Dünya Ekonomisi

Yanıt Açıklaması: Proletarya, işçi sınıfını tanımlamak için kullanılan sosyolojik bir terimdir. Feodalizmin çözülmesiyle mülksüzleşen insanların, emek gücünü belli bir ücret karşılığında satmaktan başka yaşam seçeneği kalmamasıyla ortaya çıkan, üretimdeki konumları itibariyle belirli bir grup oluşturan kesimin sınıfsal olarak tanımlanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Geri kalmışlığın nedenini ülkelerin birbirleri ile giriştikleri ilişkilerin bir sonucu olarak gören görüşe göre hemen hemen bütün geri kalmış¸ ülkeler için geçerli olan tarihsel bir neden günümüzdeki geri kalmışlığın genel çerçevesini çizmektedir. Bu da Batı kapitalizmi ve emperyalizm yani sömürgeciliktir.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme ile ilgili teorik tartışmalarda en çok üzerinde durulan konulardan birisi küreselleşmenin ne zaman başlamış olduğudur. Tartışmalar üç olasılık üzerinde yoğunlaşmaktadır: Küreselleşme tarihin başlangıcından beri var olan bir süreçtir. Ancak son yıllarda hızında ani bir artış gerçekleşmiştir. Küreselleşme modernleşme ve kapitalizmin gelişmesi ile yaşıttır. Son yıllarda hızında artış yaşanmaktadır. Küreselleşme sanayi ötesi toplum, modern ötesi toplum ve kapitalist düzenin çözülmesi ile ilgili olarak son yıllarda ortaya çıkan yeni bir olgudur. Yukarıdaki açıklamalar ışığında I. seçenek yanlış olduğundan doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Gilpin de pek çokları gibi küreselleşmeyi kapitalizmin gelişmesine bağlamaktadır. Gilpin’e göre kapitalist piyasanın küreselleştirici etkisinin yüksek olmasının koşulu jeopolitik istikrardır. Jeopolitik istikrarın sağlanmasının koşulu ise uluslararası ekonomi politikasına süper bir gücün hâkim olmasıdır. Piyasanın başarısı için ise hegemonya sahibi gücün otoriter değil liberal bir ülke olması gerekmektedir. O hâlde liberal bir süper gücün varlığı dünya piyasa ekonomisinin gerçekleşmesi için gerekli ancak yeterli olmayan bir koşuldur. Serbest piyasa kurallarını dayatan bir süper güç¸ olmadığı zaman dünya ekonomisinde tekelci eğilimler artmakta, her ülke kendi içine kapanmakta ve merkantilist politikalara başvurmaktadır.

Yanıt Açıklaması: 1980’den sonraki yıllarda gelişmekte olan ülkelerin çoğu, yeni Ortodoks politikalar olarak adlandırılan ve daha önce gelişmekte olan ülkelerin uyguladıkları politikalardan tamamen farklı olan ekonomik politikaları kabul etmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: II. Dünya Savaşı’ndan sonra küresel finansal sistem kurulmuş ve ortaklaşa mali yönetim benimsenmiştir. Savaş sonrasının anahtar antlaşması 1944 yılında IMF’nin kurulması ile nihayetlenen Bretton Woods antlaşmasıdır.

Yanıt Açıklaması: 1944 yılında ABD’nin New Hampshire eyaletindeki Bretton Woods’da kurulmuş ve 1947’de fiilen çalışmaya başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: 1930’lara kadar hâkim olan Klasik İktisat Okulu’na göre, çok sayıdaki firmanın kar için rekabet etmeleri ve çok sayıda tüketicinin kendi ihtiyaçlarını gidermek için hareket etmeleri, zamanla arz ve talep arasında istikrarlı bir dengenin oluşmasını sağlar. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yukarıda verilen tanım Japon yönetim anlayışının özelliklerinden "Toplam kalite yönetimi"nin tanımıdır.

Yanıt Açıklaması: XX. yüzyılda ortaya çıkan IMF, Dünya Bankası, GATT gibi uluslararası organizasyonların kuruluş amacı; devletler arası ticaretin finansmanı ve aksamadan yürütülmesidir.

