Dünya Ekonomisi

Yanıt Açıklaması: Yeni Uluslararası Ekonomik Düzen adı altında U¨çüncü Dünya ile sanayileşmiş kapitalist ülkeler arasında sürdürülmekte olan tartışmalarda, temel maddeler sorunu stratejik bir önem taşımaktadır. Temel maddeler üretiminde ihtisaslaşmış olan sanayileşmekte olan ülkeler neo-merkantilist politikalar uygulamışlardır.

Yanıt Açıklaması: G. Kore'ye ilişkin olarak verilen bilgiler ele alındığında ülkenin tam olarak ortodoks ekonomi politikaları izlemediği ortaya çıkar. Verilen bilgiler doğrultusunda Washington Kararları olarak ifade edilen ekonomi politikalarına uyulmadığı sonucuna ulaşılır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Her iki kampa karşı olan bir diğer hareket ise üçüncü dünya ülkelerinin koalisyonudur. Bu koalisyonun iki bileşeni vardı: Bağlantısızlar Hareketi ve 77’ler Grubu (koalisyo nun ekonomik yönünü temsil etmekte). Bağlantısızlar Hareketi iki kutuplu dünyayı eleştirerek barış içinde yaşamayı öneriyordu. Bağlantısızlar Hareketi ulusların kendi kaderlerini tayin etme hakkına vurgu yaparak, dış müdahaleyi kınamış ve bağımsızlığını kazanamamış sömürgelerdeki özgürlük hareketlerini desteklemiştir. Bağlantısızlar Hareketi önemli sonuçlar doğurmamış ve dünya düzeninde bir değişikliğe yol açmamış olmasına rağmen iki sistemin de yayılmasında önleyici rol oynaması açısından önemlidir.

Yanıt Açıklaması: Proletarya işçi sınıfını tanımlayan sosyolojik terimdir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Petrol fiyatlarındaki artış sonrasında gelişmiş ülkelerde durgunluk yaşananmış bu durum gelişmekte olan ülkelerin ihracat imkanlarının kısıtlanmasına, yapılan zorunlu ithalat faturasının ise artmasına neden olup gelişmek olan ülkelerin cari açığını arttırmış bütün bu gelişmelerin sonucunda ise gelişmekte olan ülkeler yüksek miktarda borçlanmışlardır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Emre Kongar'a göre Türkiye henüz sanayileşmesini tamamlayamamış bir toplumdur. Öte yandan batı ise iletişim-bilişim devrimini yaşamaktadır. Türkiye'nin gelişmişlik düzeyinin batıya yetişebilmesi için laik, demokratik ve sosyal bir hukuk devleti olmanın gereklerini yerine getirmesi gereklidir.

Yanıt Açıklaması: ULUS DEVLETLERİN VARLIĞINI TEHDİT EDEN GELİŞMELER Daha önce sözünü ettiğimiz gibi dünya nüfusu hızla artmaktadır. Nüfus artışı endüstrileşme sürecini tamamlayamamış, kalkınma talebi içindeki ülkelerden kaynaklanmaktadır. Dünya kaynakları üzerinde, dünyanın ekolojik dengesini bozacak kadar büyük bir talep bulunmaktadır. Tüm bu gelişmeler zengin ve fakir halklar arasındaki gerilimi şiddetlendirmektedir. Kalabalık fakir nüfusun zengin ülkelere göçünün ortaya çıkarabileceği etnik çatışmalar, ulus devletlerin varlığına tehdit olarak görülmektedir. Ulus devletlerin güvenliğini tehdit eden potansiyel problemlerden birisi uluslararası üretim ve iş bölümüdür. Global piyasa mantığında önemli olan ürünün, en kârlı şekilde, en düşük maliyetle elde edilebildiği yerde üretilmesidir. Oysa pek çokları için ulus devletlerin kendi sanayi altyapısını kurması ve koruması önemlidir. Ancak günümüzde ulus devletlere ait ulusal sektörler hiç beklenmedik gelişmelere bağlı olarak çökme tehdidi altındadır. Biyoteknolojik devrim pek çok gelişmekte olan ülkenin tarımsal ihracatını tehdit etmektedir. Otomobil sanayileri yabancı rekabetinden kolayca etkilenebilmektedir. Uluslararası finans devrimi de ulus devletin egemenliğine meydan okumaktadır. Bugün sermaye, elektronik aracılarla ülkeden ülkeye anında transfer edilebilen, sınır tanımayan, tam anlamı ile küresel bir üretim faktörüdür. Sermayenin bu hareketliliği ulus devletlerin elini kolunu bağlamaktadır. Ulusal para ve maliye politikalarının uygulanabilmesi giderek güçleşmektedir. Özellikle piyasaların hiç de sıcak bakmadığı vergi politikalarını uygulamakta daha büyük güçlükler çekilmektedir.

