Endüstri İlişkileri

Yanıt Açıklaması: Tahkimin diğer barışçı çözüm yollarından ayrılan en önemli noktası, uyuşmazlığın tarafları bağlayan bir kararla çözümlenmesidir. Eş deyişle tahkimin vermiş olduğu karar, uzlaştırmada olduğu gibi, tarafların kabulüne sunulmamakta; tarafları mutlak olarak bağlamaktadır. Tahkimin verdiği karar, toplu hak uyuşmazlıklarında mahkeme kararı hükmü; toplu çıkar uyuşmazlıklarında ise toplu iş sözleşmesi hükmü niteliği kazanmaktadır. Tahkim, gönüllü (ihtiyari) ve zorunlu (mecburi) tahkim olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Dar anlamda endüstri ilişkileri yalnızca endüstri sektöründe çalışanların çalışma koşullarını incelemektedir.

Yanıt Açıklaması: Muhalefete dayalı toplu pazarlıkta taraflar kendi taleplerini ortaya koymadan önce diğerinin amaçlarını anlamaya çalışmaktadırlar. Böylece karşı tarafın tepkilerine önceden hazırlıklı olabilirler. Karşı tarafın önerilerini, çatışmaya dayalı toplu pazarlıkta olduğu gibi, en baştan reddetmek yerine belirli bir inceleme veya düşünme sürecinden sonra ret veya kabul ederler. Tarafların bu tür pazarlıklarda en önemli silahı grev ve lokavttır. Birbirlerini grev veya lokavtla tehdit ederek zayıf noktaları ortaya çıkarmaya çalışırlar. Çatışmacı toplu pazarlıktan farklı olarak taraflar barışçı olmayan çözüm yollarını en son aşamada kullanarak uzlaşmaya varmaya çalışırlar. Bu tür pazarlıklarda bir taraf kazanır diğeri ise kaybeder. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Devletin Göreceli Özerkliği: Devlet, sadece sermaye sınıfının öncelikleri doğrultusunda hareket etmemekte ya da sermayenin belirli bir grubunun ya da kesiminin kısa vadeli çıkarlarına hizmet etmemektedir (Poulantzas, 2006). Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kavramsal olarak küreselleşmeyi tanımlayan çabalar genellikle üç ana yaklaşım ekseninde değerlendirilmektedir. Bunlar kuvvetli küreselleşmeciler olarak anılan yeni-liberal görüş, süreçsel ve eğilimsel olarak ele alan görüş ve şüpheci görüş olarak adlandırılabilir.

Yanıt Açıklaması: Türkçe’de ‘bilgi’ kelimesinin, İngilizcedeki ‘information’ ve ‘knowledge’ kelimelerinin yerine, ortak olarak kullanılması bu iki kelime arasındaki anlam farkını ortadan kaldırmaktadır. Birincisini, bireylerin herhangi bir çaba sarfetmeksizin ulaştığı dışarıdan verilen olgular; ikincisini ise bireylerin öğrenme, araştırma veya gözlem yolu ile çaba sarfederek elde ettiği olgular olarak tanımlayabiliriz.

Yanıt Açıklaması: IMF, Dünya Bankası ve Dünya Ticaret Örgütü tarafından da benimsenen yeni-liberal görüş için küreselleşme; piyasa güçlerinin serbestliği, rekabetin kusursuzluğu ve karşılaştırmalı üstünlüklere dayanan bir uluslararası ticaretin yaygınlaşması olarak yorumlanmıştır. Bu görüşe göre finansal ve endüstriyel etkinlikteki reel akışlar ölçüsünde ulusal sınırlar büyük ölçüde ortadan kalkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Çalışma ekonomisi, üretimin temel kaynaklarından biri olan işgücü unsurunu ekonomi kuramı ve kuralları çerçevesinde inceleyen bir bilim dalıdır.

Yanıt Açıklaması: Zorunlu Tahkim:Tarafların toplu iş mücadelelerine gitmelerinin yasaklandığı ülkelerde veya grev/lokavt hakkının tanındığı ancak bazı işyerlerinde veya belirli koşulların varlığı halinde greve/lokavta gidilmesinin yasaklandığı ülkelerde toplu iş uyuşmazlıklarının üçüncü bir kişi veya kurul tarafından çözümlenmesidir.

