Günümüz Fıkıh Problemleri

Yanıt Açıklaması: Hisse senedi, ilk çıkarıldıklarında/ihraçlarında şirketin bütün mal varlığına (aktif ve pasifine) ortaklığı ve ortakların şirketteki paylarını ifade eder. Doğru cevap "E" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Çağdaş fıkıh alimleri menkul kıymetler borsasında alınıp satılmak ve böylece ticareti yapılarak kazanç elde edilmek amacıyla işlem gören hisse senetlerinin türü ne olursa olsun, %2,5 oranında zekata tabi olacağında görüş birliği etmişlerdir. Yine sadece yatırım maksadıyla, yani hisselerin yıllık getirisinden yararlanmak amacıyla alınan hisse senetlerinin de zekata tabi olacağı ittifakla kabul edilmiştir. Bunların zekatı getirisinden ödenir.

Yanıt Açıklaması: Uzmanlar, suyun sıcaklığı ve bekleme süresi dikkate alındığında, kan, dışkı gibi necis şeylerle pislenmiş suyun ete işlemesinin mümkün olmadığını ifade etmektedirler. Dolayısıyla sulu yolum yöntemi, fıkhen caiz olmaktadır. Etin dış yüzeyinin pislenmesi ise, etin helalliğine zarar vermez. Yıkanarak etin temizlenmesi ve yenmesinde herhangi bir sakınca yoktur.

Yanıt Açıklaması: Hanefî literatüründe bu özel terim anlamıyla nevâzil kelimesi yerine aynı anlamı taşıyan vâkıât ve havâdis terimleri de kullanılır. Bu üç kelimenin de tekil halleri "sonradan veya aniden meydana gelen" anlamını içerir. Nevâzil türünden eserlerin bir kısmına fetâvâ adının verildiğine de rastlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Eşlerden hangisi önce müslüman olursa, diğerine müslüman olmasını teklif edilir. Kabul ederse evlilik akdi devam eder, reddederse kadının iddeti beklenmeden evlilik hayatı sona ermiş olur. Bu Ebu Hanife tarafından savunulan görüştür. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Tasvîri haram kabul eden alimler, bunun gerekçelerinde ihtilaf etmişlerdir. Onlara göre tasvirin yasak olmasının nedenleri şunlar olabilir:  Tasvir, zamanla Allah’tan başkasına tapınmaya ve putçuluğa götürmektedir.  Yasağın sebebi, Allah’ın yaratma vasfına benzemeye çalışmaktır.  Tasvirde müşriklerin tutumuna benzeme vardır. Yani tasvirde bir nevi kutsama vardır.  Bir rivayete göre, sûretin olduğu yere Cebrail girmemiştir.

Yanıt Açıklaması: Faizle ilgili ilk inen âyetin meali şöyledir: "İnsanların malları içerisinde (faiz yoluyla) artsın diye verdiğiniz bir şey Allah katında artmaz, Allah'ın rızasını umarak verdiğiniz zekâta gelince, bunu yapanlar -sevaplarını ve mallarını- kat kat arttıranlardır." (er-Rûm, 30/39) Bu ayet Mekke döneminde inmiştir ve faizin kötü olduğunu ifade etmektedir. Ancak bu âyet-i kerîme, faize henüz tam bir yasaklama getirmemektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Soruda geçen içtihadı savunan bir kişinin bu görüşünü temellendirdiği ilke D şıkkında yer almaktadır

Yanıt Açıklaması: Ticari şirketlerden %2,5 oranında sınaî şirketlerden ise; bunların mal varlıklarından değil de gelirlerinden zekat verilir.

Yanıt Açıklaması: Kumar, Kur’ân ve Sünnet'teki açık delillerle yasaklanmıştır. Kur'ân-ı Kerîm'de, "Sana şarap ve kumar hakkında soru soruyorlar: De ki: Her ikisinde de büyük bir günah ve insanlar için birtakım faydalar vardır. Ancak her ikisinin günahı/kötülüğü faydasından büyüktür" (el-Bakara, 2/219) âyeti kerîmesi ile kumar kınanmakta, kabul edilemez olduğu vurgulanmaktadır. Bu âyeti kerîme, daha sonra gelecek olan kesin kumar yasağına başlangıç oluşturmaktadır. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Ev menkul kıymetlerden değildir.

Yanıt Açıklaması: Çek veya senedin ciro edilmesine İslam hukukunda havale denir. Havale satış değil, bir kişideki alacağın bir başkasına devridir.

Yanıt Açıklaması: Fıtrî bir ihtiyaç olan eğlence, İslâm’ın ilkelerine aykırı olmamak koşuluyla mubahtır. Hz. Peygamber’in hayatında düğün ve bayram gibi vesilelerle çeşitli eğlenceler düzenlenmiştir. Hz. Peygamber döneminde başlıca eğlence türleri ziyafetler, müzik, şiir, yarışmalar, mizah, çeşitli oyunlar ve sportif faaliyetler olarak karşımıza çıkmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hisse senedi bir ortaklık senedi olduğu için sahibine şu hakları sağlar: Şirket kârından pay alma hakkı, şirket yönetiminde oy hakkı, rüçhan hakkı (sermaye artırımında yeni sermayeden eldeki hisseler oranında yeni hise alma hakkı), tasfiyeden pay alma hakkı ve şirket faaliyetlerini takip etme hakkı.

Yanıt Açıklaması: Eğlence kelimesi Türkçe’de vakit geçirmek, oyalanmak ve durup dinlenmek gibi anlamlara gelir. Kavram olarak eğlence “neşeli ve hoşça vakit geçirten şey” demektir. Oyun, yarış, müzik ve folklor gibi hoşça vakit geçirmeye yarayan şeyler eğlence kavramı kapsamındadır.

Yanıt Açıklaması: İslâm, faizi yasakladığından, Müslümanlar arasında özellikle XX. yüzyılın ortalarından itibaren faizsiz ekonomik model ve faizsiz banka arayışları hızlanmıştır. Bu anlamda faizsiz bankacılık/katılım bankacılığı uygulaması 1963 yılında Mısır’da başlatılmıştır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sigorta, prim karşılığında cana veya mala karşı oluşan risklerin zararlarını tazmin etme güvencesi anlamına gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Menkul kıymet , sahibine ortaklık veya alacaklılık sağlayan ve belirli bir meblağı temsil eden kıymetli evraktır. Menkul kıymet, aynı zamanda, yatırım aracı olarak kullanılabilir, çok sayıda ve seri halinde çıkarıldığı için mislî (birbirinin aynı) nitelikle olur ve üzerinde aynı ibareler bulunur. Her kıymetli evrak menkul kıymet değildir. Menkul kıymetler sabit gelirli ya da değişken gelirli olabilir.

Yanıt Açıklaması: Resim bulunan yerde namaz kılmak mekruhtur. Resim namaz kılanın kıble tarafında ise Hanefî mezhebine göre bu daha sakıncalıdır. Küçük olması ve yüceltme amacı taşımadığı için para gibi üzerinde resim bulunan şeylerle namaz kılmak caiz görülmüştür. Bunlar aynı zamanda cep gibi kapalı yerlerde taşınırlar. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: İbadetlerle ilgili hükümler: Bunlar insanın Allah'la ilişkisini düzenleyen ve konuluş gerekçesi ve biçimleri akılla anlaşılmayan hükümlerdendir. Dinin aslından kabul edilen bu hükümlerin Allah nasıl emretmişse o şekilde yerine getirilmesi gerekir.