Havacılık Emniyeti

Yanıt Açıklaması: Güçlü olumlu raporlama kültürün de, çalışanlar emniyete ilişkin potansiyel tehlikeler (hazard) ve risklerle ilgili tüm konuları özgürce ve gönüllü olarak rapor edebilir ve paylaşabilir. Buna kendi hataları ve emniyeti artırma önerileri de dâhildir. Raporlar ciddiye alınır ve geri bildirim uygulanır. Raporlama kültürünün bulunduğu örgütlerde çalışanlar, kendi hatalarının ya da birlikte çalıştıkları çalışma arkadaşlarının hatalarının ayıp ya da suç olmadığının farkındadırlar.

Yanıt Açıklaması: Örgüt üyelerinin birbirleriyle sosyal ilişkilerini düzenlemek örgüt yönetiminin sorumluluklarından değildir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: İnsan faktörlerini kavramsal bir modelle açıklayan SHELL 1972 yılında Edwards tarafından ortaya atılmış ve 1975 yılında Hawkins tarafından geliştirilmiştir. SHELL, insanın diğer sistem unsurları ile etkileşimini en iyi açıklayan modeldir.Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap C şıkkıdır. Diğer seçenekler yorgunluğu etkilerindendir.

Yanıt Açıklaması: Organizmanın uyum sağlama çabası yaklaşımına göre; organizma, strese üç farklı dönemde tepki geliştirir. Bunlar; alarm dönemi, direnç dönemi ve tükenme dönemidir. Strese ilk tepki alarm dönemidir. Organizma baskı yaratan yeni koşullara uyum sağlayacak zamanı bulamaz. Alarm döneminde otonom sinir sistemi aktif hale geçer. Bu durum salgı bezlerini uyararak bol miktarda adrenalin ve onun etkisinde ortaya çıkan diğer biyokimyasal maddeleri kana karıştırır. Salgıların etkisiyle vücut alarm durumuna geçer. Ortaya çıkacak acil durumlarla uğraşmaya hazırlanır. Anlık ve kronik stres ise stresin bireyin strese maruz kaldığı süre, sıklık, stresin şiddeti ve birey tarafından kontrol edilebilme durumuna göre yapılan sınıflandırmanın ölçütlerindendir. Doğru yanıt B’ dir.

Yanıt Açıklaması: Geleneksel emniyet yönetimi yaklaşımında havacılık sisteminin tasarlandığı gibi işleyeceği varsayılır ve olay olup bittikten sonra incelemelere başlayarak emniyet artırma çabasına girişen tepkisel (reaktif) araçlar kullanırlar. Tepkisel yaklaşımda elde edilen veriler incelenen kaza ya da olayla sınırlıdır. Dolayısıyla,  eğilimleri tespit etmek ve geleceği kestirmek için yeterince veri yoktur.Bu yaklaşımda genellikle gizil emniyetsiz koşullar tespit edilemez. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: ICAO’ya göre risk; potansiyel tehlikenin sonucu ile karşılaşma olasılığı ve bu sonucun ortaya çıkaracağı etkinin şiddetinin bileşimidir

Yanıt Açıklaması: Zaman baskısı; dikkat, algılama, yargısal değerlendirme ve karar verme gibi bilişsel faaliyetlerin sürelerini kısıtlayarak bireyin performansı üzerinde olumsuz bir etki yaratmaktadır. Zaman baskısı grup üyelerinin birbirleri ile etkileşimlerini olumsuz etkilemekte ve aynı zamanda karar alma kalitesini de düşürmektedir. Özellikle zaman baskısının arttığı durumlarda zihinsel odaklanma olarak da adlandırılan tek bir göreve odaklanma problemi ortaya çıkabilmekte, bu da durumsal farkındalığı olumsuz yönde etkilemektedir. E seçeneği stres ile ilgilidir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Uykusuzluk; ruh hâli, bilişsel ve motor becerilerin olumsuz yönde etkilenmesine neden olmaktadır. Performans açısından değerlendirildiğinde ise uykusuzluk en çok bilişsel performansın düşmesine neden olmaktadır. Bilişsel performanstaki düşüş; algılama, bilgi işleme ve dolayısıyla karar verme süreçlerinin kalitesini düşürebilmektedir. Sonuç olarak insan performansı ve havacılık emniyeti üzerinde olumsuz bir etki söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Presbiyopi; göz lenslerinin elastikliğini kaybetmesi durumudur.

