Dünya Ekonomisi

Yanıt Açıklaması: Çağımızda üçüncü küreselleşmenin hızını arttıran çok önemli üç gelişme yaşanmaktadır. I- 1970’lerde çok uluslu şirketlerin dünya ekonomisini denetim altına almaları II- 1980’lerde Batı’nın optik kablo, haberleşme uyduları, bilgisayarlar, internet gibi teknolojik buluşları devreye sokarak yarattığı ve kültürünü yaymakta kullandığı iletişim devrimi III- 1990’larda SSCB’nin dağılması sonucu güç dengesinin ortadan kalkması ve Batı’nın  yeniden rakipsiz güç odağı konumuna gelmesi.

Yanıt Açıklaması: Keynes’e göre ulusal devlet, mikro çevrenin ısı ve basıncını, para, kredi ve faiz oranları aracılığıyla denetim altında tutabilirse bireyler ve firmalar -yani mikroekonomi- önceden kestirilebilir tepkiler veriyordu.

Yanıt Açıklaması: Barraclough’un editörlüğünü yaptığı “Times Atlas of World History” başlıklı eserde ta- rihçiler, XX. yüzyılın ortalarında Avrupalıların dünya üzerindeki hâkimiyetinin sona erdiğini savunmaktadırlar. Avrupa uygarlığının yerini küresel uygarlık çağına bıraktığını ileri sürmektedirler (Barraclough, 1978). Bu gelişmenin en önemli nedeninin ise ne kül- türel ne de siyasal olmayıp ekonomik nedenlerden kaynaklandığını kabul etmektedirler.

Yanıt Açıklaması: Giddens’in ulus devletin evrenselleşmesindeki üçüncü aşama beklenmedik tarihi^ olaylarla ilgilidir. Bunlardan biri XIX. yüzyılda Avrupalı büyük devletler arasında uzun bir barış¸ döneminin yaşanmasıdır. Bu nedenle Avrupalı devletler ekonomik kaynakları sanayileşme ve sömürge sağlama amacı ile kullanabilmişlerdir. Diğer bir tarihi^ olay ise XX. yüzyılda dünya savaşlarının uluslararası ilişkileri bozmasıdır. Bu savaşların yol açtığı felaketler karşısında tedbir almak için uluslararası bir askeri^ düzen kurulmuştur (NATO). XX. yüzyılda ortaya çıkan IMF, Dünya Bankası, GATT gibi uluslararası organizasyonların amacı devletler arası ticaretin finansmanı ve aksamadan yürütülmesidir. Ulus devletlerin egemenliği güvenlik altına alınmış¸ ve kurumsallaşmıştır.

Yanıt Açıklaması: 1990 yılında Çin %4’lük bir büyüme oranına sahipken 1994 yılına gelindiğinde bu oran % 12,7’e ulaşmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bağlantısızlar Hareketi iki kutuplu dünyayı eleştirerek barış içinde yaşamayı öneriyordu. Cevap: A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: I, II, III, IV şıkları 2015 sonrası yeni kalkınma gündeminin özelliklerinden biridir.

Yanıt Açıklaması: 1990’lı yılların ilk yarısında daha çarpıcı bir durum yaşanmış ve dünya  üretiminin hemen hemen durgun olduğu bir dönemde (%0,5), uluslararası mal ticareti  %5 artmıştır. Uluslararası ticaretin getirdiği dinamikler, global ekonominin gelişimi ve verimliliği üzerinde önemli etkiye sahiptir. 2008 yılının sonlarında açığa çıkan global krizin dünya ekonomileri üzerindeki etkisi  son derece hızlı ve yıkıcı bir şekilde ortaya çıkmıştırIMF rakamlarına  göre 1991 yılında yüzde 18 olan global hizmet ve mal ihracatının GSYH’ye oranı, ihracat hacminin 2012 itibariyle 18 trilyon dolara ulaşmasıyla yüzde 30’u aşmıştır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Eski pazarında bir de Keynesçilik vardır. Klasik ekonomi okulu güvenilirliğini kaybedince, bunun yerini J. M. Keynes’in görüşleri aldı. Bu görüşlerin temelinde, klasik ekonominin aksine, piyasaların kendi kendine dengeye gelmeyeceği varsayımı vardı. “Genel dengeyi” hükümetler ekonomiye müdahale ederek gerçekleştireceklerdi. Örneğin, tüketimi ve yatırımları teşvik eden hükümet harcamaları, bunu yönlendiren sanayi ve büyüme politikaları işsizliği ortadan kaldırabilirdi. Keynesçi görüşe göre ekonomi daralırken işsizlik artacak, ekonomi genişlerken işsizlik azalacaktı. Enflasyon ve işsizlik arasındaki ilişki birbirine ters orantılıydı. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yeni küreselleşme teorilerine en önemli katkı bir edebiyat ve iletişim teorisyeni olan Mc Luhan’dan gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: İki kutuplu dünya düzenindeki söz konusu taraflar ABD ve SSCB 'dir.

