Dünya Ekonomisi

Yanıt Açıklaması: İki kutuplu dünya: Batı Bloku ABD önderliğinde bir araya gelmişti ve Doğu Bloku Sovyetler Birliği’nin (Rusya) etrafında yer alanlardan oluşmaktaydı.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme 1980’li yıllarda akademik çalışmalarda sık kullanılmaya başlanan yeni bir terimdir.

Yanıt Açıklaması: Bu model kültürel kökenleri itibariyle Adam Smith’e ve Sanayi Devrimi’ne uzanır. Azami bireysel girişimi, asgari devlet müdahalesini, serbest ticareti, serbest piyasa ve bireysel girişimci için yüksek kazancı olduğu kadar, yüksek riski de içerir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yeni küreselleşme teorilerine en önemli katkı bir edebiyat ve iletişim teorisyeni olan Mc Luhan’dan gelmiştir. 30 yıl Önce formüle edilen görüşleri hâlâ pek çok bilim adamına ilham kaynağı olmaktadır. Mc Luhan’a göre kültürün belirleyici ilkesi, içeriğinden çok iletildiği aracının niteliği ile ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Klasik teorisyenler içinde küreselleşmeye en yakın görüşler Marks’tan gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1648’de yapılan Westphalia Barış Anlaşması ile birbirleriyle amansız rekabet içindeki büyük ülkeleri hanedanlıklara, dini^ inançlar ve dillere göre bölerek Kıta Avrupası’na huzur getireceği düşünülmüş, ancak bu anlaşma düzen arayışlarına cevap getirmediğinden kararsızlık Fransız İhtilali’ne (1789) kadar sürmüştür.

Yanıt Açıklaması: XIX. yüzyılda özellikle İngiliz adalarında nüfus patlamasının olumsuz etkileri kolayca izlenebilmektedir. Yoksul kırsal kesim kalabalıklaşan nüfusun barınma, beslenme, giyinme gibi temel gereksinimlerini karşılayamaz hâle geldiği için kırdan kente büyük bir göç yaşanmıştır. Artan gecekondu mahallelerinin çevrelediği şehirler, yeni gelenlerin taleplerine cevap vermekte yetersiz kalmıştır. İşsiz tarım işçileri, işsizliklerinin sebebi olarak gördükleri makinelere çeteler hâlinde saldırmıştır. Öte yandan XX. yüzyıldaki nüfus patlamasında ise Afrika, Orta Amerika, Ortadoğu, Hindistan, Çin gibi dünyanın en yoksul ülkelerinin yaşadığı bölgelerde meydana gelmiştir.  XX. yüzyılın tehditleri XIX. yüzyıldan çok daha büyük boyutlardır ve dünya ülkeleri arasındaki çelişkiler çok daha şiddetlidir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Günümüzün para akışlarının itici gücü genelde daha çok getiri elde etme beklentisi değil, ivedi spekülatif karlar sağlama beklentisi olmaktadır. Söz konusu olan artık patolojik bir olgudur ve bu nedenle de ne sabit döviz kuru uygulamaları ne de esnek döviz kuru uygulamaları, gerçekte bir işe yaramaktadır. Günümüzdeki para akışları, dünya ekonomisinde istikrar bozucu sonuçlar getirebilmektedir. İvedilikle spekülatif kar elde etme beklentisi, günümüz ekonomisinde sıcak para dolaşımını belirleyen en önemli motiftir.

Yanıt Açıklaması: ABD farklı uluslardan insanların biraraya geldiği bir devlettir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye 1989 yılında alınan 32 sayılı kararla sermaye hareketlerini serbest bırakmış ve 1990'lı yıllarla birlikte tamamen dış şoklara açık bir ekonomi hâline gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT), uluslararası ticareti, düzenleyen çok taraı bir anlaşmadır. 1947’de 23 ülke tarafından imzalanan bir anlaşma ile kurulmuştur. 1 Ocak 1948’de de yürürlüğe girmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1980’li yıllarda dünya ticareti, rakip ticari bloklar halinde örgütlenmiştir. ASEAN, AB ve NAFTA olarak isimlendirilen bu bloklar üyelerin birbirleri arasındaki ticari engelleri kaldırırken diğerlerine korumacı politikalar uygulanmasına neden olmaktadır. Dünya ticaretinde ortaya çıkan neo-merkantilist uygulamalar küreselleşmenin mantığına aykırı gibi görünmektedir. Ancak küreselleşme ülkeler arasındaki çatışmaların varlığını inkâr etmemektedir. NAFTA gibi bir bloklaşmanın küresel eğilimlerle çeliştiği düşünülmemektedir. NAFTA rekabet engellerinin daha geniş¸ bir alan için kalkışını temsil etmektedir. Bu nedenle tamamen küresel bir strateji olarak kabul edilmektedir. Bilinçli olarak rekabetçi bir alan oluşturulmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Tarihsel olarak, dünya ekonomisine liberal hegemonyanın hâkim olduğu iki farklı dönemden geçilmiştir. Bu nedenle küreselleşmenin ve piyasalaşmanın doruğa çıktığı iki dönem yaşanmıştır. Birincisi İngiltere’nin XIX. yüzyılın önemli bir kısmında hâkim süper güç olduğu dönemdir. Bu dönem uluslararası ilişkilerin genellikle diplomasi ile yürütüldüğü, ülkeler arası güven ve düzenin nispi olarak daha yüksek düzeylere ulaştığı bir dönem olmuştur. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Silahlanma yarışı tam hız devam ediyor olmasına rağmen her iki süper gücün de şu gerçeği kavrayabilmesi fazla sürmedi. Bu yarış kaynakların önemli kısmını çekerek ekonomik olarak diğer ülkelerin gerisinde kalmalarına yol açmaktadır. ABD II. Dünya Savaşı’ndan 1970’lerin başına kadar hem standart sanayi dallarında hem ileri teknoloji üreten sektör- lerde rakipsiz durumdaydı ama bu dönemde standart sanayi dallarında egemenliği AB ve Uzak Doğu’nun yeni sanayileşen ülkelerine bırakmak zorunda kalmıştı.

Yanıt Açıklaması: 1983 yılında, Theodore Levitt globalleşmeyi, pazarların bütün dünyada birbirlerine yönelmesini tanımlamak için öneriyor.

Yanıt Açıklaması: Nüfusu azalan toplumların en büyük korkusu savunma gücünü kaybetme korkusudur. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Dünya genel olarak yeterli yiyecek arzına sahiptir. Bu arzı satın alabilecek güce sahip Japonya, diğer Asya ülkeleri ve bazı Avrupa ülkeleri iyi beslenebilmektedirler. Dolayısıyla açlığın sebebi kuraklık değil, fakirliktir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Weber, Hindistan, Çin gibi dinî geleneklerine çok bağlı ülkelerin rasyonel düşünceye dayanan bir yaşam tarzını benimsemeyeceklerini ileri sürmüştür.