Dünya Ekonomisi

Yanıt Açıklaması: Dünya üzerinde liberal ticareti yaymanın aracı GATT (General Agreement on Tariffs and Trade) adlı organizasyon olmuştur. GATT kuruluş aşamasından bu yana küresel bir kurum olmuştur. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Japon bankacılık sistemi, şirketlerin yönetim biçimi, nüfusun yaşlanması bunların hepsi en kısa zamanda çözümlenmesi gereken sorunlardır ve bu yönde büyük çaba sarf edilmektedir. Eğitilmiş iş gücünün hazır bulunması ise Japonya’nın en büyük avantajıdır. Çevresinde oluşturduğu ve yön verdiği APEC, gelecek 15-20 yıl için en dinamik blok olarak karsımıza çıkmaya adaydır.

Yanıt Açıklaması: 1990 yılında ABD, Japonya, Almanya, İtalya ve Fransa aynen bu sıra ile imalat endüstrisinde en büyük paya (yaratılan katma değere göre) sahip beş ülke ve sektördeki payları %58 idi. 2000 yılına gelindiğinde ise Fransa imalat sektöründe en büyük paya sahip beş ülkeden biri olma özelliğini kaybetmiş ve bu lige Çin girmiştir. Bu dönemde İngiltere ise ilk beş ülke arasında hiç yer almamıştır.

Yanıt Açıklaması: ULUS DEVLETLERİN VARLIĞINI KORUYAN GEREKÇELER Küreselleşme ulus devletlerin varlığını gerçekten de tehdit etmektedir. Ancak soruna, küreselleşme insanların hangi sorunlarını çözüyor, hangilerini çözemiyor diye baktığımızda ulus devletlerin daha uzun süre varlıklarını koruyabileceklerinin gerekçeleri açığa çıkmaktadır (Kongar, 2001, s. 145-152). arasında nasıl dağıtılacağı konusunda bir çözümü bulunmamaktadır, insanların sosyal güvenliği ne olacak, çocuklar, özürlüler, yaşlılar ve iş bulamayanlar, çalışamayanlar nasıl yaşayacak sorularına cevap verememektedir. Öncelikle küreselleşme sosyal güvenlik ve refah sorununu çözemediği için ulus devlete ihtiyaç devam etmektedir. Ülke halklarının sosyal güvenliği ulus devletlerin sorumluluğundadır. Ancak burada sözü edilen ulus devlet, sosyal ulus devlettir. Çünkü liberal devlet anlayışı sosyal güvenlikle ilgilenmemekte ve piyasa mekanizmalarının bütün soruları çözeceğine inanmaktadır. İkinci olarak vatandaş yetiştirme kimin sorumluluğunda olacaktır. Çocuklara ülkelerinin dilini, tarihini, kültürünü kim öğretecektir. Küreselleşme bu işleri yerine getirmemektedir. Dil olarak İngilizce ve Amerikancayı kullanmaktadır. Eğitim açısından da ulus devletlerin varlığının devam etmesi gerekmektedir. Üçüncü olarak ülkeler arası toprak ve savunma sorunları hâlâ devam etmektedir. Ne bir dünya örgütü ne de dünyanın jandarmalığına soyunmuş Amerika Birleşik Devletleri öteki ülkelerin stratejik sorunlarını, güvenlik problemlerini çözebilmektedir. Ülkeler arası problemlerin barışçı yollarla çözülmesi herkesin arzusudur. Ancak yakın gelecekte böyle çözümlerin gerçekleşebileceği pek umut edilmemektedir. Sadece bu durum bile ulus devletlerin varlığını uzun süre sürdüreceklerinin en belirgin kanıtıdır. Küreselleşmenin ekonomik felsefesi olarak ortaya çıkan Chicago ekolu ya da moneter ekonomi veya Reganizm atcherizm denilen yeni liberalizmin, dünya kapitalizminin sık sık karşılaştığı krizleri önlemekte başarısız kaldığı bütün dünyanın kabul ettiği bir gerçektir. IMF’nin bu felsefe doğrultusunda özellikle borçlu ülkelere önerdiği özelleştirme, devletin küçültülmesi, tahkim gibi politikalar sorunların çözümüne yardımcı olamamaktadır. Krizlerin aşılmasında çeşitli müdahalelerin gerektiğinin ortaya çıkması Yeni Keynesci politikaları gündeme getirmektedir. Yeni Keynesci politikalar ise kaçınılmaz olarak ulus devlet modeli çerçevesinde uygulanabilmektedir. Liberalizmin dünya ekonomik krizlerini önlemekteki başarısızlığı, ulus devlet modeli çerçevesinde ekonomik birimlerin önemini arttırmaktadır. 11 Eylül terörü, şarbon olayı, biyolojik ve kimyasal savaş tehdidi, denetlenemez bireysel terörün boyutları konusunda tüm dünyayı alarma geçirmiştir. Bu tür faaliyetleri denetim altına almak için ulus devletlerin şimdi olduğundan daha güçlü kılınması ve aralarındaki iş birliğinin arttırılması gereği ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Batı Avrupa’da ticaret burjuvazi ile kralın işbirliği içine girerek feodal beyleri ortadan kaldırması ve mutlakiyetçi krallıkları kurması ile gerçekleşmiştir. Zaten burjuvazinin kralı desteklemesinin nedeni de budur. Mutlakiyetçi krallıklarda ekonomi değerli madenlere dayanmaktadır Bu amaçla önce İspanya ve Portekiz, arkasından İngiltere, Fransa ve Hollanda denizaşırı ülkelerin kaynaklarını ele geçirebilmek için sömürge imparatorlukları kurmuşlardır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde dünyanın içinde bulunduğu bu değişim süreci küreselleşme terimi ile ifade edilmektedir. Küreselleşme henüz tam anlamı le gerçekleşmemiş bir olgudur. Eşit hak ve sorumluluklara sahip bir dünya toplumunu ima etmektedr.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşmenin 3. döneminde iletişim teknolojilerinde yaşanan değişim ile kapitalizmin yeniden örgütlenmiştir. Sermaye ucuz iş gücünün olduğu bölgelere gitmiş,  emeğin iş güvencesi azalmış, tam zamanlı işlerin yerini esnek işgücünün doldurduğu işler almıştır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Soruda verilen bilgiler kullanıldığında dünya ticaretinin artış hızından çok daha hızlı biçimde zenginle yoksul kesim arasındaki farkın attığı anlaşılmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Mc. Luhan’a göre dünya, insanların birbirleri ile yoğun iletişimi nedeniyle, herkesin birbirinden haberdar olabileceği bir köy ortamına dönüşmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: XX. yüzyılda ortaya çıkan IMF, Dünya Bankası, GATT gibi uluslararası organizasyonların amacı devletler arası ticaretin finansmanı ve aksamadan yürütülmesidir.

