Endüstri İlişkileri

Yanıt Açıklaması: Yaygın esnek çalışma biçimleri: evde çalışma, kısmi süreli çalışma, iş paylaşımı, tele çalışma, çağrı üzerinde çalışma ve sıkıştırılmış çalışma haftasıdır.

Yanıt Açıklaması: Marksist Kurama göre, toplumsal değişimin kaynağı olan sınıf çatışmasının ve eşitsizliğin temelini sermaye sahibi ve emek sahibi olanlar arasındaki farklılık oluşturmaktadır. Marks’a göre kapitalizm sınıfsal düşmanlıkları sadeleştirmiştir ve toplum gitgide birbiriyle karşı karşıya gelen iki büyük sınıfa ayrılmıştır. Marks’ın kapitalizmde sadece iki önemli sınıfın var olduğunu iddia etmesinin nedeni, artık ekonomik ilişkilerin temelinin özel mülkiyete dayalı olması ve sadece iki olasılığın mevcut olmasıdır: üretim araçlarına sahip bir sınıf (burjuvazi) ve bunlara sahip olmayan, dolayısıyla çalışma kapasitelerini satmak zorunda olan bir sınıf (proletarya). Kapitalist bir toplumda bu iki sınıf arasında var olan çatışma uzlaştırılamaz olarak kabul edilmektedir

Yanıt Açıklaması: Eğitim ve araştırmaya yönelik politikalar. Sendikalar değişen sosyoekonomik ve siyasal koşulları, buna bağlı olarak işçilerin sendikalardan talep ve beklentilerini yakından takip edebilmek amacıyla piyasa araştırmaları ve anketler düzenlemekte; bunların sonucuna göre ise yeni politika ve stratejiler geliştirmektedir. Bir başka deyişle sendikalar çeşitli bilgi, veri, araştırma ve uzman görüşlerine başvurarak olası gelişmeler karşısında savunma araçlarını ve alternatif politikalarını belirlemektedir.

Yanıt Açıklaması: 2017 verilerine göre sendikalaşma oranları: Avusturalya 14,5; Japonya 17,1; İngiltere 23,7; ABD 10,3 iken Finlandiya’da 64,6’dır.

Yanıt Açıklaması: Problem çözmeye dayalı toplu pazarlıkta her iki taraf da uzlaşma amacıyla pazarlığa başlarlar. Birbirleriyle gerekli bilgileri paylaşırlar ve iletişime açıktırlar. Olayları sadece kendi açılarından değil, birbirlerinin bakış açılarıyla da değerlendirmeye çalışırlar. Güven ve işbirliğine dayalı bir ilişki olduğu için toplu pazarlıktan her iki taraf için de bir kazanç söz konusu olur. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Toplu pazarlıkla ilgili olarak yaklaşımdan söz etmek mümkündür: İlk yaklaşım klasik yaklaşımdır. Bu yaklaşıma göre toplu pazarlık işgücünün satışını düzenleyen bir araç olarak görülmektedir. İşçinin işe alınması, çalışma koşullarının belirlenmesi ve işten çıkarılmasına yö­nelik düzenlemeler toplu iş sözleşmelerinin en önemli ve genellikle yasal olarak da zorunlu hâle getirilen konuları olmaktadır. İkinci yaklaşıma göre toplu pazarlık bir kural koyma etkinliğidir. Taraflar en­düstri ilişkilerine yönelik kural ve düzenlemeleri toplu pazarlık aracılığıyla belirler ve buna uyarlar. Toplu pazarlık sonucu imzalanan toplu iş sözleşmesi, pazarlık kapsamında bulunanlara yönelik olarak hatta bazen pazarlık kapsamında bulun mayanlar için bile, ücret ve çalışma koşullarıyla ilgili belirli bir standart getir­mektedir. Ücret ve çalışma koşullarının belirlenmesi sürecine işçilerin sendikaları aracılığıyla katılması tek başına işverenin ve devletin hakimiyetini sınırlamakta ve bu nedenle toplu pazarlık çalışma hayatının demokratikleşmesinde bir araç olarak nitelendirilmektedir. Üçüncü yaklaşımda ise toplu pazarlık bir yönetime katılma anlayışı olarak de­ğerlendirilmektedir. Yönetime katılma, yöneticilerin işletmedeki çalışma koşulla­rıyla ilgili konularda geleneksel anlamda tek taraflı olarak işleyen karar alma süre­cini işyeri komiteleri, işyeri konseyleri ve toplu pazarlık gibi çeşitli mekanizmalar aracılığıyla çalışanlarla paylaşmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Sendikaların ortaya çıkmasına neden olan en önemli faktör, ücretlilik düzeni ve bağımlı çalışmadır.

Yanıt Açıklaması: Esnek üretim biçiminin özellikleri ve fordist üretim biçimi ile farkları şu ana başlıklarda tanımlanabilir; aynı tür malın kitlesel yerine küçük bölümlerde üretimi, standartlaşmış mal üretimi yerine küçük ölçeklerde ve değişik ürün türlerinde üretim, talebin belirleyiciliği, değişen istemlere kısa sürede yanıt verilebilmesi, büyük miktarda stoklama olmadan üretimin gerçekleşmesi, üretim sürecinin parçalanarak düşey ayrışması ile belirli aşamalarda uzmanlaşma, en genelde fordist üretimin değişmez-katı ilişkilerine esneklik.

