Hava Hukuku

Yanıt Açıklaması: Paris Konferansı’na katılmış 32 devletin imzasına arz edilen Konvansiyonu onaylayan veya sonradan buna katılan devletler, 1 Ocak 1939 tarihinde katılma yıllarına göre şunlardır: 1922 yılı: Belçika, Birleşik Krallık, Kanada, Avustralya, Fransa, Güney Afrika, Hindistan, İrlanda, Japonya, Portekiz, Siyam, Yeni Zelanda, Yugoslavya, Yunanistan. 1923 yılı: Bulgaristan, Çekoslavakya, İtalya. 1924 yılı: Polonya, Romanya, Uruguay. 1927 yılı: Danimarka, İsveç. 1928 yılı: Hollanda 1931 yılı: Irak, Norveç. 1932 yılı: Finlandiya. 1934 yılı: İsviçre. 1935 yılı: Arjantin, İspanya. 1937 yılı: Letonya, Peru. 1938 yılı: Estonya. 1939 yılı: Paraguay Ayrıca Paris Konvansiyonunu imzalamakla beraber onaylamayan devletler şunlardır: Amerika Birleşik Devletleri, Brezilya, Çin, Ekvador, Guatemala, Küba, Liberya, Nikaragua. Feshi ihbar suretiyle Konvansiyondan çıkan devletler şunlardır: Bolivya, İran, Panama, Şili. Almanya, Rusya ve Macaristan Konvansiyona hiç girmemişlerdir. Bu nedenle doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İkinci Uluslararası Hava Hukuku Konferansı 4-12 Ekim 1929 tarihlerinde Varşova’da yapılmıştır. Konferansta CITEJA tarafından hazırlanan tasarı görüşülerek 12 Ekim 1929 tarihinde imzalanmış ve Varşova Konvansiyonu adını almıştır.

Yanıt Açıklaması: Öğrenilmiş hasarlarda ihbarın derhâl yapılması gerekirken, öğrenilmemiş hasarlarda kayıtlı bagajlar için yedi gün, yük için ondört günlük ihbar süreleri devam etmektedir.

Yanıt Açıklaması: İlk Uluslararası Hava Hukuku Konferansı 26 Ekim 1925 Pazartesi günü toplanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’ de hava hukukuna ait ilk metin 1914 tarihli “Sefa^in-i Havaiyeye ait Mena^tık-ı Memnua Nizamnamesi” (Hava Gemilerine Ait Yasak Bölgeler Tüzüğü) dir. 19 maddeden oluşan bu Tüzük daha çok savunma düşünceleriyle yürürlüğe konulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası bir hava hukukunun oluşmasını sağlayan en önemli hamle, 1919 yılında Paris’te toplanan Versay Sulh Konferansı’nda atılmıştır. Konferans, “havacılığın harp sonrası durumu ile ilgili bütün teknik ve hukuki^ sorunlarını inceleyerek akit devletler arasında uluslararası hava seferleri hakkında bir anlaşma tasarısı hazırlamak”la görevli bir komisyon kurmuştur.

Yanıt Açıklaması: ABD, Varşova Konvansiyonu ve Lahey Protokolü ile düzenlenen sorumluluk sınırlarını çok düşük buluyordu. Lahey Protokolünü onaylamamıştı. 15 Kasım 1965 tarihinde Varşova Konvansiyonundan çekildiğini Polonya Hükümetine bildirmişti. ABD’nin sivil havacılık alanında önemli bir konumu olduğundan ABD’yi yeniden kazanmak için çalışmalar başlatılmıştır. 1966 yılının Şubat ayında 39 devlet temsilcisi Montreal ICAO Konferansında yeni sorumluluk sınırlarını görüşmüşler fakat konferansta bir sonuç alınamamıştır. ABD’nin fesih beyanı 15 Mayıs 1966 tarihinde yürürlüğe girecekti. Bu tarihten birkaç gün önce Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) üyesi hava yolu şirketleri ile ABD Sivil Havacılık Dairesi arasında Montreal Geçici Anlaşması denilen bir anlaşma yapılmıştır. ABD anlaşma üzerine feshi ihbar beyanını geri almıştır. Anlaşma ile hareket, durma ya da varma yerlerinden birisinin ABD sınırları içerisinde bulunduğu hâllerde, Konvansiyon ile belirlenen sorumluluk miktarları dikkate alınmaksızın, mahkeme masrafları ve vekalet ücreti dahil 75.000 $ ve sözü edilen kalemler hariç 58.000 $ tazminat ödenmesi kararlaştırılmıştır. Diğer önemli düzenleme de taşıyıcının sorumluluğu açısından mutlak (kusursuz) sorumluluk esasının kabul edilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Teferruat, ayrıntı, bir şeyin işletilmesi veya korunması veya ondan yararlanılması için sürekli olarak ona tahsis olunan ve kullanışta o şeye bağlı kılınan ya da takılan veya onunla birleştirilen taşınır mallardır.

