Ortaçağ Felsefesi 1

Yanıt Açıklaması: Anselmus’a göre iradenin üç anlamı vardır. İrade her şeyden önce isteme gücü veya yetisi anlamına gelmektedir. İkinci olarak irade, isteme gücünün eğilimi veya etkilenimi olarak anlaşılabilir. İradenin üçüncü anlami ise isteme eylemidir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Yedi özgür sanat, iki ana kısımdan oluşmaktadır. Bunlardan birincisi Trivium (üçlü) gramer, retorik ve diyalektik (mantık)’ten oluşmakta; ikincisi Quadrivium ise aritmetik, geometri, müzik ve astronomiyi içinde barındırmaktadır. O dönemde kurulmuş olan üniversitelerin bu dallardan hangisine eğilim gösterdikleri, bunların eğitim anlayışlarını da belirleyen önemli bir nitelik haline gelmişti.

Yanıt Açıklaması: Aslen Mısırlı (Lycopolis) olan Plotinos, 244 yılı dolaylarında Roma’da bir felsefe akademisi kurmuş ve burada yirmi beş yıl boyunca ders vermiştir. Kaleme aldığı Enneades isimli kitap, kendisinden sonraki neredeyse tüm Ortaçağ filozofları için vazgeçilmez bir başvuru kaynağı olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Pay alma, aslında Platoncu bir terimdir ve İdea ile fizik nesne arasındaki ilgiyi kurmak ve anlamak bakımından önemlidir. Aslında bir Aristotelesçi olan Aquinas’ın Platoncu bir kavramı kullanmış olması ilgi çekicidir. Bu küçük kavramsal sapma, onun felsefesine Augustinus kanalıyla girmiştir. Thomas Aquinas, Augustinus felsefesinin kullandığı bazı kavramları benimsemektedir.

Yanıt Açıklaması: Thomas Aquinas'a göre, Duyulanabilir tözlerde değişmeden duran bir unsur yer almaktadır ve bu da nesnelere ilişkin bilginin temelini oluşturmaktadır. Duyu algısı, o halde, bilgimizin zorunlu başlangıç noktasıdır.

Yanıt Açıklaması: Daha önceleri Yunan felsefesinde yer almayan “yaratılış” (creatio) düşüncesi, Platoncu terminolojinin de yardımıyla ve bu sefer mutlak güç sahibi sıfatıyla Tanrı şeklinde metinlerdeki yerini almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bu sıradüzenin en üstünde melekler bulunmaktaır. Thomas Aquinas bunlara maddesiz tözler adını vermektedir.

Yanıt Açıklaması: Abelardus’a göre, doğada ikili bir ayrımdan söz edebiliriz. Bunlardan ilki duyular, diğeri de anlama gücü diyebileceğimiz ve soyutlama yapan yeti. Klasik anlayışa göre, duyular, bedeni kullanmaktadır ve nesneleri de duyulanabilir fiziksel nesnelerdir. Akıl ise en temel görevini, yani soyutlama gücünü, yerine getirir ve bunun için de hiçbir şekilde bedene gereksinim duymaz. Abelardus’ a göre, aklın oluşturduğu iki tip kavrayış vardır. Bunlardan biri, bulanık ve geneldir, herhangi bir tikel varoluşu göstermez: “insan” gibi. Diğer türden kavrayışlar ise belli bir tikeli işaret eder ve özel isimlerle adlandırılırlar: “Sokrates” gibi. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Boethius'a göre, tümeller yalın anlamda akılda yer alan kavramlar değil, kendi başlarına kalıcılıkları ve varoluşları olan gerçekliklerdir. Kendi başına kalıcılığı olan her yapıda olduğu gibi tümeller cisimsiz varoluşlardır. Bununla birlikte bu maddesizlik doğaları gereği değil; fakat soyutlama sonucunda ortaya çıkmaktadır. Cisimsiz varoluş maddesiz olduğundan üç boyutlu uzama sahip değildir. Bundan dolayı, tümellerin bireysellerin dışında varolma olanakları söz konusu değildir. Bu durum iki şekilde geçerli değildir: Tanrı’nın zihninde idealar ve bizim zihinlerimizde kavramlar olarak. Dolayısıyla tümeller hem zihinde hem de zihin dışında varoluş sergilemektedir. Bu sebeple, III ve IV yanlış bilgi içermektedir.

Yanıt Açıklaması: Anselmus, Proslogion adlı eserinde okuyucuyu yönlendirirken Tanrı kanıtlamasını inşa edeceği yolu da belirlemiş olmaktadır. Bu kanıtlama, Tanrı sevgisi ve sezgi aracılığıyla gerçekleşecektir. Anselmus, bu kanıtlamada Augustinus’u takip etmektedir, Suarez'i değil. Bu yüzden de III numarada verilen ifade yanlış bilgi içermektedir. Diğer ifadeler Anselmus'un Tanrı ve ahlak anlayışını doğru bir şekilde yansıtmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İsteme eylemi

Yanıt Açıklaması: Anselmus, İtalya’nın kuzeyindeki Aosta’da 1033 yılında Roma asilzadesi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelir. Bundan dolayı doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğal yasa, akıl sahibi olan her bir varlığı üç doğal eğilim çerçevesinde yönlendirir: 1. hayatını korumak ve sağlığını muhafaza etmek; 2. çoğalmak ve karısı ve ailesine göz kulak olmak; 3. hakikati gözetmek suretiyle akılsal hayatını geliştirmek ve sosyal erdem içinde büyümek. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Ortaçağ, felsefe tarihi açısından son derecede önemli ve zengin içerikli bir dönemdir. Eskiden karanlık dönem olarak adlandırılmasına karşın, son elli yıldır giderek artan bir ilgi sayesinde Ortaçağ Felsefesi artık daha aydınlık bir dönem olarak karşımızda durmaktadır. Yani III numaralı ifade tam tersini söylemektedir. Diğerleri Ortaçağ felsefesinin genel eğilimlerini doğru bir şekilde yansıtmaktadır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: 204 veya 205 y›l›nda Mısır’da, büyük bir olas›l›kla Lycopolis’te dünyaya gelenPlotinos’un en önemli kazanımlarından biri, onun Ammonius Saccas’tan dersler almasıd›ır. Kendisinden sonraki bütün felsefe tarihini derinden etkilemeyi başarmış olan Plotinos, bir taraftan Yunan spekülatif düflüncesini diğer taraftan da Hıristiyanlığın temel ilkelerini bir araya getirmeye çalışmış ve bu alanda ciddi bir başarı elde etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Pay alma, aslında Platoncu bir terimdir ve idea ile fizik nesne arasındaki ilgiyi kurmak ve anlamak bakımından önemlidir. Aslında bir Aristotelesçi olan Aquinas’ın Platoncu bir kavramı kullanmış olması ilgi çekicidir. Bu küçük kavramsal sapma, onun felsefesine Augustinus kanalıyla girmiştir. Doğru cevap B' dir

Yanıt Açıklaması: Thomas Aquinas’a göre akıl ahlaki zorunluluğun köküdür. İrade doğal bir biçimde iyi olana doğru yönelir ve pratik akıl bizim iyiye yönelmemizi, kötüden de kaçınmamızı buyurur.

Yanıt Açıklaması: Birtakım tarihçilerin kuvvetle inandıkları şey, Eriugena’nın bir ders esnasında öğrencileri tarafından kalem saplanarak öldürüldüğüdür. Bazı metinlerde şehit olarak anılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bu ifade ile hakikati anlatma çabasının hakikatin özünü vermeye yetmediği anlatılmaktadır. Bu nedenle ifade çabası anlamsızdır.