Yanıt Açıklaması: 1970’lerin ortalarında Nixon’un doları dalgalanmaya bırakması ve OPEC’in petrol fiyatlarını yükseltmesi nedeniyle dünya ekonomisi uluslararası olmaktan çıkıp ulus ötesi  (uluslar aşırı) oldu.

Yanıt Açıklaması: ABD’nin göçe koyduğu sınırlamalar nedeniyle Avrupa’dan yapılan göçler İngiltere’nin eski sömürge toprakları olan Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda ve Güney Afrika’ya yönelmiştir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: 2015 sonrası yeni kalkınma gündeminin özellikleri şunlardır: Hiç kimseyi sistem dışı bırakmamak, Sürdürülebilirliği kalkınmanın merkezine koymak, Katılımcı ve iyi yönetişim, İstihdama öncelik veren ekonomik dönüşüm, Evrensellik, eşitlik, sürdürülebilirlik, dayanışma, insan hakları, kalkınma hakkı ve yeteneğine göre sorumluluk alma gibi değerlere ve prensiplere dayanan küresel iş birliğidir.

Yanıt Açıklaması: Klasik teorisyenler içinde küreselleşmeye en yakın görüşler Marks’tan gelmiştir. Burjuva kâr etmek zorundadır. Sürekli kâr edebilmek için gereksinim duyduğu ham maddeleri hiç̧ aksamadan sağlayabilmeli, ürettiklerinin tamamını piyasalarda satabilmelidir. Hem ham maddeye hem de pazara gereksinimi vardır. Bu nedenle burjuva kendisine uygun olan her yere gidebilmeli, mal alıp satabilmelidir. Dünyanın dört bir yanına ulaşma gücü arttıkça, kâr etme olasılığı da artmaktadır. Gerçekten de Amerika’nın keşfi, Asya’ya yeni deniz yollarının bulunuşu, modern endüstriye dünya pazarlarını açmıştır. XVIII. yüzyılda buhar gücünün gemilerde kullanımı, telgraf, telefon gibi haberleşme araçlarının yaygınlaşması burjuvanın aradığı fırsatları ayağına getirmiştir. Eski kendi kendine yeterliliğin yerini uluslararası karmaşık ilişkiler almakta ve evrensel bağlar doğmaktadır. Bu olgu sadece maddi ürünlerin değişimi ile ilgili değildir. Kültürel ürünler, diğer bir deyişle fikir ve bilgi alışverişi de aynı ölçüde ülkeler arasında yaygınlaşmaktadır. Tek yanlı, dar ulusal bakış açısının yerini dünya kültürü alacaktır. Bu süreç Avrupa ile kısıtlı olmayacaktır. Ucuz mallar silahı Çin duvarlarını bile yıkacak burjuvazi barbar ulusları bile kendi medeniyetine çekecektir. Marks’a göre burjuva dünyayı kendi hayal ettiği şekilde yeniden yaratacaktır.