Yanıt Açıklaması: Adalet kültüründe, güvene dayalı ilişki bulunmaktadır; emniyetin artırılması için gerekli verilerin çalışanlar tarafından rapor edilmesi teşvik edilir, hatta ödüllendirilir. Bununla birlikte, kabul edilebilir ve kabul edilemez insan hataların veya ihlâllerinin ayrımı net olarak ifade edilmiştir; bu ayrım çalışanlarca açık bir şekilde bilinmektedir ve benimsenmiştir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Semantik hafıza zamana ve yere bağlı değildir.

Yanıt Açıklaması: Sigorta edilmemiş maliyetlerin hesaplanması ve telafi edilmesi güçtür. Bunlar aşağıda özetlenmiştir: • Gelecek dönem sigorta primlerinin yükselmesi, sigorta maliyetlerinin artması, • Kazada bazı özel donanımların kaybedilmesi (kabin için eğlence sistemleri gibi), • Hava aracı verimliliğinin düşmesi, yeni hava aracı kiralamanın maliyetleri, • Kaza soruşturmasına ilişkin giderler, • Para cezaları ve mahkeme masrafları, • Düzeltici işlemlerin maliyeti, • İnsanların ölümüne sebep olunmasından kaynaklanan maliyetler, • İş gücü etkinliği ve verimliliğin azalması, işgücü ve zaman kaybı, • İtibar kaybı, marka değerinin zarar görmesi, • Talep kaybı, fırsat maliyetlerindeki artış, • Yeni eğitimlerin ve kiralanan donanımların maliyeti. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Durumsal farkındalığın önünde ki engeller; yetersiz iletişim, yorgunluk ve stres, iş yükü azlığı ya da çokluğu, derecelendirilmiş görevler, gruplama ve zaman baskısıdır.İletişim ise durumsal farkındalığın önündeki engellerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Her duyu fiziksel enerjinin belirli bir biçimine karşılık verir ve görmenin fiziksel uyaranı ışıktır.

Yanıt Açıklaması:

Yanıt Açıklaması: Norm, kural olarak benimsenmiş ve yerleşmiş ilke veya kanuna uygun durumdur. Örgütte düzeni sağlayan, bireylere yol gösteren, doğru ve yanlışı, olumlu ve olumsuzu belirleyen kurallardır. Bireylerin davranışları normlara göre değerlendirilir, onaylanır ya da kınanır. Böylece çalışanların gündelik faaliyetleri düzenlenmiş, rehberlik edilmiş olur. Norma uygun davranışlar ödül ve beğeni görürken norma aykırı davranışlar kınanır ya da cezalandırılır.

Yanıt Açıklaması:

Yanıt Açıklaması: Birlemiş Milletlerin bir kuruluşu olan ICAO dünya genelindeki en kapsayıcı uluslararası sivil havacılık otoritesidir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Strese maruz kalan organizmada bazı hormonların harekete geçmesiyle birlikte fizyolojik ve psikolojik bir takım etkiler gözlemlemek mümkündür. Fizyolojik etkiler: Yüksek kan basıncı, hızlı kalp atışı Kaslarda gerilim ve titreme Uykusuzluk Midede kramp ve bulantı Baş ağrısı, baş dönmesi Aşırı yorgunluk, bitkinlik Mide bulantısı Göğüs ağrısı Göz seğirmesi Ağız kuruması Zayıflık Zor nefes almak Dişlerin sıkılması Aşırı terleme Bağırsakların bozulması Psikolojik etkiler ise: Kızgınlık, öfke Umutsuzluk, endişe, kaygı, tasa Huysuzluk Suçluluk Korku Yadsıma Sinirlilik Panik Belirsizlik Depresyon Ajitasyon Evham olarak sıralanabilir. Dolayısıyla bitinlik fizyolojik bir etkidir, diğer seçenekler ise psikolojik etkilerdendir.