Gıda Mevzuatı ve Kalite Yönetimi

Yanıt Açıklaması: Bu durum, tüketicinin ekonomik bakımdan korunmasına, yani gıdanın tanımına uygunluğunun sağlanmasına yöneliktir. Başka bir deyişle gıda kendisi olmalı, taklit veya tağşiş edilmiş olmamalıdır. Taklit gıdanın taşımadığı bir özelliği taşıyor gibi gösterilmesi; Tağşiş ise gıdanın tanımlanan özelliklere aykırı olarak üretilmesidir. Acı diye etiketlenen biber tatlı çıkıyorsa, tanımlanan özelliklerine aykırı olarak üretilmiş demektir. Doğru cevap (b) şıkkıdır. (a), (e) şıkları taklit ile, (d) şıkkı tüketicinin sağlık açısından korunması ile ilgilidir. Gıdaların tağşiş edilmesi gerektiği söz konusu bile olmadığından (c) şıkkı da yanlıştır.

Yanıt Açıklaması: Tarihte gıda mevzuatının yer aldığı ilk bulgu Hitit devrine ait bir sütunda yer almaktadır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Belediye ayrıca, yetki ve sorumluluklarını belirleyen yasal düzenlemeye bağlı olarak, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’na destek olacak şekilde gıda kontrol çalışmalarına katılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Tarım Bakanlığı adına kontrol görevini Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü (KKGM) yürütmektedir ve bu görevi 81 ildeki il kontrol şubesi ve 39 ildeki il kontrol laboratuvarı ile yerine getirmektedir. Analiz amacı ile özel laboratuvarları da yetkilendirebilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hijyenik-toksikolojik kaliteyi belirleyen ögeler fiziksel, kimyasal veya biyolojik olabilmektedirler. Grup Ad› O¨geler Fiziksel Taş, kum, cam, sap, yaprak, kıl, vb. Biyolojik Zoonotik etken, patojen mikroorganizma, mikotoksin, böcek vb. zararlı Kimyasal Metalik kontaminasyon, pestisit kalıntısı, hormon kalıntısı, hayvan ilacı kalıntısı, radyonoklit kalıntısı, katkı maddesi, polisiklikaromatikhidrokarbon (PAH), akrilamid, monomer kalıntısı

Yanıt Açıklaması: Mikotoksin oluşturan başlıca küfler:  Aspergillus, Penicillium, Fusarium ve Alternaria türündendir. Bunların oluşturduğu başlıca mikotoksinler ise aşatoksin, patulin, zeralenon, sitrinin, alternaria toksin, okratoksin (OTA), penisillik asid ve bissoklamik asitidir.

Yanıt Açıklaması: Yönetmeliklerin birinci bölümünde genel olarak; amaç, kapsam, yasal dayanak ve tanımlar bölümü yer almaktadır. Yönetmeliklerin izleyen bölümlerinde ise, kapsam dahilindeki usul ve esaslar ile ilgili açıklamalar, hükümler, kriterler vb. maddeler halinde yer almaktadır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Rosto konservesinin imâlinde kullanılmasına müsaade edilenlerin dışındaki her türlü gözle görülebilen maddeye "yabancı madde" adı verilir. Doğru cevap ''E'' şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Gıda güvenliği; gıda maddelerinin her türlü bozulma ve bulaşma riskinden uzaklaştırılarak tüketime uygun halinin sağlanarak korunması demektir.

Yanıt Açıklaması: AB’nin gıda güvenliği ile ilgili tüm konuları bir araya topladığı belge, "Beyaz Doküman"dır.

Yanıt Açıklaması: Normalde insan sağlığına yararlı olan gıda maddeleri, olumsuz çevre şartları, tüketicilerin beslenme konusundaki bilgisizliği (hatalı gıda seçimi, yanlış hazırlama, pişirme ve saklama yöntemlerinin kullanılması vb.), üretimde ilkel yöntemlerin devam etmesi ve hayvanlardaki zoonotik hastalıklar gibi faktörler uzayan zincir sürecinde sağlık açısından tehlikeli olabilmekte ve gıda kaynaklı hastalıkların ortaya çıkarak beslenme sorunlarının boyutlarının büyümesine yol açabilmektedir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Doğal kaynak, doğal maden, içme, tıbbî sular ile işlenmiş içme, işlenmiş kaynak ve işlenmiş maden suyu üretimi, uygun şekilde ambalajlanması ve satış esasları Sağlık Bakanlığı’nca belirlenir. Kendi doğasında bulunmayan herhangi bir katkı maddesi ilave edilen doğal kaynak, doğal maden, içme ile işlenmiş içme, işlenmiş kaynak, işlenmiş madensuyu ve yapay sodaların üretimi, uygun şekilde ambalajlanması ve satış esasları Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nca belirlenir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Gıda ambalajı üreten işyerlerinin kapsam dışı bırakılması söz konusu değildir, Gıda yasası: Çiftlikten sofraya gıda zincirinin tümünü kapsamaktadır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Yasa düzeyindeki düzenlemeler TBMM’nin onayını gerektirmektedir. Yasada; uygulama açısından bazı konuların tüzük veya yönetmelik ile düzenlenmesi öngörülebilmektedir. Tüzük, dayanağı yasa olan ve ilgili bakanlıkça hazırlanarak tüm tarafların görüşü alındıktan sonra DANIŞTAY onayı da gerektiren düzenlemedir. Yönetmelik, dayanağı yasa veya tüzük olan ve yetkili bakanlıkça hazırlanarak ilgili tarafların görüşü alındıktan sonra yayınlanan düzenlemedir. Tebliğ ise, dayanağı yönetmelik olan ve yetkili bakanlıkça hazırlanarak ilgili tarafların görüşü alındıktan sonra yayınlanan düzenlemedir. Özetle, En güçlü düzenleme yasadır. Yasayı tüzük, yönetmelik ve tebliğ izler. Doğru cevap (a) şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Atanan özellik; ürüne başkası tarafından verilen ve değiştirilebilen marka, fiyat, etiket gibi özellikleridir. Yapısal özellik ise; ürünün bizzat kendisinin taşıdığı, içerdiği ve kalıcı olan renk, koku, şeker veya yağ miktarı gibi karakteristikleridir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Türk Gıda Kodeksi kapsamında 'Gıda Depolama Yönetmeliği' adında bir yönetmelik bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Özel sektörün konuya yeterince duyarlı olmayışı,  gıda güvenliğini etkileyen olumsuzluklar arasında yer almaz.

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyet sonrası Türkiye’nin sanayileşme süreci bu sektörle başlamış olup, ilk modern gıda işleme fabrikaları kurulmuştur. Bunlara örnek olarak, Kırklareli ilinin Alpullu kasabasında bulunan ve 26 Kasım 1926 tarihinde işletmeye açılan Türkiye’nin ilk şeker fabrikası olan Alpullu Şeker Fabrikası verilebilir. Bunu izleyen diğer üç şeker fabrikası Uşak, Eskişehir ve Turhal’da açılmış, 1935’te devlet kontrolü altında toplanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de gıda kodeksi ve kontrolü ile ilgili başlıca yasal düzenleme 1593 sayılı genel halk sağlına ilişkin yasa 1952 yılında yürürlüğe girmiştir.

Yanıt Açıklaması: Tüketime hazırlamak: Tasnif etme, tartma, ölçme, aktararak ve karıştırarak doldurma, ambalajlama, soğutma ve depolama, muhafaza etme, nakletme ve tüketim öncesi diğer faaliyetleri ifade eder. Doğru yanıt B seçeneğidir.