Yanıt Açıklaması: Sadece soruda verilen bilgiler kullanıldığında gelişmekte olan ülkeler ile gelişmiş ülkeler arasındaki farkın azaldığı sonucuna ulaşılır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Çin 2015’lere gelindiği şu günlerde dünya ekonomisinde önemli bir güç haline gelmiştir. Dünyanın halen en fazla nüfusa sahip olan ülkesi olan Çin, ekonomik büyüklükte dünyada ikinci sırada yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Modern ekonomi biliminin 1870’li yıllarda ortaya çıkışından bu yana, tüketiciden yana sağlanan yarar, özellikle de fiyatlarda gerçekleşen düşme ve bu düşmeyle birlikte satın alma gücünde meydana gelen artış¸ ve tüketici seçiminde olan genişleme yoluyla ortaya çıkan yarar, iktisatçılar için ekonomi politikasının denektaşı olmuştur. Tüketici yararından başka hiç¸ bir şeyin dikkate alınmaması ya da en azından tüketici yararına göre ikinci plana atılması yolundaki tartışma gerçekten de sağlam görüşlere dayanmaktadır. Ekonomi biliminin tek hedef saydığı tüketici üzerine toplanan dikkatin, iş imkânları ya da üretimden söz edilerek bulandırılması, fiyat tespitini, tekelciliği ve verim düşüklüğünü¨ körükler. Böyle bir şey çok geçmeden, iş imkânlarını korumak yerine, onları tehlikeye sokar. Ekonomik rasyonellik ile tüketici çıkarını özdeşleştiren bu görüş, yatırım, üretim kapasitesi ve zenginliği yaratan şeyin esas itibariyle tüketici alışverişi olduğunu iddia eden Keynesçi ve Post- Keynesçi kuramla iyice pekişmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1840 ile 1890 arasında 50 yıl kadar sürdüğü kabul edilen ikinci dönem buhar gücünün ve demir yollarını dönemi olarak kabul edilebilir. Eğitim alanına bakıldığında yaygın olarak ilköğretimin önemsendiği bir dönemdir. Ekonomik sektörler için teknoloji enstitüleri bu dönemde kurulmaya başlanılmış ve makine ve inşaat alanındaki gelişmelere paralel biçimde bu alanda mühendis eğitimleri de önemli hâle gelmiştir. Buhar gücünün keşfi ile birçok makine bu şekilde enerji sağlarken, iletişim ve ulaşım alanlarında demir yollarının ve telgrafın altın çağı yaşanmıştır. Global ölçekte, en yaygın ve önemli olan faktörler artık pamuk yerine demir ve kömürdür. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Amerikalı fonksiyonalist toplum bilimciler, her toplumun kendi üyeleri tarafından yapılmış rasyonel tercihler sonucunda ortak top- lumsal koşullara doğru evrim geçireceğini ileri sürmüşlerdir.

Yanıt Açıklaması: Merkantilizm: Avrupa’da 16.yy’dan 18.yy’ın ortalarına kadar uygulanan iktisat politikasına Merkantilizm adı verilir. Merkantilizm arz yönüne ağırlık vermektedir ve ihracat fazlası yaratarak ulusal parayı güçlü tutmak temeline dayanmaktadır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Dünya gıda arzı ve talebindeki dalgalanmaların temel nedenlerini doğal nedenler ve iklim değişikliği, enerji kaynakları ve girdi kaynaklarındaki fiyat artışları, nüfus artışı, gıda ürünlerinin alternatif kullanım alanlarının gelişmesinde aramak mümkündür.

Yanıt Açıklaması: 1980 yılından 2013 yılına kadar Kişi Başı GSYH verileri kaç katına gelmiştir diye bakıldı- ğında ha^len iyi gelişmelerden bahsetmek mümkündür. O¨rneğin, 1980’den 2013 yılına ka- dar Kişi Başı GSYH rakamları gelişmiş (sanayileşmiş) olanlar için yaklaşık 4,2 katı gelişme göstermiştir. Gelişmekte olan ülkelerin ortalamasına göre bu artış yaklaşık 6 kattır. Yani gelişmekte olanlardaki Kişi Başı GSYH 1980 yılında gelişmiş olanların % 8,2’si kadarken 2013 yılında % 11,6’sı kadar olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Emre Kongar, Huntington’un görüşlerindeki tek doğru noktanın barbarlığa karşı elbirliği ile savaşılması olduğunu vurgulamakta, farlıklıkları sivriltme çabasını pek çok bilim insanı gibi eleştirmektedir.