Havacılık Emniyeti

Yanıt Açıklaması: Akut stres tipleri düşük seviyede heyecan verici stres tipini ifade etmektedir. Hızlı araç sürmek akut stres tipine örnek olarak verilebilir. Bu durumda doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Verilen tüm seçenekler stresin organizma üzerindeki olumlu etkilerini ifade etmektedir.Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Havada çarpışmayı önlemek amacıyla ani manevra gerektirmiş olan yakın geçişler havacılıkta emniyetsiz olaylar kapsamına girer.

Yanıt Açıklaması: ICAO’ya göre bir hava aracı kazası (accident); herhangi bir kişinin uçmak amacıyla hava aracına binmesinden inmesine kadar geçen süre içinde, bir hava aracının faaliyetleri ile ilgili olarak aşağıda sıralananlardan birisinin gerçekleşmesi olarak tanımlanmaktadır Bir kişinin, aşağıda sıralanan olaylardan birisinin sonucu olarak, ölümcül ya da ciddi bir biçimde yaralanması ya da ölmesi; • hava aracının içinde olması ya da • hava aracının herhangi bir parçasıyla ya da hava aracından kopan bir parçasıyla doğrudan bir temasa maruz kalması, • hava aracı jet etkisine (jet blast) maruz kalınması. Hava aracının yapısal mukavemetini, performansını ya da uçuş karakteristiklerini olumsuz bir biçimde etkileyecek ve hava aracına önemli bir tamir yapılmasını ya da ilgili parçanın değiştirilmesini gerektirecek bir hasara ya da yapısal arızaya uğraması, Hava aracının kaybedilmesi ya da hava aracına hiçbir şekilde ulaşılamaması.

Yanıt Açıklaması: “Kültür genlerle nesilden nesile geçer” önermesi, Güvenç tarafından kültürün özellikleri sıralamasında yer almamaktadır. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: İnsan faktörleri disiplininin amacı insanla, sosyoteknik sistemin diğer unsurları arasındaki etkileşimi emniyeti artıracak kıvamlı bir noktaya taşımaktır.

Yanıt Açıklaması: Bir çalışan emniyet kültürünü benimsemişse çalışırken eylemlerinden kaynaklanan bilinmeyen tehlikeler olabileceğinin ve tanımlanmış risklerin bulunduğunun farkında olur.

Yanıt Açıklaması: Kültür içgüdüsel değil, bireyin doğrudan sonraki yaşantıları içinde kazandıkları ile öğrenilir. Yeni işe başlayan Ahmet de gözlemleyerek çalışma ortamındaki kültürü öğrenerek davranışlarına yön vermektedir.

Yanıt Açıklaması: Sigorta edilmemiş maliyetler, Gelecek dönem sigorta primlerinin yükselmesi, sigorta maliyetlerinin artması, Kazada bazı özel donanımların kaybedilmesi (kabin için eğlence sistemleri gibi), Hava aracı verimliliğinin düşmesi, yeni hava aracı kiralamanın maliyetleri, Kaza soruşturmasına ilişkin giderler, Para cezaları ve mahkeme masra arı, Düzeltici işlemlerin maliyeti, İnsanların ölümüne sebep olunmasından kaynaklanan maliyetler, İş gücü etkinliği ve verimliliğin azalması, işgücü ve zaman kaybı, İtibar kaybı, marka değerinin zarar görmesi, Talep kaybı, fırsat maliyetlerindeki artış, Yeni eğitimlerin ve kiralanan donanımların maliyeti, olarak sıralanabilir.

Yanıt Açıklaması: Havacılık örgütlerinde uygulamaların adil olmadığı kanısı uyandıkça veya yaygınlaştıkça, çalışanların performansları düşebilir, geri çekilme davranışları görülebilir, stres seviyeleri yükselir, işverene ya da örgüte bağlılığı azalabilir, iş değiştirme isteği artabilir, aralarında iletişim sorunları baş gösterebilir, iş birliği ve yardımseverlik azalabilir . Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kültürel ögeler, toplumda yaşayan bireylerine bir doyum veya hizmet sağlayarak var olabilirler. Ayrıca kültür içgüdüsel değil, bireyin doğrudan sonraki yaşantıları içinde kazandıkları ile öğrenilir.

