Endüstri İlişkileri

Yanıt Açıklaması: Endüstri ilişkileri sisteminin çevresini oluşturan unsurlar teknoloji, ürün piyasası, bütçe kısıtları ve gücün toplumda dağılımıdır.

Yanıt Açıklaması: TOBB’un heterojen bir yapıya sahip olması ve TÜSİAD’ın Anadolu sermayesini yeterince temsil edememesinin bir sonucu olarak muhafazakâr sermaye, TÜSİAD’a alternatif bir örgüt olarak MÜSİAD’ı kurmuştur.

Yanıt Açıklaması: Marksizm: Kapitalist toplum içinde endüstri ilişkilerinin analizine yönelik uygulamaları da içeren, toplumun ve sosyal değişimin genel bir kuramıdır.

Yanıt Açıklaması: Sistem

Yanıt Açıklaması: Bireysel çıkarlara yönelik politikalar. Günümüzde bireyselleşme eğiliminin artması ve insan kaynakları yönetiminin önem kazanmasıyla birlikte sendi­kalar kollektif temsilden ziyade bireysel temsil rolüne ağırlık vermeye başla­mıştır. Dolayısıyla sendika-üye ilişkisi kollektif çıkar ortaklığından bireysel çıkarlar, özellikle tüketici çıkarları ortaklığına doğru dönüşmeye başlamış­tır. Bunun sonucunda özellikle Avrupa ülkelerinde bazı sendikalar üyeleri­ne, kendi özel ihtiyaçlarının profesyonel bir şekilde karşılanmasını bekleyen ‘müşteri’ gözü ile bakmaya başlamıştır. Bu sendikalar, üyeleri için ayrıntılı ve geniş bir yelpazeye sahip olan özellikle finansal niteliği sahip hizmetler ve indirimler sağlamak suretiyle, üyelerinin harcamalarının maliyetini dü­şürmeye ve gelirlerini dolaylı bir şekilde arttırmaya çalışmaktadır. Örneğin; sendikalar sigorta şirketleri, bankalar, tatil acentaları ve benzeri kuruluşlarla anlaşma yaparak üyelerine düşük faizli krediler, ucuz sigorta hizmetleri, dü­şük faizli kredi kartları, ek sosyal güvenlik hizmetleri, seyahat ve tatil indi­rimleri ve tasarruf planları gibi üyelerin özellikle tüketici kimliklerine yöne­lik çeşitli hizmetler sunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İşveren sendikalarının örgütlenme modellerini ve örgüt yapılarını etkileyen başlıca beş tane unsur vardır. Bunlar; işletmelerin büyüklüğü, devletin çalışma hayatındaki rolü, coğrafi büyüklük, işçi sendikalarının yapısı ve yasal düzenlemelerdir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal korporatizmde örgütlerin kontrolü aşağıdan gelir ve devlet müdahalesi azdır.

Yanıt Açıklaması: Bütünleşmiş endüstri ilişkilerinde toplum, uyuma yöneliktir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: İşçi sendikalarının en önemli gelir kaynağı üyelik aidatlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Klasik Teori’ye göre, sendikalar amaçlarını iki yöntemle gerçekleştirebilirler: toplu pazarlık ve yasal düzenlemeler. İngiliz sendikacılığının yenilikçi (reformist) niteliği üzerinde büyük etkisi olan Webb’ler ilk çalışmalarında toplu pazarlığa ağırlıklı bir rol vermiş olmalarına karşılık; 1897 yılında yayınladıkları “Industrial Democracy” (Endüstriyel Demokrasi) adlı kitapta sendikaların siyasi faaliyetleri ile yasal düzenlemelerin endüstriyel demokrasi üzerindeki etkisine değinmişlerdir

Yanıt Açıklaması: İş bölümünün ve çok sınırlı bir beceride uzmanlaşmalarının sonucunda işçilerin mesleksel ve mekânsal hareket serbestliği (mobilizasyonu) çok daralmıştır. Post-fordist üretim sistemi ve esnek uzmanlaşmayla birlikte vasıflı işçilerin mesleksel hareket serbestliği artsa da vasıfsız ve yarı vasıflı işçiler için bu hareket sınırlılığı hâlen devam etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Mavi yakalı çalışanlar: Genelde bedensel emek gücüyle yapılan işlerde çalışanlardır. Beyaz yakalı çalışanlar: Genellikle idari işlerde veya büro hizmetlerinde çok fazla bedensel çaba gerektirmeyen işlerde çalışanlardır. Altın yakalı çalışanlar: Son yıllarda ‘entelektüel sermaye’ olarak da bilinen bilgi işçileridir. Tabloda metal yakalı çalışanın tanımı verilmemiştir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu işçi sendikalarını, “işçilerin (…) çalışma ilişkilerinde, ortak ekonomik ve sosyal hak ve çıkarlarını korumak ve geliştirmek için en az yedi işçinin (…) bir araya gelerek bir işkolunda faaliyette bulunmak üzere oluşturdukları tüzel kişiliğe sahip kurulular” şeklinde tanımlamaktadır (md. 2/ğ).

Yanıt Açıklaması: Endüstri ilişkilerinin bir sistem olduğu görüşü ilk kez John Dunlop tarafından ortaya atılmıştır. Bu yaklaşım, Dunlop’un 1958 yılında ABD’de yayınladığı Endüstri İlişkileri Sistemleri adlı kitabında geliştirilmiştir. Kısaca Sistem Teorisi olarak adlandırılan Endüstri İlişkileri Sitemi Teorisi o tarihten günümüze hem en çok kabul gören, hem de en çok tartışılan ve eleştirilen kuram olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Son yıllarda işveren sendikalarından karma işveren örgütlerine doğru bir kayma yaşanmaktadır. Bu eğilimin arkasında üç önemli faktör yer almaktadır. Bunlar; Ekonomik, sosyal ve ticaret politikalarıdır.

Yanıt Açıklaması: Bu işçiler altın yaka olarak da adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yönetici pozisyonunda çalışan kadınların, belirli bir aşamadan sonra yükselmelerini engelleyen faktörlerin toplamına cam tavan ya da cam tavan sendromu adı verilmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Marksistler sınıf çatışmasını toplumsal değişimin bir kaynağı olarak kabul etmektedir. Sınıf çatışması, öncelikle toplumda ekonomik gücün dağılımı ve ekonomik güce sahip olma aşamasında oluşan eşitsizlikten kaynaklanmaktadır. Toplumun sosyal ya da politik kurumlarının niteliğini de bu ekonomik eşitsizlikler etkilemekte ve ekonomik yönden baskın olan grup eğitim olanakları, medya, kamu sektöründe istihdam gibi konular üzerinde de hâkim olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: