Dünya Ekonomisi

Yanıt Açıklaması: Klasik teorisyenler içinde küreselleşmeye en yakın görüşler Marks’tan gelmiştir  Marks’a göre: Burjuva kâr etmek zorundadır. Sürekli kâr edebilmek için gereksinim duyduğu ham maddeleri hiç aksamadan sağlayabilmeli, ürettiklerinin tamamını piyasalarda satabilmelidir. Hem ham maddeye hem de pazara gereksinimi vardır. Bu nedenle burjuva kendisine uygun olan her yere gidebilmeli, mal alıp satabilmelidir. Dünyanın dört bir yanına ulaşma gücü arttıkça, kâr etme olasılığı da artmaktadır. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Gilpin'e göre Amerikan hegemonyasının giderek azalmasının nedeni Dünya piyasalarında Avrupalı ve Asyalı üreticilerle rekabet edememesidir.

Yanıt Açıklaması: Mc Luhan’a göre kültürün belirleyici ilkesi, içeriğinden çok iletildiği aracının niteliği ile ilgilidir (Mc Luhan, 1964). Çağdaş medya, duyguları ulaştırmanın pek çok aracına sahiptir ve haberleşme ile ilgili yüksek teknolojileri içermektedir. Teknolojik gelişme düzeyini kriter alarak insanlık tarihini iki kısma ayırmaktadır. İlk kıs- mı sözlü iletişim ve tekerlek teknolojisine bağlı olan kabile devri olarak isimlendirmek- tedir. Bu sözlü kültürde insanın deneyimleri kolektiftir ve anında aynı yerde gerçekleşip, tamamlanmak zorundadır. Yazılı metinlere ve mekanik teknolojiye bağımlı olan ikinci kısmı, sanayi devri olarak isimlendirmektedir. Bu yazılı kültürde, insan deneyimi par- çalara ayrılmış ve özelleşmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1970’li yılların ikinci yarısından itibaren globalleşmenin önem kazanması ve sınırların aşılması gibi önemli değişiklikler ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bu modanın yarattığı hava ile İngiltere’de Margaret Thatcher ve Muhafazakâr Parti, ABD’de Ronald Reagan ve Cumhuriyetçi Parti iktidar oldular ve 1980’lerin başında “büyük monetarist” deney başladı. Sıkı para politikaları ve yüksek faiz uygulaması ile fiyatlar geri çekilecek, hükümetin piyasaya müdahalesi azalacak, devlet işletmeleri satılacak ve “sihirli elin” işleyişinin önündeki engeller kalkacaktı. Bu görüşü destekleyen rasyonel beklentiler teorisine uygun olarak da hükümet politikalarım bir kere belirledikten sonra ne pahasına olursa olsun bunları değiştirmeyeceğini açıklayacak, bu konuda piyasayı da ikna edecekti.

Yanıt Açıklaması: Dünya Savaşı’nın yol açtığı dünya düzeni iki kutupluydu. Batı Bloku ABD önderliğinde bir araya gelmişti ve Doğu Bloku Sovyetler Birliği’nin (Rusya) etrafında yer alanlardan oluşmaktaydı. İki kutuplu dünyada bir uzlaşma düzeni değil, güç ayrışması ve çatışmalarla dolu bir bıçak sırtı dengesi kurulmuştu. Bu dengenin en çarpıcı ispatları ise 1962 Küba Krizi, Vietnam savaşı ve Kore Savaşları’dır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Politikacıların kafaları karıştı. O zamana kadar pek bilinmeyen ve çoktan unutulmuş Klasik İktisat görüşlerini savunan bir iktisatçı Milton Friedman dikkatleri üzerinde toplamaya başladı. Milton Friedman Keynesçi politikaların tam tersini savunuyor, “Hükümetlerin işsizliği  azaltmak ve büyümeyi arttırmak için yaptıkları müdahaleler, yüksek hükümet harcamaları, orta vadede tam aksi bir sonuca yol açar.” diyordu. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Japon Uluslararası Ticaret ve Sanayi Bakanlığı, 1984’ten 1988’e kadar, 20 ayrı bölge için teknopolisler geliştirme onayı vermiş; altı yeni bölgeyi de program kapsamına almıştır.

Yanıt Açıklaması: Daha önce de söylediğimiz gibi küreselleşme yeni bir olgu değildir. Hatta dalgalar ha^linde dünyaya yayılmasını sürdürmektedir. Bugüne kadar Batı dalgaları dünyaya bir kez değil üç kez yayılmıştır. Bunları kabaca tarihlemek mümkündür. 1490’lar, 1890’lar, 1990’lar. Bu dalgaları 1. Küreselleşme, 2.Küreselleşme, 3.Küreselleşme olarak isimlendirmek mümkündür. Bu üç olgu sırası ile incelenecektir.

