Hava Hukuku

Yanıt Açıklaması: Türkiye Lozan Antlaşması’nın 100’üncü maddesine dayanarak 1925 tarihli talimatnameyi kabul etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Hava hukukunun özellikleri politikliği, uluslararası olması ve bağımsızlığıdır.

Yanıt Açıklaması: Varşova Konvansiyonu’nun tam ismi “Hava yolu ile Uluslararası Taşımalara İlişkin Bazı Kuralların Birleştirilmesi Hakkında Konvansiyon”dur. Konvansiyon 12 Ekim 1929 tarihinde Varşovada şu 23 Devlet temsilcilerince imzalanmıştır: Almanya, Avusturya, Belçika, Brezilya, Danimarka, İspanya, Fransa, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda, Avustralya, Güney Afrika, Yunanistan, İtalya, Japonya, Letonya, Lüksemburg, Meksika, Norveç, Hollanda, Polonya, Romanya, İsviçre, Çekoslavakya, Sovyet Rusya, Yugoslavya. Konvansiyon, onaylayan devletler arasında 13 Şubat 1933 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Varşova Konvansiyonuna taraf olan devlet sayısı 2015 yılı itibariyle 152’dir. Türkiye, Varşova Konvansiyonunu ve Varşova Konvansiyonunu değiştiren Lahey Protokolünü 25 Mart 1978 tarihinde imzalamıştır.

Yanıt Açıklaması: IATA Antlaşması yolcu ölümü ve yaralanmalarıyla ortaya çıkan zararın tazmini için sorumluluk sınırlarını kaldırmıştır. Hava yolu şirketleri 100,000 ÖÇH(SDR)’na kadar olan zararlarda herhangi bir savunma yapmayacakları üzerine anlaşmışlardır. IATA Yolcu Sorumluluk Antlaşması 14 Şubat 1997 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Uluslararası yolcu taşımacılığı yapan hava yolu şirket­lerinin % 80’i için bu anlaşma geçerliydi. Türk Hava Yolları da 6 Mart 1997 tarihinde bu anlaşmayı imzalamıştır.

Yanıt Açıklaması: II. Dünya savaşı sırasında uçaklar bütün dünya havalarında uçuş yapmışlar, savaş sonrasında ise hava seyrüseferini bütün dünya menfaatine düzenlemek bir gereklilik olmuştur. Bu nedenle doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Hukuki anlamda hava araçları devlet ve sivil hava aracı olarak ayrılırlar. Şikago Sözleşmesi’nde bu ayrım 3/b maddesinde yer almaktadır. Buna göre, askerî, gümrük ve polis hizmetlerinde kullanılan hava araçları “devlet hava aracı” olarak kabul edilecektir. Bununla birlikte, bunların dışında kamu hizmetinde bulunan hava araçları da “devlet hava aracı” olarak kabul edilecektir. Burada önemli olan devlet fonksiyonunu yerine getirmedir. Bu bağlamda, sahil güvenlik, arama-kurtarma, gemi ambulansı, haritalama ve jeolojik arama yapan hava araçları da kamu hizmetine hasredildiği sürece devlet hava aracı olarak kabul edilecektir. Şikago Sözleşmesi, fonksiyonel yaklaşımı benimsemiştir. Dolayısıyla, tasarım, teknik karakteri, tescil ve mülkiyet unsurlarına bakmaksızın hava aracının fonksiyonu belli bir zamanda gerçekten ifa ettiği fonksiyonuna göre tespit edilecektir. Dolayısıyla bir hava aracının belli durumlarda “devlet hava aracı” belli durumlarda “sivil hava aracı” olması söz konusu olabilir.

