Endüstri İlişkileri

Yanıt Açıklaması: IOE

Yanıt Açıklaması: Endüstri ilişkileri sisteminin aktörleri, içinde bulundukları çevrede sahip oldukları ideolojiye bağlı olarak toplu pazarlık, uzlaştırma, hakem ve yasalar gibi çeşitli mekanizmalar aracılığıyla çalışma hayatını düzenleyen kuralları belirlemektedir. A seçeneğinde yer alan sendika ise endüstri ilişkileri sisteminin aktörlerinden biridir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İşçi sendikaları üç temel hak üzerine dayanmaktadır: Örgütlenme hakkı , toplu pazarlık /toplu iş sözleşmesi hakkı ve grev hakkı . Gerçek bir sendikacılıktan söz edilebilmesi için işçilerin serbestçe örgütlenebilmesi, örgütlendikleri sendikanın serbest toplu pazarlık ve grev hakkına sahip  olması gerekmektedir. Bu üç hak, birbirinden ayrılamayan, aksine birbirini tamamlayan haklardır. Lokavt hakkı işverenlere ve işveren sendikalarına verilen bir haktır. Dolayısıyla IV numaralı madde yanlıştır. Bu nedenle doğru cevap I, II ve III numaralı maddeleri içeren C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İşçi sendikalarını diğer örgütlerden ayıran üç önemli unsur bulunmaktadır: Üyeleri, amaçları ve bu amaçlara ulaşmak için kullandıkları araçlar. İşçi sendikalarının üyeleri yalnızca işçilerden oluşmaktadır. İşçi sendikaları üç temel hak üzerine dayanmaktadır: Örgütlenme hakkı, toplu pazarlık/toplu iş sözleşmesi hakkı ve grev hakkı.

Yanıt Açıklaması: Bahsi geçen ülke ABD'dir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Teori: Bilgi edinme sürecinin herhangi bir aşamasında ortaya atılan geçerlik ve güvenilirliği bilimsel yöntemlerle saptanmış iç tutarlılığı olan bir genel bilgi ve açıklama düzenidir.

Yanıt Açıklaması: Sendika temsilcisi

Yanıt Açıklaması: Endüstri ilişkilerinin bir sistem olduğu görüşü ilk kez John Dunlop tarafından ortaya atılmıştır. Bu yaklaşım, Dunlop’un 1958 yılında ABD’de yayınladığı Endüstri İlişkileri Sistemleri adlı kitabında geliştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Sendikaların ortaya çıkmasına neden olan en önemli faktör, ücretlilik düzeni ve bağımlı çalışmadır. İşçi sendikaları, Sanayi Devrimi sonrası, işverene bağımlı olarak çalışan bir işçi sınıfının ortaya çıkmasıyla birlikte endüstri ilişkilerinin önemli bir aktörü hâline gelmiştir. Ücretlilik düzeninin temelinde yer alan Sanayi Devrimi ve kapitalizm ilk kez İngiltere’de varlık kazandığı için sendikaların da ilk ortaya çıktığı ülke İngiltere olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Sanayileşme ile birlikte toplumsal yapı içerisinde güçlü bir sosyal taraf olarak kendini kabul ettiren işçi sendikalarının tarihsel olarak üç temel fonksiyonu bulunmaktadır (Selamoğlu, 2003, ss.64-65): Ekonomik fonksiyon, demokratik temsil fonksiyonu ve sosyal fonksiyon. İşçi sendikalarını diğer örgütlerden ayıran üç önemli unsur bulunmaktadır: Üyeleri, amaçları ve bu amaçlara ulaşmak için kullandıkları araçlar. İşçi sendikalarının üyeleri yalnızca işçilerden oluşmaktadır. İşçi sendikaları üç temel hak üzerine dayanmaktadır: Örgütlenme hakkı, toplu pazarlık/toplu iş sözleşmesi hakkı ve grev hakkı.

Yanıt Açıklaması: Sendikalar işçilerin işyerindeki çıkarlarını işyerisendika temsilcileri vasıtasıyla temsil etmek ve korumaktadırr. İşçilerin işyerinde karşılaştıkları bir sorunun çözümü için ilk başvurdukları kişi işyeri sendika temsilcisidir. Bu bağlamda işyeri sendika temsilcileri, sendikalarla üyeler arasında adeta bir köprü görevi görmektedir.

Yanıt Açıklaması: Endüstri ilişkileri sisteminin aktörleri sahip oldukları ideolojiye bağlı olarak yukarıda bahsedilen çevresel unsurların etkileşimi sonucunda bir kurallar ağı meydana getirmektedirler. Kurallar, endüstri ilişkileri sisteminin bağımlı değişkenidir. Dunlop, bu kuralların oluşturulmasını ve uygulanmasını endüstri ilişkilerinin temel amacı olarak görmektedir. Bu kurallar ağı üç temel unsurdan oluşmaktadır: kuralların belirlenmesi için prosedürlerin oluşturulması, kuralların kendileri ve kuralların hangi durumlara uygulanacağına karar vermek için prosedürler oluşturulması.

