluşturur.

Yanıt Açıklaması: Hadis metinlerinin ilk kelimelerinin birbirine yakınlığına göre ve yarı alfabetik metodla tasnif edilen ilk hadis musannefi olan Şihâb, taşımaya elverişli ve ezberlemesi kolay olsun diye birer cümlelik vecîze   şeklindeki hadislerden derlenmiştir.