Yanıt Açıklaması: Terkin, resmî kütük ve defterlerde yazılı bulunan bir konunun çizilmesi, silinmesidir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası kaynaklar Türkiye’nin taraf olduğu (onaylayıp yürürlüğe koyduğu) çok taraflı sözleşmeler, ikili hava ulaştırma anlaşmaları, Avrupa organizasyonları düzenlemeleri ve anlaşmaları ile Avrupa dışı organizasyonları düzenlemeleri ve anlaşmalardan oluşmaktadır. Türkiye’nin taraf olduğu çok taraflı sözleşmeler şunlardır: 1. Şikago Konvansiyonu ve Şikago Konvansiyonu’nu tadil eden Protokoller 2. Suç ve Ceza ile ilgili Konvansiyon ve Protokoller (Tokyo Konvansiyonu, Lahey Konvansiyonu, Montreal Konvansiyonu ve Protokoller) 3. Uçağın Mülkiyeti ve Uçağa El Konulmasıyla ilgili Konvansiyon ve Protokoller (Roma Konvansiyonu, Cenevre Konvansiyonu) 4. Varşova Konvansiyonu ve Varşova Konvansiyonu’nu Tadil eden Konvansiyon ve Protokoller 5. Montreal Konvansiyonu 6. Mobil cihazlarla ilgili Cape Town sözleşmesi

Yanıt Açıklaması: Türkiye 1999 Montreal Konvansiyonunu imzalayan devletler arasındadır. Onay süreci, 2 Nisan 2009 ta­rihli ve 5866 sayılı “Hava yoluyla Uluslararası Taşımacılığa İlişkin Belirli Kuralların Birleş­tirilmesine Dair Sözleşme’nin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun”un 14 Nisan 2009 tarihli ve 27200 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmasıyla başlatılmıştır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Tekniker