Yanıt Açıklaması: Vergi Levhası

Yanıt Açıklaması: İngiltere tezi, akit devletlerle sınırlı bir hava seyrüsefer serbestisinin tanınmasını savunmuştur. Bu nedenle doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Türk hava hukuku literatürünün tarihçesine bakıldığında, hava hukukuna ait ilk eserin, Türk Tayyare Cemiyeti (Türk Hava Kurumu) hesabına hukukçu emekli General Rıfat Taşkın tarafından hazırlanıp 1934 yılında bastırılan “Hava Hukuku” adlı eser olduğu görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Varşova Konvansiyonu’na göre yolcu biletinde ve yolcu biletinin içinde ya da onunla birleştirilmiş olmadıkça bagaj kuponunda bulunması gereken kayıtlar şunlardır: • Hareket ve varış yerlerini gösteren bilgi • Bir veya birden fazla kararlaştırılmış duraklama yeri başka bir devletin ülkesinde olmak üzere, hareket ve varış yerleri bir tek akit ülke içinde ise, bu duraklama yerlerinden en az birini gösteren bilgi • Eğer yolcunun seyahatinin son varış yeri veya durak yeri, hareket ettiği ülkeden başka bir ülke içinde ise, Varşova Konvansiyonu’nun uygulanabileceğini ve Konvansiyonun ölüm ve bedenî zarar ile bagajın kaybı ve hasarı bakımından taşıyıcının sorumluluğunun sınırlı olduğunu belirten kayıt.