Yanıt Açıklaması: Poulantzas'a göre devlet, sadece sermaye sınıfının öncelikleri doğrultusunda hareket etmemekte ya da sermayenin belirli bir grubunun ya da kesiminin kısa vadeli çıkarlarına hizmet etmemektedir (Poulantzas, 2006). Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Aracı durumundaki üçüncü kişinin, tarafları yalnızca ortak bir noktada buluşturmaya çalışması, başarıya ulaşamaması halinde tarafların görüşlerini ve anlaşmazlık noktalarını içeren bir raporu, kendisinin de gerekli gördüğü tavsiyeleri ekleyerek ilgili merciilere sunması yoluna arabuluculuk adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Çeşitli ulusal ve tarihsel deneyimlerin ışığında Offe’nin (1975) öne sürdüğü genellikle birbiriyle çatışan iki farklı devlet fonksiyonuyla karşılaşırız. Bu fonksiyonlar sermaye birikiminin sürekliliğini sağlamak ve bunu yaparken de devletin halkın gözündeki meşruiyetini sağlamak olarak görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal diyaloğun et­kin işleyebilmesinin koşullarını şunlardır: Güçlü, bağımsız işçi ve işveren örgütlerinin her düzeyde sosyal diyaloga ka­tılma konusunda teknik kapasite ve bilgiye erişim imkanına sahip olmaları, Tüm tarafların sosyal diyalog yapma konusunda politik istek ve kararlılığa sahip olmaları, Temel insan hak ve özgürlükleri kadar örgütlenme ve toplu pazarlık yapma özgürlüğünün de mevcut olması, Sosyal diyalog sürecinin işleyişini kolaylaştıracak ve sosyal taraflara bu ko­nuda hizmet verecek gerekli kurumsal yapıların mevcut olması, Sosyal diyalogun etkin bir şekilde işleyebilmesi için politik rejimin çoğulcu bir demokrasi olması gerekir. Sosyal diyalog, klasik parlamenter demokra­sinin eki değil bir tamamlayıcısıdır. Çıkar gruplarına, ekonomik ve sosyal politikalar açısından politika formülasyonu ve karar-alma süreçlerine ka­tılımına imkan veren sosyal diyalog geleneksel politika mekanizmalarını güçlendirmektedir. Sosyal diyalog piyasa ekonomisi ile bir çelişki oluşturmamaktadır. Aksine, piyasa ekonomisinin yol açtığı ekonomik ve sosyal sorunların çözümüne kat­kıda bulunarak serbest piyasanın etkin bir şeklide işlemesini kolaylaştırır. Evrensel bir sosyal diyalog modeli mevcut değildir. Oldukça farklı durum­lara uyarlayabilmek için yeterince esnek bir kavramdır. Sosyal diyalog sadece bir tür kriz yönetim yöntemi değildir. Ne yazık ki hükümetler bazen sosyal taraflarla sadece ekonomik kriz dönemlerinde toplumsal destek gerektiren istikrar tedbirleri uyguladıkları zamanlarda görüşeme eğilimdedir. Bu yaklaşım temel olarak yanlıştır: diyalog, iyi ni­yete dayalı uzun yıllar süren işbirliği üzerine inşa edilen karşılıklı güvene dayanmak zorundadır. Bu yüzden sosyal diyalog sadece kötü değil elverişli ekonomik durmalarda da kullanılmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Kuvvetler Ayrımı: Devletin yürütme, yargı ve yasama faaliyetlerinin birbirinden bağımsız olması demektir.

Yanıt Açıklaması: Düzensiz çalışma saatleri yoktur. Düzenli çalışma saatleri tipik özelliklerdendir.

Yanıt Açıklaması: Toplu pazarlığın taraflarından biri sendikalar olmakla birlikte işverenin pazarlığı hangi sendikayla yapacağı önemli bir konudur. Bu durumda karşımıza yetki ve ehliyet kavramları çıkmaktadır. Ehliyet genel olarak toplu sözleşme imzalayabilmeyi, yetki ise bu ehliyeti belirli bir alanda kullanabilmeyi ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Tüketici tatminine ve sürekli gelişime dayanan, üretimin tüm birimlerinin eşgüdümlü olduğu bir ürün geliştirme ve tam zamanında üretim modelini tanımlayan kavram yalın üretimdir. Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşmenin temel özelliği, sermaye ve ticaret ilişkilerinin serbestleşmesiyle, kapitalizmin uluslararasılaşması ve yeniden yapılanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Gönüllü Tahkim: Tarafların toplu iş sözleşmesine koydukları hüküm uyarınca veya uyuşmazlığın herhangi bir aşamasında aralarında anlaşmaları üzerine uyuşmazlığın üçüncü bir kişi veya kurul tarafından çözümlenmesidir.

Yanıt Açıklaması: Muhalefete dayalı toplu pazarlık : Bu tür toplu pazarlıklarda taraflar kendi taleplerini ortaya koymadan önce diğerinin amaçlarını anlamaya çalışmaktadırlar. Böylece karşı tarafın tepkilerine önceden hazırlıklı olabilirler. Karşı tarafın önerilerini, çatışmaya dayalı toplu pazarlıkta olduğu gibi, en baştan reddetmek yerine belirli bir inceleme veya düşünme sürecinden sonra ret veya kabul ederler.

Yanıt Açıklaması: TÜSİAD