Endüstri İlişkileri

Yanıt Açıklaması: Örneğin İngiltere’de grev hakkı 1906 yılında tanınırken Fransa’da grev hakkı 1864 yılında tanınmış ancak bu hak daha sonra belirli dönemlerde kullanılamamıştır.

Yanıt Açıklaması: İşçi sendikalarının tarihsel olarak üç temel fonksiyonu bulunmaktadır. Ekonomik fonksiyon, demokratik temsil fonksiyonu ve sosyal fonksiyon. Bunlardan sosyal fonksiyon; emeğin dayanışma bilincinin güçlenmesini, ortak değerlerin ve amaçların tanımlanmasını, işçilerin sosyal risklerinin kontrol altına alınmasını, sosyal risklerin olası sonuçlarının yönetilmesini, sosyal dışlanma ve yoksullukla mücadeleyi ifade etmektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Toplu pazarlığın etkin ve verimli olabilmesi; tarafların amaçlarına ulaşabilmesi ve çalışma barışını sağlayabilmesi için bu süreçte bazı koşulların gerçekleşmesi gerekmektedir. Bu koşullar; çoğulculuk ve örgütlenme özgürlüğü, sendikaların tanınması , sözleşmenin izlenmesi, iyi niyet ve uygun iletişim kanallarının kullanılmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde işgücüne katılım oranları erkekler için %70’lerde seyretmekteyken kadın için bu oran 30’lara ancak yakındır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal diyalog işçi, işveren taraflarının toplumun geneli için oluşturulacak sosyal politikaların oluşturulması sürecine katılımı olarak tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: Unsur

Yanıt Açıklaması: Kamu sektörü kurumları dışsal politik ve hükümet kuruluşlarının çok daha fazla etkisi altında olsalar da bunlar için piyasa bilgisi, sinyalleri ve teşvikleri yoktur. Kamu sektörü kurumları özel sektör muadillerine göre kamuoyunun gözetimine daha fazla tabidir. Kamu sektörü kurumlarının amaçları özel sektördekilere kıyasla daha fazla, daha belirsiz ve daha çelişkilidir. Devlet memurluğu içerisinde bulunduğu kurallardan kaynaklanan kısıtlamalar nedeniyle sektöründeki yöneticiler daha az özerkliğe sahiptir. Kamu sektörü kurumlarının göreceli olarak daha ayrıntılı ve resmi kuralları, raporlama yükümlülükleri ve daha katı hiyerarşik düzenleri vardır.

Yanıt Açıklaması: Tarafların tespiti ile başlayıp toplu iş sözleşmesinin imzalanmasıyla sona eren toplu pazarlık süreci, birbirini takip eden çeşitli aşamalardan oluşmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yalın üretim; tüketici tatminine ve sürekli gelişime dayanan, üretimin tüm birimlerinin eşgüdümlü olduğu bir ürün geliştirme ve tam zamanında üretim modelidir.

Yanıt Açıklaması: F. W. Taylor’un belirli bir işi yapmanın en basit, en doğru ve en hızlı yolunu bulmaya yönelik çabalarını yönetimsel bir bilgi birikimine dönüştürmesini ifade eden kavram bilimsel yönetimdir. Bilimsellik iddiası taşır çünkü genel geçer yasalar olarak formüle edilmiştir. Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Grevde olduğu gibi lokavtın da çeşitli türleri vardır. Uygulamada pek sık görülmese de işverenler siyasi lokavt, dayanışma (sempati) lokavtı ve genel lokavt gibi çeşitli lokavt türlerine başvurabilmektedir. Ancak uygulamada işverenlerin en fazla kullandıkları lokavt türleri saldırı lokavtı (offensive lock-out) ve savunma lokavtı (defensive lock-out) dır. Ayrıca grevde olduğu gibi lokavtı da yasal lokavt ve yasal olmayan (yasadışı, kanunsuz) lokavt olarak ikiye ayırmak da mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Beyaz yakalı çalışanlar, mavi yakalı çalışanlar hatta altın yakalı çalışanlar ücretli veya maaşlı çalışanlar arasında yer almaktadır. Mavi yakalı çalışanlar: Genelde bedensel emek gücüyle yapılan işlerde çalışanlardır. Beyaz yakalı çalışanlar: Genellikle idari işlerde veya büro hizmetlerinde çok fazla bedensel çaba gerektirmeyen işlerde çalışanlardır. Altın yakalı çalışanlar: Son yıllarda ‘entelektüel sermaye’ olarak da bilinen bilgi işçileridir

Yanıt Açıklaması: Tüketim teknolojileri yerine enerji teknolojileri jenerik teknolojiler kapsamı içindedir.

Yanıt Açıklaması: Toplu iş uyuşmazlıklarının çözümünde kullanılan başlıca üç barışçı yol vardır. Bunlar; arabuluculuk (conciliation), uzlaştırma (mediation) ve tahkim -hakem- (arbitration)dir. Ayrıca toplu hak uyuşmazlıklarının çözümünde yargısal yollar da kullanılabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Toplu pazarlığın kapsamına giren işçi sayısı pek çok faktöre bağlı olarak değişmektedir. Toplu pazarlığın kapsamını etkileyen faktörleri şu şekilde sıralamak mümkündür: Ülkelerin gelişmişlik düzeyi Toplu pazarlık düzeyi Ekonomik konjonktür Siyasi iktidarların tutumu İstihdamın yapısı Yasal düzenlemeler Sendikalaşma oranı Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması:

Yanıt Açıklaması: - Toplu pazarlık bir süreci ifade eder. - İşçi ve işveren arasında eşit olmayan pazarlık koşullarını dengelemeyi amaçlar. - Bir anlaşma ile sonuçlandığı zaman bireysel sözleşmelerin yerine geçmez, ancak sözleşmelerde esaslı değişikliklere neden olur. - Süreç iki taraflıdır ancak bazı gelişmekte olan ülkelerde taraflar anlaşamadığı ya da toplu pazarlık kamusal çıkarlarla çatıştığı zaman devlet arabulucu olarak rol oynar. Soruda verilen madde III hatalıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Devletin Göreceli Özerkliği: Devlet, sadece sermaye sınıfının öncelikleri doğrultusunda hareket etmemekte ya da sermayenin belirli bir grubunun ya da kesiminin kısa vadeli çıkarlarına hizmet etmemektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ferner’e (1996) göre fark, kamu sektörünün politik bir kurum olarak ortaya çıkmasından ve özel sektörde geçerli olmayan farklı bir mantığa dayanan, özü itibariyle endüstri ilişkilerine  politik bir boyut getiren yapısından kaynaklanmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Castells devletin hakimiyet, meşruiyet, kalkınma ve yeniden dağılım fonksiyonları olduğunu öne sürmektedir. Bunları farklı toplumsal aktörlerin çatışmaları ve pazarlıklarının etkilediği kişilere aracılık eden, bu ilişkileri yönlendiren kurumsal bir sistem olarak görmemiz gerektiğini belirtmektedir.