Endüstri İlişkileri

Yanıt Açıklaması: Konuyu tarihsel zemininde kavramaya çalışan diğer görüşe göre ise küreselleşme süreci; ürünlerin ve bilginin uluslar arası aktarımında meydana gelen yeni bir düzendir. Piyasaların kuralsızlaştırılması; şirket stratejilerinin uluslararasılaşması; bilginin ve teknolojinin dünya ölçeğinde yaygınlaşması; tüketim kalıplarının dünya ölçeğinde dönüşümü gibi ilkeler bu sürecin belirtileridir.

Yanıt Açıklaması: Bu şekilde sınıflandırılsın veya sınıflandırılmasın toplu pazarlıkta ele alınan ve daha sonra toplu iş sözleşmelerine aktarılan konuları şu şekilde sıralamak mümkündür: İstihdam ilişkisiyle doğrudan ilgili olan diğer şartlar : işe alınma, iş güvencesi, terfi, kıdem, eğitim. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Hawthorne etkisi; Western Elektrik şirketinin Hawthorne fabrikalarında çalışma ortamının fiziksel ayrıntıları üzerine yapılan deneylerde (1924-1932), çalışanların kendileriyle ilgilenildiğinin farkına varmasıyla daha verimli çalıştıkları tesadüfen keşfedilmiştir. Bu olay İnsan İlişkileri Yaklaşımına temel oluşturmuştur.

Yanıt Açıklaması: Devletin düzenleyici rolünün endüstri ilişkilerinin aktörlerine, amaç ve konularına bağlı olarak dört farklı görev ya da etkinlik biçimini aldığı ya da böyle yorumlanabileceği savunulabilir. Bunlar, izin verme ya da destekleme, dışlama ve düzeltme, ayarlama ya da tanımlama görevleridir.

Yanıt Açıklaması: Yedek işgücü ordusu, çalışanlara her an işlerini kaybetme korkusunu yaşatan işsiz rezervini tanımlar. Kapitalistlerin ücretleri baskı altında tutmak adına işsizliği kendi faydasına kullanma durumuna karşılık gelir.

Yanıt Açıklaması: Hak grevi: Toplu iş sözleşmesinin uygulanmamasından veya eksik uygulanmasından ya da yorumlanmasından kaynaklanan uyuşmazlık sonucunda yapılan grevdir.

Yanıt Açıklaması: • Toplu iş sözleşmesinin kapsamı ile ilgili konular: toplu pazarlık taraflarının, toplu pazarlık ünitesinin ve toplu pazarlık kapsamının dışında kalacak kişilerin tespiti. • Ekonomik çıkarlar ve çalışma şartları ile ilgili konular: ücretler, çalışma süreleri, ara dinlenme süreleri, izinler, postalar, fazla çalışma. • İstihdam ilişkisiyle doğrudan ilgili olan diğer şartlar: işe alınma, iş güvencesi, terfi, kıdem, eğitim. • İstihdam şartlarını dolaylı bir şekilde etkileyen yönetimin tasarrufları: taşerona iş verme, yatırımlar, teknolojinin değişimi. • Sosyal yardımlar ve işçilerin çalışma şartlarını etkileyen diğer konular: çocuk bakımı, kantinler, dinlenme, ulaşım. • Sosyal güvenlik şartları: hastalık izni, emeklilik ikramiyesi, analık/babalık izni. • Diğer sosyal yardımlar: tatil ikramiyeleri, tıbbi yardımlar, işçinin bakmakla yükümlü olduğu kişilere sağlanan yardımlar. • Çalışma hayatının kalitesiyle ilgili konular: işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemleri, fiziksel çalışma şartları, çalışanların katılımı. • Tarafların arasındaki ilişkilerin düzenlenmesi: barış yükümlülüğü, yönetimin imtiyazları, sendika güvenliği, toplu iş sözleşmesinin süresi. • Toplu iş sözleşmelerinin yürütülmesiyle ilgili şartlar: sözleşme şartlarının ihlali durumunda uygulanacak kurallar ve izlenecek prosedür.