Yanıt Açıklaması: Geleneksel doğrudan yatırımlar artmaya devam etmektedir. Ne var ki, olay hızla; ortak girişimler, ortaklıklar, bilgi anlaşmaları, dışarıya iş verme gibi “ittifaklara” dönüşmektedir. İttifaklarda ise yatırımlar, söz konusu olsalar bile, ikincil önem taşır. Bu ittifakların bazılarında önemli ölçüde sermaye yatırımları söz konusudur. Amerikan tasarımı ürünleri Japon pazarında satmak üzere Japonya’da üretim yapmak amacıyla, 1960’lar ve 70’lerde Japon ve Amerikan firmalarının oluşturduğu ortak girişimler buna bir örnektir. Ama bu örneklerde bile ittifakın temeli sermaye değil, bilgilerin birbirini tamamlamasıydı; Amerikalıların teknik ve imalat bilgileri ile Japonların pazarlama bilgileri ve yönetimi birbirlerini tamamlıyordu.

Yanıt Açıklaması: I. Dünya Savaşı’ndan 1990’lı yıllara kadar iki alternatif ekonomik sisteme bağlı olarak gelişmelerini sürdürmüşlerdir. Kapitalizmi benimseyen Amerika Birleşik Devletleri liderliğindeki ülkeler grubu I. Dünya ülkeleri, Zenginler Kulübü, Sanayileşmiş U¨lkeler, Batı Bloku gibi isimler almıştır. Sosyalizmi benimseyen SSCB liderliğindeki ülkeler grubuna ise II. Dünya ülkeleri, Demir Perde, Doğu Bloku gibi isimler takılmıştır.

Yanıt Açıklaması: II. Dünya Savaşı sonrasında SSBC ile ABD arasında yaşanan Soğuk Savaş dönemi büyük ölçüde bir denge hali şeklinde sürmüştür. SSBC'nin yıkılmasıyla sona eren bu dönemde ABD'nin Türkiye'ye füze yerleştirmesi sonucunda yaşanan Küba Krizi Soğuk Savaşın sıcak savaşa dönüşme olasılığı taşıdığı olaylardan birisine örnek oluşturur. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Avrupa’nın yine kendi içinde %71 oranında ticaret yaptığı ele alındığında, Avrupa’ya en çok mal gönderen diğer bölgenin Asya olduğu da anlaşılmaktadır %9,3 ile 2.sıradadı r.

Yanıt Açıklaması: Bulaşıcı hastalıklara aşılama ile çare bulmak ulus devletlerin varlığını tehdit eden gelişmelerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: 2. döneme denk gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: James Galbraith, The Predator State çalışmasında 2008 Finansal Krizi'nin finansın reel üretimden önce geldiği sürece tekrarlanması muhtemel bir serbest piyasa sonucu olduğunu açıklamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Dünya ekonomisinde ticaret ve yatırımın anlamı değişim geçirmiştir. Artık doğrudan yatırımlar (yurt dışında yeni bir işletme açmak ya da mevcut bir işletmeyi satın almak için yapılan yatırımlar) hızla nitelik değiştirmeye başlamıştır. 1980’lerin ortasından bu yana ABD’ye Avrupa, Japonya, Kanada ve Meksika tarafından yapılan doğrudan yatırımlar patlamalı bir artış gösterir. Ne var ki, olay hızla; ortak girişimler, ortaklıklar, bilgi anlaşmaları, dışarıya iş verme gibi “ittifaklara” dönüşmektedir.

Yanıt Açıklaması: Klasik teorisyenler içinde küreselleşmeye en yakın görüşler Marks’tan gelmiştir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 1945 ve 1980 arasındaki yıllarda yabancı sermayenin de etkisi ile bölge ekonomik anlamda çarpıcı bir gelişme yaşamıştır.