Yanıt Açıklaması: Devredenin Türkiye Cumhuriyeti Nüfus Cüzdanı fotokopisi, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün sicil üzerinde gerekli değişikliğin yapılabilmesi yani malikin sicile kaydı için talep ettiği belgelerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: 1 Kasım 1944 tarihinde başlayan Şikago Konferansı, 7 Aralık 1944 tarihinde çalışmalarını sona erdirmiş ve bu tarihte konferansa katılan devlet temsilcilerince bir nihai senet ve buna bağlı dört ek imzalanmıştır. Bunun dışında beşinci ek olarak teknik ekler tasarıları ile bir takım dilek ve kararlar da kabul edilmiştir. Bu ekler şunlardır: I. Uluslararası Sivil Havacılık Geçici Sözleşmesi II. Uluslararası Sivil Havacılık Konvansiyonu III. Uluslararası Hava Hizmetleri Transit Sözleşmesi IV. Uluslararası Hava Ulaştırma Sözleşmesi V. Teknik Ekler Tasarıları Ticari Havacılık Konvansiyonu, bunlardan biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Havana Konvansiyonu, Paris Konvansiyonu’ndan esaslı noktalarda farklıdır. Konvansiyon 37 maddeden oluşup fasıllara ayrılmamıştır. Teknik ekleri de yoktur. Teknik konularla ilgili hükümler Konvansiyonda geçmektedir. Konvansiyon CINA’ya benzer daimî bir komisyon oluşturmamıştır. İdari işler birliğe dâhil devletlere bırakılmıştır. Hava haritalarının düzenlenmesi, meteoroloji haberlerinin iletilmesi, standart bir işaret sisteminin oluşturulması vb. işler üye devletlere yükletilmiştir. Ancak bunun sakıncaları anlaşılmış ve 1937 yılında Lima Kongresi’nde bu gibi işler için daimî bir büro oluşturulmuştur. Birleşmiş Milletler ile iş birliği yapılmamış ve Konvansiyonunun yorum ve uygulamalarına dair ihtilafların da bir hakem heyeti yoluyla çözülmesine karar verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Yolcu, posta ve yük taşıyan ilk hava yolu şirketleri Birinci Dünya Savaşı’ndan hemen sonra kurulmuştur. 8 Şubat 1919 tarihinde ilk Fransız Hava Yolu şirketi Lignes Aerennes Farman kurulmuş ve Paris ile Londra arasında düzensiz uçuşlara başlamıştır. 25 Ağustos 1919 tarihinde Londra ve Paris arasında ilk uluslararası tarifeli hizmetler Imperial Hava Yolları ve The Aircraft Transport and Travel Ltd (AT&T) (Uçak Taşıma ve Seyahat Limited Şirketi) tarafından başlatılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Taşıyıcı kabul edilmiş herhangi bir bagaj veya eşyanın tahribi veya kaybı veya zarara uğraması halinde doğan zarardan sorumlu olacaktır. Ancak zarara sebebiyet veren olay, hava yolu ile taşıma sırasında meydana gelmiş olmalıdır (VK m.18/1). Hava yoluyla taşıma, bagaj veya yükün, bir havaalanında veya bir hava aracında veya bir havaalanı dışında iniş yapılması halinde herhangi bir yerde, taşıyıcının sorumluluğunda bulunduğu süreyi kapsayacaktır (VK m.18/2). Sorumluluğun şartları zarara sebep olan bir olayın olması, bu olayın hava yoluyla taşıma sırasında meydana gelmesi, olay nedeniyle bagaj veya yükün kaybı veya hasara uğramasından dolayı bir zararın ortaya çıkmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’ de hava hukukuna ait ilk metin 1914 tarihli “Sefâin-i Havaiyeye ait Menâtık-ı Memnua Nizamnamesi” (Hava Gemilerine Ait Yasak Bölgeler Tüzüğü) dir. 19 maddeden oluşan bu Tüzük daha çok savunma düşünceleriyle yürürlüğe konulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Taşıyıcının adamları, taşıyıcıya bağımlı olarak çalışan, taşıyıcının tabiyetinde bulunan kişiler ile taşıma işinin ifasında kullanılan, taşıyıcı tarafından kendilerine bir iş tevdi edi­len, hizmetlerinden yararlanılan kişilerdir. Taşıyıcının tabiyetinde bulunan kişiler, taşıyıcı ile aralarında kurulan hizmet sözleşmesi uyarınca taşıyıcıya bağlı ve sürekli olarak çalışan kişilerdir. Örneğin, yer hizmetleri, depo işletmesi, yük kabul bürosu, uçağa yakıt doldu­ran, onu temizleyen, yiyecek maddeleri ve su dağıtımı yapan işletmeler taşıyıcının adamı olarak kabul edilmektedir. Alt taşıyıcının adamları da asıl taşıyıcının adamı sayılmalıdır. Buna karşılık kamu görevlileri tarafından yerine getirilen hizmetleri ifa edenler taşıyıcının adamı sayılmazlar. Örneğin, uçuş güvenliği için kamu görevlileri tarafından yerine getiri­len kamu hizmetleri, meteoroloji hizmetleri vb. gibi.

Yanıt Açıklaması: Türk sivil hava aracı olması için aranan niteliklerin ortadan kalkması hariç diğerleri terkin sebeplerindendir.

Yanıt Açıklaması: 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren yürürlüğe giren yeni sorumluluk sınırları şöyle belir­lenmiştir: yükün kaybı veya hasarı hâlinde kilogram başına 19 ÖÇH, bagajın kaybı ve hasarı hâlinde yolcu başına 1131 ÖÇH, gecikme nedeniyle yolcunun zarara uğraması hâlinde yolcu başına 4694 ÖÇH, ölüm veya yaralanma hâlinde yolcu başına 113.100 ÖÇH. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Konvansiyon 12 Ekim 1929 tarihinde Varşovada şu 23 Devlet temsilcilerince imzalanmıştır: Almanya, Avusturya, Belçika, Brezilya, Danimarka, İspanya, Fransa, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda, Avustralya, Güney Afrika, Yunanistan, İtalya, Japonya, Letonya, Lüksemburg, Meksika, Norveç, Hollanda, Polonya, Romanya, İsviçre, Çekoslavakya, Sovyet Rusya, Yugoslavya