Yanıt Açıklaması: Örgütte yaptırım ifadesi içeren normlar aracılığı ile çalışanlar yapmaları ya da yapmamaları gereken –davranışları tanımlarlar. “Check-list kullanacaksın” ifadesi bir norm ifadesidir.

Yanıt Açıklaması: Havacılığın ilk yıllarında emniyeti artırma çabalarının odak noktası teknik faktörler olmuştur. 1900’lu yılların ortalarından 1960’lı yılların sonlarına kadar devam eden bu evrede güvenirliği daha yüksek hava aracı ve hava aracı parçaları ile seyrüsefer sistemlerinin tasarlanıp üretilmesi hedeflenmiştir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Potansiyel tehlike, tanım olarak insan ya da her türlü yapıda zarara yol açma potansiyeline sahip durum, nesne ya da eylem olarak ifade edilmektedir. Seçeneklerde verilenlerin biri hariç hepsi, böyle bir durumun yol açtığı nihai sonucu (kaza) işaret etmektedir. Örneğin uçağın pistten çıkması çok çeşitli sebeplerle (yoğun yağış sonrası pistin kayganlığının artması, uçağın fren sistemindeki arıza, motor ters itki sistemindeki arıza vb.) meydana gelebilmektedir. Ayrıca uçak motorunun içine yabancı madde girişi (örneğin kuş), motorda yakıt sızıntısı nedeniyle yangın çıkması veya bir önceki uçağın kalkışı esnasında uçağın gövde ya da motorundan piste düşen parçaların bir sonraki uçağın kalkışı esnasında bu uçağın tekerleklerine zarar vermesi gibi durumlar, potansiyel tehlikelerin sonucunda karşılaşılabilecek istenmeyen durumlar, kazalardır. Ancak havaalanı çevresindeki kuş sürülerinin varlığı, iniş kalkış yapan uçakların motorlarına kuş girme potansiyeli yaratmaktadır. Bu potansiyelin kaza ile sonuçlanıp sonuçlanmayacağı kesin olarak söylenemez, ancak böyle bir olasılık söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Kültür öğrenilir, İçgüdüsel ve kalıtımsal değildir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Potansiyel tehlike, bir şeyin ya da durumun istenmeyen olayları yaratma potansiyeli üzerinde durur. Oysa risk, bu potansiyelin sonuçları, bunların ortaya çıkma olasılığı ve çıkması durumunda yaratacağı etkiye odaklanır. Potansiyel tehlikelerden söz ederken aslında istenmeyen olaylara “sebebiyet veren faktörlere” odaklanılır. Riskten söz etmekse bu faktörlerin sebep olduğu sonuçlara işaret eder. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Alkol, sakinleştirici ve uyku ilaçları ile benzer etkiler göstermektedir bu nedenle alkol kullanımından sonra en az 8 saat boyunca çalışılmaması gerekmektedir. Bu durumda doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yapılan araştırmalar, uzun süreli uykusuzluğun vücudun ısı kontrolünde, beslenmede, bağışıklık sisteminde ve diğer düzenleyici sistemlerde bozulmaya yol açtığını göstermektedir. Uyku eksikliği hem mevcut yorgunluğu artırmakta, hem de dinlenme işlevi yerine getirilmediği için yorgunluk miktarında çarpan etkisi yaratmaktadır. Uyku eksikliğinin hazır bulunuşluğun düşmesine neden olabilmektedir. Bu durum, motor becerilerin yavaşlamasına, zamanında ve uygun tepkilerin üretilememesine neden olabilir. Özellikle zaman baskısının arttığı durumlarda zihinsel odaklanma olarak da adlandırılan tek bir göreve odaklanma problemi ortaya çıkabilmekte, bu da durumsal farkındalığı olumsuz yönde etkilemektedir.Dolayısı ile doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Çay kahve içmek aksine stresi artıran sebeplerden olabilir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Problemin farkına varmada geç kalma ve donanımı tam olarak kontrol etmeyi aksatma, tepki verme hızı; yarım kalmış görevlere tekrar dönmeyi unutma, hafıza ve ufak şeylere aşırı tepki gösterme ise ruh hali performansına yönelik unsurlarken; sadece görevin bir parçasına odaklanma dikkat performansına yöneliktir.