Toplu İş Hukuku

Yanıt Açıklaması: Sendikanın Saflığı İlkesi: İşçiler ile işçi sendika ve konfederasyonlarının Sendikalar Kanununa veya diğer kanunlara göre kurulu işveren kuruluşlarına, işverenler ve işveren kuruluşlarının da işçi sendika ve konfederasyonlarına üye olamamalarıdır. Cevap: B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kuruluşun organları dışında kalan kurum ya da kişiler tarafından yapılan denetime dış denetim denir.

Yanıt Açıklaması: Lokavt, işyerinde faaliyetin tamamen durmasına sebep olacak tarzda, işveren veya işveren vekili tarafından kendi kararıyla veya bir kuruluşun verdiği karara uyarak işçilerin topluca işten uzaklaştırılmasıdır. Cevap: B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Yönetim kurulu, kuruluşların temsil organıdır.

Yanıt Açıklaması: E şıkkı doğrudur. Üyelik ve dayanışma aidatları, yetkili işçi sendikasının işverene yazılı başvurusu üzerine, işçinin ücretinden kesilmek suretiyle ilgili sendikaya ödenir (m.18/2). Başka bir ifade ile yetkili işçi sendikasının üyeleri açısından check off (kaynakta kesme) sistemi öngörülmüştür. Diğer sendikalar da ise üyelik aidatı üye tarafından sendikaya ödenir. Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda üyelik aidatı için bir üst sınır ön görülmemiştir

Yanıt Açıklaması: Sendikal Tazminat, işçinin ücretinin bir yıllık tutarından az olamaz.

Yanıt Açıklaması: Aidat ödeme, üyelik borçlarındadır.

Yanıt Açıklaması: Türk Hukukunda serbest kuruluş esası benimsenmiştir. Bu ilke, Anayasa’nın 51. maddesinin birinci ve 6356 sayılı Kanununun 3. maddesinde birinci bendinde yer alan “Kuruluşlar, bu Kanundaki kuruluş usul ve esaslarına uyarak önceden izin almaksızın kurulur” hükmü ile ifade edilmiştir. Serbest kuruluş ilkesinin sonucu olarak, sendika ve konfederasyonların tüzel kişilik kazanabilmesi için hiçbir makamın izninin alınmasına (izin sistemi) veya yetkili bir makamın sendika ve konfederasyonların tüzüklerinin kanuna uygunluğunu denetlemesine (normatif sistem) gerek yoktur.

Yanıt Açıklaması: Kanunun 2. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, iş sözleşmesi dışında ücret karşılığı iş görmeyi taşıma, eser, vekalet, yayın, komisyon ve adi şirket sözleşmesine göre bağımsız olarak mesleki faaliyet olarak yürüten gerçek kişiler de bu Kanunun ikinci ile altıncı bölümleri bakımından işçi sayılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kuruluşların kendi organları tarafından yürütülen denetime iç denetim denir.

Yanıt Açıklaması: A şıkkı doğrudur. Sendika borçlarını ödeyemez duruma (acze) düşerse, tüzük gereğince gereğince yönetim kurulunun oluşturulması olanaksız hale gelirse, olağan genel kurul toplantısı iki defa üst üste yapılamazsa, kendiliğinden sona erer.

Yanıt Açıklaması: Sendika veya konfederasyonların tüzel kişiliğini sona erdirme kararını veren organ, genel kuruldur.

Yanıt Açıklaması: Sendikaların zorunlu organları; genel kurul, yönetim kurulu, denetleme kurulu ve disiplin kuruludur.

Yanıt Açıklaması: Kanuna göre, kuruluşlar siyasi partilerden bağış alamazlar.

Yanıt Açıklaması: Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu, kuruluşların bağımsız kuruluşlarca mali denetim zorunluluğu öngörmüştür. Buna göre, kuruluşların gelir ve giderlerine ilişkin mali denetimleri, en geç iki yılda bir 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre denetim yetkisine sahip yeminli mali müşavirlerce yapılır.

Yanıt Açıklaması: İş sözleşmesi üç unsur belirtilerek tanımlanmıştır. Söz konusu unsurları “iş görme”, “ücret” ve “bağımlılık ilişkisi” oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Grev bir sosyal hak iken lokavtın ekonomik bir hak olduğu kabul edilmektedir. Zira grev riski sadece çalışanlara yönelik olduğu ve grev nedeniyle işçiler genellikle tek geçim kaynağı olan ücretlerinden yoksun kaldıkları halde, lokavt halinde işverenler açısından sadece bir üretim kaybı söz konusu olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Disiplin kurulu, kuruluşların amaç ve ilkelerine aykırı hareket ettiği ileri sürülen üyeler hakkında soruşturma yapmak ve üyelikten çıkarma dışındaki tüzükte öngörülen disiplin cezalarını vermekle görevlidir. Bu nedenle D şıkkında verilen husus disiplin kurulunun görevidir.

Yanıt Açıklaması: Kuruluşların ilk genel kurul toplantısının tüzel kişilik kazanmalarından itibaren altı ay içerisinde yapılması gerekir.

Yanıt Açıklaması: D şıkkı doğrudur. İşçi sendikasına üyeliğin en doğal yöntemi, kanuni prosedüre uygun olarak işçinin başvurusu (teklifi) ve sendikanın kabulü ile kazanımdır. Sendikaya üye olmak isteyen bir işçinin üyeliği, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın sağladığı elektronik başvuru sistemine göre, e-Devlet kapısı üzerinden ilgili sendikaya üyelik başvurusunda bulunması ve sendika tüzüğünde belirtilen yetkili organın kabulüyle kazanılır (m.17/5). Eğer ilgili sendikanın yetkili organı başvuruyu otuz gün içinde açıkça kabul etmişse; buna üyeliğin açıkça kabulü ama otuz günlük süreyi sessiz geçirmişse de üyeliğin örtülü kabulü (m.17/5) var demektir. Aslında üyeliğin açıkça veya örtülü kabulünde, üye ile sendika arasında üyeliğin sözleşmeyle gerçekleştiği söylenebilir.