Yanıt Açıklaması: Sendikaların geliştirdikleri yenilikçi politikaları şu şekilde sıralamak mümkündür (Uçkan, 2002, ss.23-34; Urhan, 2012, ss. 16-30): -Bireysel çıkarlara yönelik politikalar -Kadın ve genç işgücüne yönelik politikalar -Kamuoyu ve üyelerle ilişkileri geliştirici politikalar -Eğitim ve araştırmaya yönelik politikalarıdır.

Yanıt Açıklaması: Avrupa ülkelerinde işçi sendikacılığının gelişmesinin arkasında, işçilerin sosyalist düşüncelerden etkilenerek mevcut düzene karşı geliştirdiği kollektif tepki ve sınıf bilinci yer almaktadır. Ancak Avrupa’da sosyal hakların elde edilmesinde kollektif mücadeleler önemli bir rol oynarken, ABD’de sosyalist düşüncenin etkisiz kalması, sosyal yapının Avrupa ülkelerinden farklı olması ve dolayısıyla sınıf bilincinin zayıf kalması, kollektif mücadele geleneği olmayan ve yalnızca üyelerinin hak ve çıkarlarına odaklanan bir sendikacılık anlayışının gelişmesine neden olmuştur (Urhan, 2005, s.30) . Bu nedenle Avrupa ülkelerinde faaliyet gösteren sendikaların önemli bir bölümü reformist veya Marksist sendikacılık anlayışına sahipken ABD’de faaliyet gösteren sendikaların önemli bir bölümü pragmatik sendikacılık anlayışına sahip bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İşçinin statüsünü değiştirerek işveren statüsüne geçme olanağı son derece sınırlıdır. Lonca düzeninde kalfa ve çıraklar zaman içinde usta statüsüne geçerken Sanayi Devrimi’nden sonra bir işçinin işveren olabilmesi neredeyse mümkün değildir veya bu durum çok istisnaidir.

Yanıt Açıklaması: Yönetim endüstri ilişkilerinde üç farklı şekilde karşımıza çıkmaktadır: • Sistem aktörü. • Stratejik aktör. • Sermayenin temsilcisi.

Yanıt Açıklaması: Dunlop aktörleri etkileyen ve sınırlayan çevrele ri işyerinin ve iş toplumunun teknolojik özellikleri, ürün piyasası ya da pazar ve bütçe kısıtları ve gücün toplumdaki dağılımı olarak belirtmiştir. Yöneticiler ve sendikalar ise endüstri ilişkileri sisteminin temel amacı olan kuralların oluşumunu gerçekleştiren aktörler arasındadır. Dolayısıyla II ve IV numaralı maddeler yanlıştır. Bu nedenle doğru cevap I, III ve V numaralı maddeleri içeren D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kurumsallaşmış ilişkiler çerçevesinde ele alındığında, endüstri ilişkilerinin ilgi alanını aşağıdaki konuların oluşturduğu görülmektedir: • İşçi-işveren ilişkilerini çevreleyen sosyo-ekonomik düzen • Sendikaların özellikleri • Sendikaların taktik ve stratejileri • Toplu pazarlığın yapısı • Devlet kontrolünün çerçevesi

Yanıt Açıklaması: İkinci Dünya Savaşı sonrasında ekonomik büyümeyi ve tam istihdamı birlikte hedefleyen ülkelerde devlet, ekonomide aktif bir biçimde yer alarak hem sosyal hem de ekonomik gelişmelerin birlikte yürütülmesini sağlamıştır. Korporatizm olarak adlandırılan bu modelde devlet, sendikaları ulusal kalkınma ve büyüme programlarının önemli bir unsuru olarak kabul etmiş; sendikal hak ve özgürlükleri iyileştirecek yasal düzenlemeler yapılmıştır. Endüstri ilişkileri aktörlerinden biri olarak devletin sistem içinde üstlendiği tarihsel rol ve fonksiyonlar, özellikle 1970’lerin ortalarına kadar, sendikaları desteklemeye yönelik olmuştur. Toplu pazarlık endüstri ilişkilerinde kural üreten en önemli kurum olarak benimsenmiştir. Bu dönemde devlet endüstri ilişkileri sisteminde, tarafsız, düzenleyici, zaman zaman yönlendirici ve ekonomideki pozisyonu gereği bazen de taraf olarak faaliyet göstermiştir. Yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Pazar payı