Yanıt Açıklaması: Ulusal kimliği yücelten bilinci yaratabilmek için bayrak, ulusal marş, tarihi şahsiyetler ve olaylar, ulusal günler gibi sembollere başvurulmuştur. Ders programları aracılığı ile çocuklara ulusal bir ruh aşılanmaya çalışılmış, ülke sınırları içinde ulusal dilin yerel dillere üstün gelmesi için büyük çabalar harcanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme ile ilgili teorik tartışmalarda en çok üzerinde durulan konulardan birisi küreselleşmenin ne zaman başlamış olduğudur. Tartışmalar üç olasılık üzerinde yoğunlaşmaktadır (Waters, 1995, s.4): Küreselleşme tarihin başlangıcından beri var olan bir süreçtir. Ancak son yıllarda hızında ani bir artış gerçekleşmiştir. Küreselleşme modernleşme ve kapitalizmin gelişmesi ile yaşıttır. Son yıllarda hızında artış yaşanmaktadır. Küreselleşme sanayi ötesi toplum, modern ötesi toplum ve kapitalist düzenin çözülmesi ile ilgili olarak son yıllarda ortaya çıkan yeni bir olgudur Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Milton Friedman Keynesçi politikaların tam tersini savunuyor, “Hükümetlerin işsizliği azaltmak ve büyümeyi arttırmak için yaptıkları müdahaleler, yüksek hükümet harcamaları, orta vadede tam aksi bir sonuca yol açar.” diyordu. Friedman’a göre “Ürettiğimizden fazla harcarsak kaçınılmaz olarak enflasyon artacaktı.” Hükümet müdahalesi piyasayı çarpıtıyor, enflasyona yol açıyordu. Bu da piyasada istikrarsızlık yaratacak ve giderek işsizliğe yol açacaktı, işsizlikle değil, enflasyonla mücadeleye öncelik vermek gerekiyordu. Muhalefet partileri bu görüşleri pek sevdiler. Bunlara sarılıp iktidardaki partilerin nasıl her şeyi berbat ettiğini gösterdiler. Özel sektör bu görüşlere sarılıp sendikaları eleştirdi; sendikalar yüksek ücret isteyerek piyasayı çarpıtıyor ve işsizliğe yol açıyorlardı. Basın da Friedman’ı çok sevmişti. Çünkü görüşleri sokaktaki herkesin anlayacağı kadar basitti. Herkes iktisatçı olmuştu. Friedman 1976’da Nobel Ödülü aldığında Monetarizm artık modaydı. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Nüfus artışı endüstrileşme sürecini tamamlayamamış, kalkınma talebi içindeki ülkelerden kaynaklanmaktadır. Ulus devletlerin güvenliğini tehdit eden potansiyel problemlerden birisi uluslararası üretim ve iş bölümüdür. Kalabalık fakir nüfusun zengin ülkelere göçünün ortaya çıkarabileceği etnik çatışmalar, ulus devletlerin varlığına tehdit olarak görülmektedir.  Sermayenin bu hareketliliği ulus devletlerin elini kolunu bağlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Gilpin’e göre kapitalist piyasanın küreselleştirici etkisinin yüksek olmasının koşulu jeopolitik istikrardır.

Yanıt Açıklaması: Monarşi, bir hükümdarın devlet başkanı olduğu bir yönetim biçimidir. Saltanatın bir başka adıdır. Seçim dışı yöntemler kullanılır. Monarşiyi diğer yönetim biçimlerinden ayıran en önemli özellik, devlet başkanının bu yetkiyi yaşamı boyunca elinde bulundurmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Klasik ekonomi okulu güvenilirliğini kaybedince, bunun yerini J. M. Keynes’in görüşleri aldı. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ulus devletlerin güvenliğini tehdit eden potansiyel problemlerden birisi uluslararası üretim ve iş bölümüdür. Global piyasa mantığında önemli olan ürünün, en kârlı şekilde, en düşük maliyetle elde edilebildiği yerde üretilmesidir. Oysa pek çokları için ulus devletlerin kendi sanayi altyapısını kurması ve koruması önemlidir. Ancak günümüzde ulus devletlere ait ulusal sektörler hiç¸ beklenmedik gelişmelere bağlı olarak çökme tehdidi altındadır. Biyoteknolojik devrim pek çok gelişmekte olan ülkenin tarımsal ihracatını tehdit etmektedir. Otomobil sanayileri yabancı rekabetinden kolayca etkilenebilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Son kırk yılda alınan sonuçlardan çıkan bir sonucu da korumacılığın aslında çoğu zaman işe yaramadığı olmuştur. Korumacılığın çoğu zaman istihdamı koruma amaçlı kullanılmıştır. Ancak son kırk yılın deneyimi korumacılığın bunu sağlayamadığını göstermiştir. Bunun dışında korunan alanlar rekabetten uzak kaldığı için hantallaşıp verimsizleşmekte ve bu alanlarda karteller oluşmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.