Yanıt Açıklaması: Hükümet, endüstri ilişkileri içinde yer alan farklı grupların bazı çıkarlarını bir araya getiren argümanlara dayanarak ve hangisinin en popüler olacağına kanaat getirerek farklı politika seçeneklerinden birini seçen tarafsız bir arabulucu gibi davranır.

Yanıt Açıklaması: Sendikaların toplu pazarlık vasıtasıyla çalışma koşullarını düzenlemeye başlaması ve devletin sosyal refah harcamalarını arttırması sonucunda sendikaların bu alandaki etkinliği azalmaya başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Esnek çalışma biçimleri: Kısmi Süreli Çalışma : Normal çalışma sürelerinden daha kısa ve düzenli biçimde yapılan çalışma olarak tanımlanan bu çalışma biçimi atipik çalışmaların en yaygınlarındandır. İş Paylaşımı : İş paylaşımı gönülsüz işsizliğin azaltılması ya da artmasının önlenmesi için işlerin çalışanlar arasında paylaşılması olarak tanımlanabilir. Bir başka ifade ile iş paylaşımı, tam gün süreli bir işin iki veya daha fazla kısmi süreli çalışan tarafından paylaşılarak yapılmasıdır. Evde Çalışma : Evde çalışma modelinde, işçi geleneksel çalışma modellerinin aksine, iş görme yükümlülüğünü işyerinde değil, kendi evinde ve saat esasına göre değil, parça esasına göre çalışmaktadır. Tele-Çalışma : Bilgisayar ve iletişim teknolojisinin yardımı ile işyeri dışında bir yerde (işçinin evi, bürosu) olan çalışanın, asıl işyeri ile arasında olan elektronik iletişim bağı ile yapmakta olduğu çalışmadır. Çağrı Üzerine Çalışma : Firmanın talep dalgalanmalarına uyumunu kolaylaştırarak sermayeye esneklik sağlayan bu çalışma biçimi, önceden yapılan hizmet sözleşmesi gereğince, işçinin işveren tarafından çağrıldığında işyerine gelerek çalışması biçiminde tanımlanmaktadır. Sıkıştırılmış Çalışma Haftası : Toplam haftalık çalışma süresinin klasik beş veya altı işgününe değil, daha az sayıda işgününe sıkıştırılmak suretiyle dağıtılmasını ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Toplu pazarlık sürecinin girdileri şunlardır: İlkeler Aşamalar Stratejiler Başarı faktörleri

Yanıt Açıklaması: Sosyolojik teoriye göre bireylerin davranışlarını etkileyen faktörler aşağıdaki gibidir.

Yanıt Açıklaması: Geniş anlamda endüstri ilişkileri tüm ücretli çalışanların çalışma koşullarını inceleme alanına almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Devletin düzenleyici rolünün endüstri ilişkilerinin aktörlerine, amaç ve konularına bağlı olarak dört farklı görev ya da etkinlik biçimini aldığı ya da böyle yorumlanabileceği savunulabilir. Bunlar, izin verme ya da destekleme, dışlama ve düzeltme, ayarlama ya da tanımlama görevleridir. Bunlardan “Ayarlama”, yasal müdahale ya da üçlü anlaşmalar yoluyla sözleşmeye dayalı hükümlerin ya da mekanizmaların yasaklanması ve toplu sözleşmelerin yasal olarak belirlenmiş kurallara zorunlu olarak uymayı içerir.

Yanıt Açıklaması: Miliband (1989) ise devlet seçkinlerinin büyük ölçüde ayrıcalıklı ve mülk sahibi zümreden geldiğini vurgulayarak devleti hakim sınıfın bir temsilcisi veya aracı olarak tasvir etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Toplu pazarlık bir veya birden fazla işçi örgütü ile bir işveren veya bir grup işveren ya da bir veya daha fazla işveren örgütü arasında istihdam ve çalışma koşullarının saptanması ve/veya bir işçi örgütü ya da işçi örgütleri ile işverenler veya örgütleri arasındaki ilişkileri düzenlemek amacıyla yapılan görüşmelerdir.

