Dünya Ekonomisi

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme, ulaşım, haberleşme ve bilgi işlem teknolojisindeki gelişmeler sonucunda, toplumsal ve kültürel düzenlemeler üzerinde, meka^nsal uzaklıklardan kaynaklanan farklılıkların ortadan kalktığı, toplumsal bir süreçtir.

Yanıt Açıklaması: Avrupa’da 16.yy’dan 18.yy’ın ortalarına kadar uygulanan iktisat politikasına Merkantilizm adı verilir. Merkantilizm arz yönüne ağırlık vermektedir ve ihracat fazlası yaratarak ulusal parayı güçlü tutmak temeline dayanmaktadır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: G20: Uluslararası ekonomik iş birliğini arttırmayı amaçlayan, gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomileri bir araya getiren, 19 ülkenin katılımıyla oluşan özellikle global ekonomik gelişmeleri değerlendirerek kararlar alan bir oluşumdur.

Yanıt Açıklaması: Bir devletin, sınırlarını genişletmesine, başka ülkeleri gerek siyasi, gerek ekonomik, gerek kültürel kontrolü altına almasına emperyalizm denir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Keynesçi politikaların tam tersi Klasik İktisat görüşlerini savunan Milton Friedman, 1976’da Nobel Ödülü aldığında Monetarizm artık modaydı. Bu modanın yarattığı hava ile İngiltere’de Margaret Thatcher ve Muhafazakâr Parti, ABD’de Ronald Reagan ve Cumhuriyetçi Parti iktidar oldular ve 1980’lerin başında “büyük monetarist” deney başladı.

Yanıt Açıklaması: Ulus Devlet, meşruiyetini bir ulusun belli bir coğrafi sınır içindeki egemenliğinden alan devlet şeklidir. Devlet politik ve jeopolitik bir varlık, ulus ise kültürel ve etnik bir varlıktır. Ulus devlet kavramı ise bu ikisini belli bir coğrafyada örtüştürür ve böylelikle kendisinden önce gelen devlet yapılarıyla büyük ölçüde farklılaşır

Yanıt Açıklaması: 19 yüzyılda uluslararası ilişkiler savaş, birleşme, diploması ve sömürgecilik üzerine kuruludur. İnsan haklarının önemi ise daha sonraki süreçte ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Ulus devlet; meşruiyetini kültürel ya da etnik bir grubun belli bir coğrafi sınır içindeki egemenliğinden alan devlet  şeklidir.

Yanıt Açıklaması: Amerika komünizmin yayılmasına seyirci kalamazdı ve kendi etki alanında Sovyetler Birliği’ne karşı bir düzen kurmaya başladı. Aslında bakılırsa, II. Dünya Savaşı bitiminde SSCB’nin bu kadar büyük alanda kendi kurallarını dikte etmek için yeterli ekonomik gücü mevcut değildi. Hele ABD ile karşılaştırma hiç de onun lehine değildi, ama sahip olduğu askeri üstünlük buna imkân tanıdı.

Yanıt Açıklaması: Dünyadaki siyasi – ekonomik – sosyal değişimler ele alındığında “Soğuk Savaş Dönemi” sonrası yılları 3 döneme ayırarak ele almak mümkündür. 1. Dönem: 1991-2000 arası – Batının Zafer Yılları

Yanıt Açıklaması: Uluslar üstü ilişkilerin gelişimine yön veren temel etken elektronik iletişim teknikleridir.

Yanıt Açıklaması: NATO, ABD'nin; Varşova Paktı ise SSCB'nin etkisi altındadır. Her iki kampa karşı olan bir diğer hareket ise üçüncü dünya ülkelerinin koalisyonudur. Bu koalisyonun iki bileşeni vardı: Bağlantısızlar Hareketi ve 77’ler Grubu (koalisyonun ekonomik yönünü temsil etmekte).

Yanıt Açıklaması: Yardıma ihtiyaç duan ülkelere yapılan yardımların azalmasının temel sebepleri şunlardır: Soğuk savaşın bitmesiyle birlikte Afrika'da yandaş hükümet bulmak ihtiyacı dolayısıyla yardım vermek için politik sebeplerin ortadan kalkması. Doğu Avrupa, Çin, Vietnam, Filistin gibi Batı için daha önemli yeni yardım alanları ortaya çıkması. Yardım veren ülkelerin kamu bütçeleri zayıflaması ve yardım kapasiteleri azalması. ABD, Uluslararası Gelişme Örgütü, IMF, Dünya Bankası gibi kuruluşlar yardım bütçelerini daraltmaları. IMF'in son yıllarda yardımlarını giderek daha fazla başarı kriterine göre vermeye başlaması. Dolayısıyla doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme, Avrupa kültürünün, yeni sömürgecilik, kolonizasyon ve kültürel kaynaşma ile tüm dünyaya yayılma çabalarının doğrudan sonucudur.

Yanıt Açıklaması: Soruda verilen bilgiler yaşanan üç küreselleşme sürecininde üretim biçimlerinde yaşanan değişim sonucu gerçekleştiğini ortaya koyar. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 2 milyon nüfusa sahip Kuveyt, 1,3 milyonluk Birleşik Arap Emirlikleri, 5 milyon nüfuslu Suudi Arabistan dünyanın en zengin ülkeleridir.

Yanıt Açıklaması: Birinci Küreselleşme dönemindeki itici güç Merkantilizm ve doğurduğu denizcilik gelişmeleridir.

Yanıt Açıklaması: Siyaset bilimci Huntington’un 1993’te yazmış olduğu ünlü “Medeniyetler Çatışması” adlı makalesi ile birlikte bilim adamları ideolojik savaşın yerini kültürler arası savaşa bıraktığı yönündeki yoğun tartışmalara girmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Giddens, ulus devletin evrenselleşmesini üç aşama ile açıklamaktadır. İlk olarak XIX. yüzyılda başta İngiltere, Fransa, Almanya ve İtalya olmak üzere Avrupalı ulus devletler, sınai üretimi askerî faaliyete başarı ile uygulamışlardır. Yeni savaş tekniği, Avrupalıların üyesi olmadıkları mutlakiyetçi imparatorluklar ve kabile toplumları karşısında askerî başarı kazanmalarını sağlamıştır. İkinci aşamada, Avrupalılar sahip oldukları rasyonel bürokratik özellikler nedeni ile kaynakları etkin bir şekilde ulusal gelişmeleri için kullanmışlar ve diplomatik şebekeler ve uluslar üstü politik kurumlar aracılığı ile diğer ulus devletlerle ilişkilerini başarı ile yürütmüşlerdir. Üçüncü aşama beklenmedik tarihî olaylarla ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Geri kalmışlığın belirtilerini aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür (Tanilli, 2000, s, 281-287): • Bir ülkede okuryazar olmayanların çoğunlukta olması • Kadının erkekten aşağıda tutulması • Beslenme yetersizliği • Sağlığı korumada yetersizlik • Ulusal ve ekonomik bütünlüğün zayıflığı • Yapısal işsizlik • Kişi başına ulusal gelirin düşüklüğü • Sınırlı bir sanayileşme • Tarımla uğraşan nüfusun çokluğu • Şişkin bir hizmet kesimi • Ekonomik bakımdan kapitalist ülkelere bağımlılık • Baskıcı siyasal rejimler • Bozuk gelir dağılımı, Doğru cevap A'dır.