Yanıt Açıklaması: İlkeler ve başarı faktörleri girdiler arasında iken ekonomik düzenlemeler ve sosyal düzenlemeler çıktılar arasındadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İşverenlerin çıkar örgütlerini üç grupta sınıflandırmak mümkündür: İşveren sendikaları, ticari çıkarları koruyan örgütler ve karma örgütler. İşveren sendikaları işverenlerin yalnızca çalışma hayatıyla ilgili çıkarlarına yönelik faaliyet gösterirken ticari çıkarları koruyan örgütler işverenlerin yalnızca ticari ve üretimle ilgili çıkarlarına yönelik faaliyet göstermektedir. Sanayi ve ticaret odaları ile işveren dernekleri, işverenlerin ticari çıkarlarını koruyan örgütlerine örnek olarak verilebilir. Karma örgütler ise işverenlerin hem çalışma hayatına yönelik çıkarlarını hem de ticari çıkarlarını korumak ve geliştirmek için faaliyette bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İşbirlikçi toplu pazarlık olarak da ifade edilen bu strateji de taraflar pazarlık masasına getirdikleri konuları bir teklif olarak değil, çözülmesi gereken problemler olarak sunmaktadırlar. Taraflar problemleri çözmeye çalışırken iki tarafın da ihtiyaçlarını ve çıkarlarını göz önüne almayı amaçlamaktadır. Bu tür pazarlıklar da pazarlığa katılan bütün temsilciler görüşlerini ifade edebilmekte ve kararlar bütün katılımcıların görüş birliğiyle alınmaktadır. İletişim direkt ve yapıcıdır. Tarafları savunma pozisyonu almaya zorlayacak saldırganlık ve çatışma ortamı oluşmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Son derece kapsayıcı ve yayılgan etkileriyle, bütün bir toplumsal hayata ve yaşadığımız çağa da damgasını vurma yolundaki günümüz jenerik teknolojileri, artık dünyadaki herkesin bildiği ve gerek siyaset gerekse ekonomi otoritelerinin de kabul ettiği gibi şu kategorileri kapsamaktadır: -Enformasyon teknolojisi (mikroelektronik, bilgisayar, iletişim teknolojilerinin bileşimi olarak), -İleri malzeme teknolojileri (polimerler, üstün iletkenler, optik lişer, teknik seramik malzemeler, kompozitler, karbon lişer, biyomedikal malzemeler ve membranlarla ilgili teknolojiler vb.), -Biyoteknoloji ve gen mühendisliği, -Uzay ve havacılık teknolojileri, -Enerji teknolojileri. Bunlardan dördü seçeneklerde verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de ise ilk kez 1961 Anayasası’nda yer verilen grev hakkı, 1982 Anayasası’nda da 54. maddede düzenlenmiş ve güvence altına alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Birleşik Krallık, Avrupa’daki yeni monetarizm, kuralsızlaştırma ve esneklik kavramlarını benimseyen ilk ülke olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme süreci; ürünlerin ve bilginin uluslar arası aktarımında meydana gelen yeni bir düzendir. Piyasaların kuralsızlaştırılması; şirket stratejilerinin uluslararasılaşması; bilginin ve teknolojinin dünya ölçeğinde yaygınlaşması; tüketim kalıplarının dünya ölçeğinde dönüşümü gibi ilkeler bu sürecin belirtileridir.

Yanıt Açıklaması: Devleti diğer kurumlardan ayıran dört temel özelliği vardır: En büyük ve en etkili buyurma ve yaptırım gücü. Devlet özellikle kendi içindeki tüzel kişiliklere göre en büyük tüzel kişilik olup aynı zamanda en geniş kapsamlı siyasal kuruluştur. Üyelerinin zorunlu vatandaşlık bağları. Ceza verme yetkisi.

Yanıt Açıklaması: Boykot, işçilerin işvereni belirli bir davranışta bulunmaya veya bulunmamaya zorlamak veya cezalandırmak amacıyla onunla toplu ve organize biçimde herhangi bir hukuki ilişkiye girmekten kaçınmaları ve onu iş ve ticaret hayatından uzaklaştırmaya çalışmalarıdır.

Yanıt Açıklaması: Fordist üretimin işgücü açısından tipik özellikleri; sürekli ve tam süreli çalışma, deneyim ve bilgiye dayalı ücret artışı, olumsuz iş koşulları ve iş güçlüğüne bağlanmış prim ve tazminatlar, düzenli çalışma saatleri, çalışma saatlerinin toplu iş sözleşmesi ile ayarlanması, hafta sonu tatilleri için ücretli izin ve işçilerin sendikalarda kolektif temsiliyetidir (Belek, 2010, s.23).

Yanıt Açıklaması: Yönetim endüstri ilişkilerinde üç farklı şekilde karşımıza çıkmaktadır: • Sistem aktörü • Stratejik aktör • Sermayenin temsilcisi.