Yurttaşlık ve Çevre Bilgisi

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de milletvekili seçilme yaşı zaman içinde değişmiştir. 2006 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile milletvekili seçilebilme yaşı 30’dan 25’e indirilmiştir. 2017’deki en son değişiklikle de 18 yaşına düşürülmüştür. Buna göre 18 yaşını dolduran ve milletvekili seçilebilmek için Anayasa’da öngörülen gerekli diğer koşulları taşıyan her Türk vatandaşı milletvekili seçilebilir.

Yanıt Açıklaması: Sekülerizm, laikliğe alternatif olarak düşünülen ve onun yerine kullanılabilen bir terimdir. Dünya dillerinde daha çok kullanılan yakın anlamlı bir sözcüktür. Köken olarak çağa ait, dine değil dünyaya ait, dünyevî  anlamına gelen Latince “saecularis ve saeculum” sözcüklerine dayanmaktadır. Yaşamın kendisi içerisindeki anlayışını simgelemekte ve laiklik ile bu noktada ayrılmaktadır. Zira anlam açısından oluşan farkın sebebi, laikliğin daha yasal bir çerçevede uygulama halini almış olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Sümerler, özellikle bilimde büyük ilerleme kaydetmiştir. Dört işlemi bulan Sümerler aynı zamanda geometri ve aritmetiğin de temellerini atmıştır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal devlet tanımı, devletin tüm bireylerine, her türlü konuda eşit mesafede durduğunun en açık ifadesidir. Diğer bir deyişle, devlet, bireylerinin elde etmek istediği haklarda yanında olacağının ve mevcut yaşamına dair haklarının savunculuğunu üstleneceğinin teminatını diğer uluslarda da görüldüğüne benzer bir şekilde belirtmiştir. İfade, refah toplumu içerisinde sermayeye veya sermayenin çalıştırdığı işgücüne ayrı bir pencereden bakmak yerine, toplumu bir bütün olarak gören ve yararına olacak her yükümlülüğü yerine getireceğini taahhüt eden bir ifadedir. Bu ifade ile, bireylerin kullanacakları yollar, ulaşım hatları, mahalli düzen- lemeler, belediye idarelerince yerleşkeler üzerinde yapılan fiziki uygulamalar, bireyin sağlığı için gerekli tedbirler, çevresel faktörlerin olumlu yönde geliştirilmesi, sağlık ve adli durumlara karşı güvenlik ve emniyet, devlet tarafından bizatihi teminat altına alınmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Sekülarizasyon kavramında, laikliğin temel uygulama prensipleri yanında, bireyin hayatındaki sosyal yaşantısına odaklanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kamu gücü, idarenin kamu yararını gerçekleştirebilmesi için özel kişiler karşısında sahip olduğu üstün yetki ve ayrıcalıklara denir.

Yanıt Açıklaması: Kaynağı on yedinci ve on sekizinci yüzyıl re­formist teorilerine dayanan birincil kuşak hakların en belirgin özelliği her konuda özgürlük fikrinin önemsenmesidir. Klasik haklar olarak da adlandırılan birin­ci kuşak haklar ilk olarak burjuva sınıfı­nın zenginleşmesiyle bireysel olarak talep ettiği haklardır. Feodaliteden kapitalizme geçiş sürecinde zenginleşen burjuva sını­fı dönemin koşullarında hem mülkiyet hem de siyasi haklar elde etme konusunda seslerini yükseltebilmişlerdir. Toplumsal sözleşme esasına dayanan siyasal haklar da birinci kuşak haklar arasında sayılmaktadır. Klasik haklar kişinin temel hak ve özgürlüklerini devlet karşısında korunmasını öngörür.

Yanıt Açıklaması: Köy derneğinin en önemli görevi köy muhtarını ve ihtiyar meclisi üyelerini seçmektir.

Yanıt Açıklaması: İkinci Dünya Savaşı öncesinde yaşanan 1929 krizi ile birlikte pazarda yaşanan olumsuz gidişten etkilenmeyen tek ülke Türkiye Cumhuriyeti olmuştur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Cumhurbaşkanının partiler üstü konumunu sağlamak amacıyla Cumhurbaşkanı seçilen kişinin varsa partisi ile ilişiğinin kesilmesi hükmü yer almaktaydı. 16 Nisan 2017 tarihli halkoylaması ile kabul edilen anayasa değişikliğinde bu kural kaldırılarak serbestlik ilkesi getirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1982 Anayasa’sının “Mahkemelerin Bağım- sızlığı” başlığını taşıyan 138. maddesine göre: Ha^kimler, görevlerinde bağımsızdırlar; Anayasa’ya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdani kanaatlerine göre hüküm verirler. Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve ha^kimlere emir ve talimat veremez; genelge gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz. Görülmekte olan bir dava hakkında Yasa- ma Meclisinde yargı yetkisinin kullanılması ile ilgili soru sorulamaz, görüşme yapılamaz veya herhangi bir beyanda bulunulamaz. Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yeri- ne getirilmesini geciktiremez (AY md.138). Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kamu gücü, idarenin kamu yararını gerçekleştirebilmesi için özel kişiler karşısında sahip olduğu üstün yetki ve ayrıcalıklara denir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye Büyük Millet Meclisi, her yıl Ekim ayı nın ilk günü kendiliğinden toplanır. Meclis, bir yasama yılında en çok üç ay tatil yapabilir; ara verme veya tatil sırasında Cumhurbaşkanınca toplantıya çağrılır.

Yanıt Açıklaması: Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez. TBMM ve Cumhurbaşkanı mahkeme kararlarına uymak zorundadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: I, III, IV numaralı olanlar doğrudur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kamu Görevlileri Etik Kurulu 11 üyeden oluşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Darülaceze ile birlikte, Türk topraklarında yüzyıllardan beri süre gelen yoksul ve bakıma muhtaç olan tüm kişilere yapılan yardımların modern anlamda bir sistematiğe kavuşturulması sağlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Hukuk devletinde hukuk düzenini oluşturan kurallar arasında bir sıradüzen (hiyerarşi) vardır. Buna “normlar hiyerarşisi” denilmektedir. Buna göre yazılı hukuk kaynakları yukarıdan aşağıya doğru Anayasa, yasa ve yasa gücünde kaynaklar, Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ve yönetmeliklerden oluşur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde Şanlıurfa Göbeklitepe’de yapılan kazılar sonucunda arkeologlar dünyanın en eski yerleşim yerini ortaya çıkarmıştır. Göbeklitepe esasen bir tapınak etrafında insanların biraraya gelmesi ile kurulmuş bir bölgedir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Her şeyin din ve tanrı merkezli bir anlayışla bezendiği Orta Çağ düşüncesinde ne insan değerli bir varlıktı ne de demokrasi kavramı. İnsan sadece Tanrısal olana itaat eden bir varlıktı. Tanrısal olanı temsil ettiği iddiasıyla ilahi bir güç atfedilen yöneticiler Orta Çağ’da egemenlik alanlarını daraltacak hiçbir düşünce kıvılcımının yeşermesine izin vermemişlerdi. Dolayısıyla Orta Çağ’da örgütlü bir insan hakları düşüncesi hiç gelişmemişti.