Yanıt Açıklaması: Endüstri ilişkileri üzerine gerçekleştirilen çalışmalarda Sistem Teorisi aktörlere, Marksistler sınıf kavramına Çoğulcu Teori ise grup çıkarlarına merkezi önem verir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: - Kamu sektörü kurumları dışsal politik ve hükümet kuruluşlarının çok daha fazla etkisi altında olsalar da bunlar için piyasa bilgisi, sinyalleri ve teşvikleri yoktur. - Kamu sektörü kurumlarının amaçları özel sektördekilere kıyasla daha fazla, daha belirsiz ve daha çelişkilidir. - Kamu sektörü kurumları özel sektör muadillerine göre kamuoyunun gözetimine daha fazla tabidir. - Devlet memurluğu içersinde bulunduğu kurallardan kaynaklanan kısıtlamalar nedeniyle sektöründeki yöneticiler daha az özerkliğe sahiptir. - Kamu sektörü kurumlarının göreceli olarak daha ayrıntılı ve resmi kuralları, raporlama yükümlülükleri ve daha katı hiyerarşik düzenleri vardır. Görüldüğü üzere B şıkkına verilen bilgi yanlıştır. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İKY anlayışının dillendirdiği ve kurguladığı çalışma ortamına dair genel özel­likleri: Bağlılığa sevk-çalışanların kendilerini örgüt ile özdeşleştirmesi, şirket adı­na hareket etmeleri ve örgüt ile kalmaları için çalışanların ‘kalplerini ve fikirlerini’ kazanmak, eğitim ve gelişimlerini garanti etmek; Ortak çıkara vurgu-‘Bu işte beraberiz’ ve yönetim ve çalışanların çıkarları­nın çakıştığı mesajını vermek (tekçi yaklaşım); Tamamlayıcı biçimlerdeki iletişimin organizasyonu, toplu pazarlığın yanı sıra ekibe yönelik brifingler, temsilci aracılığından ziyade çalışanlara doğ­rudan bireyler veya gruplar olarak yaklaşmak; Toplu pazarlıktan bireysel sözleşmelere geçiş; Kalite çemberleri ve gelişim grupları gibi çalışanları dahil edici tekniklerin kullanılması; Kalite-toplam kalite üzerine sürekli vurgu; Çalışma düzenlemelerinde artan esneklik; Takım çalışmasına vurgu; Tüm çalışanlar için koşul ve şartların düzenlenmesi.

Yanıt Açıklaması: Uzlaştırıcılar, uzlaştırma süresi boyunca tarafları dinleyen ve onların görüş farklılıklarını gidermeye çalışan tarafsız kişilerden oluşmaktadır. Uzlaştırıcılar, uyuşmazlığın çözüm yollarını tarafların kendilerinin bulmalarına yardım etmektedir. Eş deyişle uzlaştırıcılar, taraflar arasında adeta bir katalizör işlevi görmektedir (Salamon, 1992Uzlaştırma süreci devam ederken uzlaştırıcı veya uzlaştırma kurulu, taraflara öneriler sunarak tarafları birbirlerine yakınlaştırmaya çalışmaktadır. Ancak uzlaştırmanın arabuluculuktan ayrılan en önemli noktası, uzlaştırma faaliyetinin sonucunda, içinde uzlaşma formülünün yer aldığı bir kararın ortaya çıkmasıdır. Taraflar bu karara uyup uymamakta serbesttir. Bir başka ifadeyle uzlaştırıcının, tarafları anlaşmaya zorlama, kendi kararını ve uzlaşma formülünü uygulatma yetkisi söz konusu değildir.