Yanıt Açıklaması: Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT), uluslararası ticareti, düzenleyen çok taraflı bir anlaşmadır. 1947’de 23 ülke tarafından imzalanan bir anlaşma ile kurulmuştur. 1 Ocak 1948’de de yürürlüğe girmiştir.

Yanıt Açıklaması: A, B, C, D şıklarının hepsi Dünyada üçüncü küreselleşmede yaşanan sermayenin güçlenip emeğin zayıflamasında emeğin zayıflama  nedenlerinden biridir.

Yanıt Açıklaması: Dünyada veya bir ülkede bulunan nüfusun yapısını, durumunu, dinamik özelliklerini inceleyen bilim dalı demografidir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Savaş sonrasının anahtar antlaşması 1944 yılında IMF’nin kurulması ile nihayetlenen Bretton Woods antlaşmasıdır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Biyolojik çeşitliliğin korunması: Bu sadece bitkileri, hayvanları ve diğer organizmaları kapsamakla kalmayıp her bir tür içindeki genetik stokları ve ekosistemlerin çeşitliliğinin korunmasını da kapsar.

Yanıt Açıklaması: Günümüzdeki para akışları, dünya ekonomisinde istikrar bozucu sonuçlar getirebilmektedir. İvedilikle spekülatif kar elde etme beklentisi, günümüz ekonomisinde sıcak para dolaşımını belirleyen en önemli motiftir.

Yanıt Açıklaması: Modern toplumun tarihsel gelişimi içinde maddi ilişkilerden, güç¸ ilişkilerine ve daha sonra sembolik ilişkilere geçişi temsil eden alt dönemleri ayırt etmek mümkündür. 1600 ve 1870 yılları arasındaki dönem “kapitalist ekonomi” dönemidir. Bu dönemde mutlakıyetçi imparatorlukların yıldızı sönerken henüz güç¸ kazanmamış¸ olan ulus devletler ortaya çıkmaya başlamıştır. Bölgeler arası bağlar girişimci, tüccarlar aracılığı ile kurulmaktadır. 1870-1970 yılları arasındaki dönem “politik ekonomi” olarak isimlendirilmektedir. Bu dönemde uluslararası sistem kurulmuştur. Daha da önemlisi uluslararası ekonomik ilişkiler örgütlenmiştir. Bu uluslararası sistem içinde devletin gücü ekonomisinin gücüne, girişimcilerinin ticaret, yatırım ve çok uluslu şirket olabilme yeteneğine bağlıdır. Devletler ve çok uluslu şirketler uluslararası sistem içinde kendi ekonomilerini daha güçlü kılabilmek için iş birliğine girmektedirler. Bu iş birliğinden doğan güç¸ bazı sanayileşmiş¸ ülkelere sözde uluslararası örgütler tarafından yönetilen uluslararası finansal sistemin yönetimini ele geçirme fırsatı vermektedir. 1970’li yıllardan beri dünya toplumu üçüncü bir aşamaya girmiştir. Bu dünyanın sanal piyasaları devlet kontrolünden kaçabilmektedir. Ekonomik üretim birimi küçülmekte hatta üretim bireysel bir faaliyet haline gelmektedir. İnsanlar fabrikalardan tekrar evlerine dönebilir. Bilgisayar başında tek başına bilgisini tüm dünyaya pazarlayabilir.

Yanıt Açıklaması: Güneydoğu Asya’da yer alan Vietnam, Kamboçya, Kuzey Kore, Miyarmar gibi komünist toplumlar ise bölgedeki gelişmelerin gerisinde kalmışlardır.

Yanıt Açıklaması: Gelişmiş ve Yükselen Ekonomiler arasındaki fark açık biçimde azalmıştır.

Yanıt Açıklaması: A, B, C ve E seçeneklerinde ifade edilen özellikler Anglo-Amerikan tipi kalkınma modeline aittir. Doğu Asya ülkelerinde ise mali ve parasal temkinlilik ve insana yapılan yatırım ile ithalata yönelik bazı kısıtlamalar bulunmaktadır.