Yanıt Açıklaması: Hava hukukunun politikliği yani siyasi karakteri vardır. Hava hukukçusu Prof. Dr. Mazhar Nedim Göknil’e göre; “Hava hukunun en önemli özelliği politikliğidir. Ona bu özelliği veren bir taraftan ‘hava taşıtının’ diğer taraftan ‘hava’nın arz ettiği özelliklerdir.” Sosyal ve ekonomik ilişkileri düzenlemesi nedeniyle her hukuk kuralında bir politik özellik vardır. Fakat hava hukukunda, özellikle hava kamu hukukunda, politik düşünceler önemli bir rol oynamaktadır. Bu da havacılığın devletin güvenliği ile ilgili olmasından kaynaklanmaktadır. Hava sahası ve hava araçları ülkelerin (iç ve dış ) emniyetleri konusunda son derece büyük bir önem taşımaktadır. Hava aracı mükemmel bir emniyet aracı olduğu kadar müthiş bir tahrip aracıdır. Hava sahasına gelince ne bir memleketi saran kara sınırlarının doğal ve askerî engelleri ne de denizler onu hava tehlikesinden korumaya yetmemektedir, tepeden gelen tehlikelere karşı engel hemen hemen yok gibidir. Hava hukukunun politik özelliğinden dolayı Şikago Sözleşmesinde bir devlete ülkesinde hava yollarını kendi gösterme ve gerekli gördüğünde bazı bölgelerden uçmayı yasak etme ve hatta tamamen kapatma yetkisi verilmiştir. Hava hukukunun politik özelliğine ekonomik düşünceler de katkıda bulunmaktadır. Havacılıktaki gelişmeler küresel ekonomiyi ve ticari faaliyetlerdeki liderliği etkilemektedir. Bu sebeplerle gökyüzünün serbestliği (açık gökyüzü anlaşmaları-open skies), devletlerin havadaki hâkimiyeti, havacılığın ve hava yollarının kontrolü ve bu sektördeki girişimlerin desteklenmesi gibi konular devletlerin en önemli ilgi alanları haline gelmiş ve hava hukuku kurallarının oluşturulmasına karışmalarını kaçınılmaz kılmıştır. Siyasi bir kuruluş olan Birleşmiş Milletlerin ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı) ile yakından ilgilenmesi ve yaptığı anlaşma ile onu kendine bağlı hale getirmesi politik özelliğin uluslararası alanda da mevcut olduğunu göstermektedir. 13.05.1947 tarihli bu anlaşmada (Agreement between the United Nations and ICAO, 13.05.1947) Birleşmiş Milletlerin Ekonomik ve Sosyal Konseyi ile ICAO’nun iş birliği yapması yer almaktadır. Anlaşmadan sonra ICAO Asamblesi 5-18 Haziran 1951 tarihleri arasında Montreal’de yaptığı toplantılarda aldığı kararla, Şikago Konvansiyonunun 49 ve 64’üncü maddelerine uygun olarak Birleşmiş Milletlerin asli organlarına dünya emniyetiyle ilgili her türlü yardımda bulunmayı taahhüt etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası kaynaklar: Uluslararası düzeyde havacılıkla ilgili hukuki ilişkileri düzenleyen hükümleri içeren kaynaklardır. Bunlar; Bölgesel havacılık organizasyon ve anlaşmaları Uluslararası hukukun genel prensipleri İkili hava ulaştırma anlaşmaları Çok taraflı havacılık sözleşmeleri

Yanıt Açıklaması: Uluslararası Hava Seyrüseferi Daimî Komisyonu (Commission Internationale de Navigation Aèrienne) kısaca CINA olarak anılır. Bu nedenle doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye Cumhuriyeti adına 16 Kasım 2001 tarihinde Cape Town Sözleşmesi imzalanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Türk Hava Hukukunun ulusal kaynakları; Türk Sivil Havacılık Kanunu, Sivil Havacılık Yönetmelikleri, Sivil Havacılık Talimatları, Sivil Havacılık Kuruluşları ile İlgili Mevzuat, Türk sivil havacılığı ile ilgili hükümler içeren kanunlar, Türk sivil havacılığı ile ilgili hükümler içeren yönetmelikler, Türk sivil havacılığı ile ilgili hükümler içeren talimatlardır.

Yanıt Açıklaması: Batıda hava hukukuna dair ilk düzenleme, Montgolfier balonları hakkındaki 1784 tarihli emirnamedir.

Yanıt Açıklaması: Hava hukuku; devletler hukuku, idare hukuku, ceza hukuku, devletler özel hukuku, borçlar hukuku, ticaret hukuku ile ilgili düzenlemeleri içeren bir hukuk dalıdır. Hava hukuku hava sahası içinde kalan seyrüseferle ilgili hükümleri ihtiva etmektedir, bu irtifanın üzerinde uzayda meydana gelen seyrüsefer faaliyetlerini ve bunlardan doğan hukuki ilişkileri düzenlemek uzay hukukuna düşen bir görevdir.

Yanıt Açıklaması: 1910 yılında Roma’da toplanan Birinci Uluslararası Hava Seyrüseferi Hukuk Kongresi, merkezi Paris’te olmak üzere bir komite kurmuştur. Bu komite 1911 yılında Paris, 1912 yılında Cenevre, 1913 yılında Frankfurt’ta ve savaştan sonra 1921 yılında Monako, 1922 yılında Prag, 1924 yılında Roma, 1926 yılında Lyon, 1928 yılında Madrid ve 1930 yılında Budapeşte’de topladığı kongrelerde kamusal ve özel mahiyette Uluslararası Hava Kanunu tasarısı hazırlamıştır. Bu tasarı bazı millî kanunlara ve uluslararası sözleşmelere esas oluşturmuştur.