Yanıt Açıklaması: G20, uluslararası ekonomik iş birliğini arttırmayı amaçlayan, gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomileri bir araya getiren, 19 ülkenin katılımıyla oluşan ve özellikle global ekonomik gelişmeleri değerlendirerek kararlar alan bir oluşumdur.

Yanıt Açıklaması: Gi­lp­in’e göre Amer­ikan hegemonyası, dünya p­iyasalarındak­i Asyalı ve Avrupalı üret­ic­lerle rekabet edemed­iğ­i ­iç­in g­iderek azalmaktadır. Amer­ika’nın l­ider ülke olarak rolünü oynamakta güçsüz kalması, dünya ekonom­is­in­i ülkeler arasındak­i merkant­il­ist uygulamalardan kaynaklanan savaş alanına dönüştürmekted­ir. G­ilp­in’e göre uluslararası ekonom­i pol­it­ikası artık küreselleşememekted­ir. Küresel güçler­in yer­in­i verg­iler, göç yasakları, ­ihracat teşv­ikler­i ve ­ithalat yasakları almaktadır. Bu sürec­in aktörler­ ­ise APEC, ASEAN, AB, NAFTA g­ib­i bölgesel ülke gruplarıdır. Bu gruplar tıpkı XVII. ve XVIII. yüzyılların merkantal­isit ülkeler­i g­ib­i davranmaktadırlar. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: 1960 yılında kurulan ve yedi kız kardeşler adıyla bilinen OPEC, çok uluslu bir kartel oluşturarak petrol fiyatlarının düşmesini engellemiştir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: En ciddi değişim ise C¸in’in dünyada liderliğini ele geçirmesidir. C¸in 2000 yılında yaklaşık %7’lik bir paya sahipken bu oran 2011 yılında %21’e yükselmiştir.

Yanıt Açıklaması: XX. yüzyılın nüfus patlaması Afrika, Orta Amerika, Ortadoğu, Hindistan, C¸in gibi dünyanın en yoksul ülkelerinin yaşadığı bölgelerde meyda- na gelmiştir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Yeni kalkınma gündeminin özellikleri aşağıdaki gibi sıralanmaktadır: Kapsayıcı olmak, hiç kimseyi sistem dışı bırakmamak Sürdürülebilirliği kalkınmanın merkezine koymak İstihdama öncelik veren ekonomik dönüşüm Katılımcı ve iyi yönetişim Evrensellik, eşitlik, sürdürülebilirlik, dayanışma, insan hakları, kalkınma hakkı ve yeteneğine göre sorumluluk alma gibi değerlere ve prensiplere dayanan küresel iş birliği

Yanıt Açıklaması: Çin tarafından uygulanan reform politikaları dünyaya yeni bir sistem sunmuştur. Çin’in sahip olduğu bu yeni sisteme en basit şekliyle “sosyalist piyasa ekonomisi” adı verilmiştir. Bu yeni ekonomik yapı sosyalizm ve serbest piyasa kavramlarını umulmadık biçimde uygulamada bir araya getirmiştir. Bu yeni sistem, yönetim ve kurumsal yapı anlamında sosyalist kabul edilirken, serbest piyasa ve ticarete uygunluk anlamında piyasa ekonomisidir.

Yanıt Açıklaması: Tarımsal ekonomik örgütlenmeden, sınai ekonomik örgütlenmeye geçen İngiliz toplumu, geleneksel toplumdan piyasa toplumuna dönüşmüştür. Kitlesel eğitim yaygınlaşmış, okullarda öğretim süresi uzamıştır. Kadınlar iş hayatına atılmış ve toplum içindeki statüleri yükselmiştir. Tüketim artarken, toplam nüfus içinde şehirlerde yaşayanların oranı yükselmiştir. Tüm bu gelişmeler aile başına düşen ortalama çocuk sayısının azalması yönünde etkiler yaratmıştır. Sonuç olarak İngiltere’de nüfus demografik bir geçiş sürecinden sonra istikrara kavuşmuştur. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Eski İran’da tarım arazilerinden petrol fışkırması, halk için önemli bir problem iken, şimdi İranlıların hayati bir enerji kaynağı ve ihracatının temel malı olmuştur. 1930 öncesinde, maden yataklarında radyum cevheri arama işlemlerinde uranyum atık madde iken, 1930 sonrası önemli bir cevher olarak keşfedilmesi de kaynak kavramındaki değişkenliğe çarpıcı bir örnektir.

Yanıt Açıklaması: Kadının statüsü, evlenme yaşı, hayattan beklentiler, gelir ve eğitim düzeyi, gelir dağılımı dengesizliği ve kentleşme gibi kriterlerin doğum oranını etkilediği düşünülmektedir. Ancak doğum oranı ile söz konusu kriterler arasındaki ilişki açık ve basit değildir. Doğru cevap C şıkkıdır.